Page 299 - Electrician - 1st year- TT - Gujarati

ટરિાન્સફોમ્મરનું િોટ્મ સર્કટ (S.C) પરીક્ષણ (Short circuit (S.C) test of a transformer)

ઉદ્ેશ્્યો: આ પાઠના અંતે તમે સમર્્થ હશો
• ન્સગલ ફેઝ ટરિાન્સફોમ્મર પર િોટ્મ સર્કટ ટેસ્ કરવાની પદ્ધમત સમજાવો
• ઉચ્ના સંદર્્મમધાં, ટરિાન્સફોમ્મરના સમકક્ષ રેઝીસ્ન્સ અને સમકક્ષ પ્મતરરિ્યાની ગણતરી કરો વોલ્ેજ સર્કટ
• તધાંબાના નુકિાનની ગણતરી કરો.

િોટ્મ સર્કટ ટેસ્: પ્રાર્મમક િોલ્ેજ મોટ્ા પ્રમાણમાં ઘટ્ાડા સાર્ે, કરન્ટ સમાન હદ સયુધી

ટ્્રાન્સફોમ્થર સમકક્ષ સર્કટ્ પરરમાણો અને તાંબાના નયુકસાનને નનધયારરત ઘટ્ાડિામાં આિશે. મયુખ્ય નયુકશાન કરન્ટના ચોરસના પ્રમાણમાં અંશે
કરિા માટ્ે ટ્ૂંકા સર્કટ્ પરીક્ષણ જરૂરી છે. શોટ્્થ સર્કટ્ ટ્ેસ્ માટ્ે જોડાર્ેલ પ્રમાણસર હોિાર્ી, તે વ્ર્િહારીક રીતે શૂન્ય છે.
ડાર્ાગ્ામ આકૃમત 1 માં બતાિિામાં આવ્્યયું છે. આમ ઇનપયુટ્ પાિર માપિા માટ્ે િપરાતયું િોટ્મીટ્ર માત્ર તાંબાની ખોટ્
દશયાિે છે; આઉટ્પયુટ્ પાિર શૂન્ય છે. સાધનોમાંર્ી મેળિેલા ઇનપયુટ્
ડેટ્ામાંર્ી, સમકક્ષ પ્રમતરક્રર્ાની ગણતરી કરી શકાર્ છે. ગણતરી કરેલ
તમામ મૂલ્યો ઉચ્ચ િોલ્ેજ બાજયુના સંદભ્થમાં છે.
Re એ સમકક્ષ રેઝીસ્ન્સ છે

Xe એ સમકક્ષ પ્રમતરક્રર્ા છે

ટ્્રાન્સફોમ્થરની ઓછી િોલ્ેજ બાજયુ શોટ્્થ સર્કટ્ ર્ર્ેલ છે. ટ્્રાન્સફોમ્થરના ReH ઉચ્ચ િોલ્ેજ બાજયુ પર સમકક્ષ રેઝીસ્ન્સ છે
ઉચ્ચ િોલ્ેજ િાઈન્ડીંગ પર લાગયુ કરાર્ેલ ઘટ્ાડો િોલ્ેજ જેમ કે રેટ્ કરેલ XeH એ ઉચ્ચ િોલ્ેજ બાજયુ પર સમકક્ષ પ્રમતરક્રર્ા છે
કરન્ટ એમીટ્રમાંર્ી િહે છે. આ સ્થિમતમાં ટ્્રાન્સફોમ્થરની અિબાધ માત્ર ZeH ઉચ્ચ િોલ્ેજ બાજયુ પર સમાન ઈ્પિપીડન્સ છે
સમકક્ષ અિબાધ (આકૃમત 2) છે.

જ્ાં છે, CSC અને PSC અનયુક્રમે શોટ્્થ સર્કટ્ એ્પિપીર્ર, િોલ્ અને િોટ્્ટસ
પરીક્ષણ ઉચ્ચ િોલ્ેજ બાજયુ પર કરિામાં આિે છે કારણ કે તે રેટ્ેડ
િોલ્ેજની ર્ોડટી ટ્કાિારી લાગયુ કરિા માટ્ે અનયુકૂળ છે. 3300V/240V છે, અને JeH, JeH અને X એ ઉચ્ચ િોલ્ેજ બાજયુના સંદભ્થમાં અનયુક્રમે
ટ્્રાન્સફોમ્થરના રકસ્સામાં, 240V ના 5% કરતા 3300V ના 5% સાર્ે કામ સમકક્ષ રેઝીસ્ન્સ, અિરોધ અને પ્રમતરક્રર્ા છે.
કરવયું સરળ અને િધયુ સચોટ્ છે.
ટરિાન્સફોમ્મરની કા્ય્મક્ષમતા (Efficiency of transformer)

ઉદ્ેશ્્યો: આ પાઠના અંતે તમે સમર્્થ હશો
• નુકસાનમધાંથી કા્ય્મક્ષમતાની ગણતરી કરો
• મહત્તમ કા્ય્મક્ષમતા માટેની ક્થિમત જણાવો
• વવતરણ ટરિાન્સફોમ્મરની આખા રદવસની કા્ય્મક્ષમતાને વ્્યાખ્યાય્યત કરો

ટરિાન્સફોમ્મરની કા્ય્મક્ષમતા: જ્ાં η એ કાર્્થક્ષમતા દશયાિિા માટ્ે િપરાતયું પ્રતીક છે. જ્ારે સમીકરણ
(1) ને અિર્િ 100 િડે ગયુણાકાર કરિામાં આિે છે, ત્યારે કાર્્થક્ષમતા i n
સામાન્ય રીતે, કોઈપણ વિદ્યુત ઉપકરણની કાર્્થક્ષમતા છે
ટ્કા હશે
ટ્્રાન્સફોમ્થરની કાર્્થક્ષમતા ઉ ં ચી છે અને 95 ર્ી 98% ની રેન્જમાં છે. આ
સૂચિે છે કે ટ્્રાન્સફોમ્થરની ખોટ્ ઇનપયુટ્ પાિરના 2 ર્ી 5% જેટ્લી ઓછી છે

પાવર : ઇલેક્ટ્રિશિ્યન (NSQF - સુિારેલ 2022) - સંબંધિત વ્્યા્યામ માટે સસદ્ધધાંત 1.12.99 & 100 279