Page 105 - Electrician - 1st Year - TT - Punjabi
P. 105
ਚੁੰਬਕੀ ਖੇਤ੍:ਚੁੰਬਕੀ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਚੁੰਬਕੀ ਖੇਤਰ ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਖੇਤਰ
ਚੁੰਬਕ ਤੋਂ ਸਾਰੀਆਂ ਵਦਸ਼ਾਿਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਵਲਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਵਜਿੇਂ ਵਕ ਵਚੱਤਰ 1 ਵਿੱਚ
ਦਰਸਾਇਆ ਵਗਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਚੱਤਰ ਵਿੱਚ, ਚੁੰਬਕ ਤੋਂ ਫੈਲੀਆਂ ਲਾਈਨਾਂ ਚੁੰਬਕੀ
ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਚੁੰਬਕ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੀ ਸਪੇਸ ਵਜਸ ਵਿੱਚ ਚੁੰਬਕ ਦੇ ਪਰਰਭਾਿ ਦਾ ਪਤਾ
ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਨੂੰ ਚੁੰਬਕੀ ਖੇਤਰ ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਚੁੰਬਕੀ ਲਾਈਨਾਂ: ਬਲ ਦੀਆਂ ਚੁੰਬਕੀ ਰੇਖਾਿਾਂ (ਪਰਰਿਾਹ) ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਲੂਪ ਭਨ੍ਦੇਸ਼ਕ ਸੰਪਤੀ: ਜੇਕਰ ਚੁੰਬਕ ਸੁਤੰਤਰ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮੁਅੱਤਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ
ਮੰਵਨਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਚੁੰਬਕ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਪਰਰਿਾਹ ਲਾਈਨਾਂ। ਉਹ ਖੰਵਭਆਂ ‘ਤੇ ਇਸਦੇ ਧਰੁਿ ਹਮੇਸ਼ਾ ਉੱਤਰ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਦੀ ਵਦਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੈੱਟ
ਨਹੀਂ ਰੁਕਦੇ। ਇੱਕ ਪੱਟੀ ਚੁੰਬਕ ਦੁਆਲੇ ਚੁੰਬਕੀ ਰੇਖਾਿਾਂ ਵਚੱਤਰ 1 ਵਿੱਚ ਵਦਖਾਈਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। (ਵਚੱਤਰ 4)
ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇੰਡਕਸ਼ਨ ਸੰਪਤੀ: ਇੱਕ ਚੁੰਬਕ ਵਿੱਚ ਇੰਡਕਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਨੇੜਲੇ ਚੁੰਬਕੀ ਪਦਾਰਿ
ਵਿੱਚ ਚੁੰਬਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। (ਵਚੱਤਰ 5)
ਚੁੰਬਕੀ ਿੁ੍ਾ:ਚੁੰਬਕ ਦੇ ਦੋ ਧਰੁਿਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਿਾਲੀ ਕਾਲਪਵਨਕ ਰੇਖਾ ਨੂੰ ਚੁੰਬਕੀ
ਧੁਰਾ ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਚੁੰਬਕੀ ਭੂਮੱਧ ਰੇਖਾ ਿੀ ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਚੁੰਬਕੀ ਭਨ੍ਪੱਖ ਿੁ੍ਾ (ਭਚੱਤ੍ 2):ਉਹ ਕਾਲਪਵਨਕ ਰੇਖਾਿਾਂ ਜੋ ਚੁੰਬਕੀ ਧੁਰੀ
ਉੱਤੇ ਲੰਬਿਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਚੁੰਬਕ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦੀਆਂ ਹਨ, ਨੂੰ ਚੁੰਬਕੀ
ਵਨਰਪੱਖ ਧੁਰਾ ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਡੀਮੈਗਨੇਟਾਈਭਜ਼ੰਗ ਜਾਇਦਾਦ:ਜੇ ਚੁੰਬਕ ਨੂੰ ਗਰਮ ਕਰਨ, ਹਿੌੜੇ ਆਵਦ ਨਾਲ
ਮੋਟੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸੰਭਾਵਲਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਆਪਣੀ ਚੁੰਬਕਤਾ ਗੁਆ ਦੇਿੇਗਾ।
ਤਾਕਤ ਦੀ ਭਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ:ਹਰ ਚੁੰਬਕ ਦੇ ਦੋ ਧਰੁਿ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਚੁੰਬਕ ਦੇ ਦੋ ਧਰੁਿਾਂ
ਵਿੱਚ ਬਰਾਬਰ ਧਰੁਿ ਤਾਕਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਸੰਭਤ੍ਰਪਤ ਗੁਣ:ਜੇ ਉੱਚ ਤਾਕਤ ਿਾਲੇ ਚੁੰਬਕ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਚੁੰਬਕੀਕਰਨ ਦੇ ਅਧੀਨ
ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਪਵਹਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਸੰਵਤਰਰਪਤ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਕਦੇ ਿੀ ਿਧੇਰੇ
ਚੁੰਬਕੀਕਰਨ ਪਰਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ।
ਯੂਭਨਟ ਪੋਲ:ਇਕ ਇਕਾਈ ਦੇ ਖੰਭੇ ਨੂੰ ਉਸ ਖੰਭੇ ਿਜੋਂ ਪਵਰਭਾਵਸ਼ਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਭਖੱਚ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਭਕ੍ਰਆ ਦੀ ਭਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ:ਖੰਵਭਆਂ ਦੇ ਉਲਟ (ਵਜਿੇਂ ਵਕ ਉੱਤਰ ਅਤੇ
ਹੈ ਵਜਸ ਨੂੰ, ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਬਰਾਬਰ ਅਤੇ ਸਮਾਨ ਖੰਭੇ ਤੋਂ ਇੱਕ ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਦੱਖਣ) ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਆਕਰਵਸ਼ਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, (ਵਚੱਤਰ 6) ਜਦੋਂ ਵਕ ਖੰਵਭਆਂ ਿਾਂਗ
ਰੱਵਖਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ 10 ਵਨਊਟਨ ਦੇ ਬਲ ਨਾਲ ਦੂਰ ਕਰ ਵਦੰਦਾ ਹੈ। (ਉੱਤਰ/ਉੱਤਰ ਅਤੇ ਦੱਖਣ/ਦੱਖਣ) ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। (ਵਚੱਤਰ 7)
ਇੱਕ ਚੁੰਬਕ ਦੇ ਗੁਣ
ਹੇਠਾਂ ਮੈਗਨੇਟ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਿਾਂ ਹਨ।
ਆਕ੍ਸ਼ਕ ਜਾਇਦਾਦ:ਇੱਕ ਚੁੰਬਕ ਵਿੱਚ ਚੁੰਬਕੀ ਪਦਾਰਿਾਂ (ਵਜਿੇਂ ਵਕ ਲੋਹਾ,
ਵਨੱਕਲ ਅਤੇ ਕੋਬਾਲਟ) ਨੂੰ ਆਕਰਵਸ਼ਤ ਕਰਨ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ
ਵਖੱਚ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਇਸਦੇ ਧਰੁਿਾਂ ਉੱਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਿੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। (ਵਚੱਤਰ 3)
ਤਾਕਤ - ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸ਼ੀਅਨ - (NSQF ਸੰਸ਼ੋਭਿਤੇ - 2022) - ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਸੰਬੰਭਿਤ ਭਸਿਾਂਤ 1.4.38 85
