Page 145 - R&AC - 1st Year TT Gujarati

00C (320F) પર વાહ પાણી ાર ગરમ થાય છે ાર તાપમાનમ
વધારો થાય છે, તે યો ય ગરમી લે છે (10C વધવા માટ એક કલો પાણી
માટ એક kcal અથવા તાપમાનમ 10F વધારા માટ એક lb પાણી માટ એક
BTU). આ 1000C (2120F) ુધી સા ું છે. 1000C (2120F) પર ગરમીનો
વ ુ ઉમેરો પાણી ું તાપમાન વધાર ું નથી, પરં ુ તેના બદલે વાહ પાણીને
વા ુ વ પમ ફ રવે છે, એટલે ક વરાળ. આ ગરમીને બા પીભવનની ુ ત
ગરમી કહ વામ આવે છે. એક પાણીને 1000C/2120F (970 BTU/lb
પાણી) પર તેની ત વાહ મ થી વા ુ ુ ત તમ બદલવા માટ
538.75 kcal ગરમીની જ ર પડ છે.

ચો સ ગરમી
એકમ ડ ી ારા પદાથ ના એકમ દળના તાપમાનને વધારવા/ઘટાડવા માટ
ઉમેરવા/દૂર કરવા માટ જ ર ઉ મા અલગ-અલગ હોય છે, અ કોઈપણ
પદાથ ની સરખામણીમ સૌથી વ ુ મા ામ ગરમીની જ ર પડ છે. પાણી
માટ જ ર તાપમાનની ુલનામ એકમ ડ ી ારા પદાથ ના એકમ સ ૂહ ું
તાપમાન વધારવા માટ જ ર ગરમી તે પદાથ ની ‘િવ શ ટ ગરમી’ છે. યા ા
ુજબ ઉ મા એકમ (ક લર /બીટ ુ) એ પાણીના એકમ સ ૂહ (1gm/1lb)
ના તાપમાનને એકમ ડ ી (10C/10F) ારા વધારવા માટ જ ર ગરમીનો
જ થો છે, તેથી પદાથ ની ચો સ ગરમી એ જ ર ગરમી છે. (ક લર /બીટ ુ)
એકમ ડ ી (10C/10F) ારા તેના એકમ માસ (1gm/1lb) ું તાપમાન
વધારવા માટ

ુપર હ ટ

ચાલો ધાર એ ક અમારા ઉદાહરણમ ના સ લ ડરમ R-22 વાહ ની
ૂબ જ ઓછ મા ા હતી અને ાર તાપમાન 32.20C(900F)ને પ ુ
ાર વાહ ું છે ું ટ ું પણ ઉકળ ગ ું હ ું. તે સમયે દબાણ 11.8 kg/
cm2G(168.4 PSIG)- 32.20C (900F) પર સં ૃ ત દબાણ હશે. 32.20C
આંત રક ઉ મા (900F) થી ઉપરના સ લ ડરના તાપમાનમ કોઈપણ વ ુ વધારો મા
સ લ ડરની અંદરની વરાળને ગરમ કરશે.
00C પર બરફમ ઉમેરવામ આવતી કોઈપણ વ ુ ગરમી ઘન બરફને
વાહ પાણીમ બદલી નાખે છે. રા ના આ પ રવત ન દર મયાન, તાપમાન
ર રહ છે, એટલે ક , 00C (320F). રા ના આ પ રવત ન માટ તેને ઘણી
ઉ મા ઊ ની જ ર પડ છે, અને પ રવત ન માટ જ ર ગરમીના જ થાને
ુઝનની ુ ત ગરમી કહ વામ આવે છે. 00C પર એક કલો બરફને તેની
તને 00C પર પાણીમ બદલવા માટ લગભગ 80 kcal ગરમીની જ ર
પડ છે (બરફના 144 BTU ત lb).
ગરમી અને તાપમાન વ ેનો તફાવત

ગરમી તાપમાન

તે ઊ ું એક વ પ છે આ ગરમીની ત જણાવે છે
તે ું એકમ ક લર છે. તે ું એકમ ડ ી છે

ગરમી ક લર મીટર ારા માપવામ આવે છે તાપમાન થમ મીટર ારા માપવામ આવે છે.
બે પદાથ ની ગરમીના જ થાને ઉમેર ને, તેમની કુલ ગરમીની ગણતર બે તાપમાન ઉમેર ને આપણે મ ણ ું તાપમાન શોધી શકતા
કર શકાય છે નથી.
પદાથ ને ગરમ કરવાથી તાપમાનમ વધારાને યાનમ લીધા િવના બે પદાથ સમાન તાપમાનને વ ચી શક છે કારણ ક તેઓમ
ગરમી ું માણ વધે છે. ગરમી ું માણ અલગ-અલગ હોઈ શક છે.

CG & M : R&ACT : (NSQF - સંશો ધત 2022) - અ યાસ 1.6.28 - 38 માટ સંબં ધત સ ત 125