Page 296 - Electrician - 1st year- TT - Gujarati
P. 296
કોઈપણ રકસ્સામાં, કરન્ટ ટ્્રાન્સફોમ્થરનયું ગૌણ િાઈન્ડીંગ ખયુલ્્લયું સર્કટ્
હોવયું જોઈએ નહીં. જ્ારે એમ્મીટ્ર ઓપન સર્કટ્ ર્ઈ ર્ર્ અર્િા જ્ારે
એમ્મીટ્રને સેકન્ડરીમાંર્ી દૂર કરિામાં આિે ત્યારે આવયું ર્ઈ શકે છે આિા
જો 5 amps ની કરન્ટ શ્ેણી ધરાિતા ગૌણમાં 20 િળાંક હોર્, તો આ કરન્ટ રકસ્સાઓમાં સેકન્ડરી શોટ્્થ સર્કટ્ ર્િી જોઈએ. જો સેકન્ડરી શોટ્્થ સર્કટ્
ટ્્રાન્સફોમ્થર રૂપાંતરણ ગયુણોત્તર અનયુસાર, 100 amps ના પ્રાર્મમક કરન્ટને ર્ર્ેલ ન હોર્, તો સેકન્ડરી એ્પિપીર્ર-ટ્ન્થની ગેરહાજરીમાં, પ્રાર્મમક કરન્ટ
માપી શકે છે. કોરમાં અસાધારણ રીતે ઊ ં ચો કરન્ટ ઉત્પન્ન કરશે જેનાર્ી કોર ગરમ ર્શે
ક્લે્પિપ ઓન અર્િા ક્ક્લપ ઓન એમ્મીટ્ર આ સસદ્ધાંત પર જ કામ કરે છે અને પરરણામે ટ્્રાન્સફોમ્થર બળટી જશે.
પરંતયુ કોર એિી રીતે બનાિિામાં આિે છે કે તે ઇન્સ્્યયુલેટ્ેડ કંડક્રને પસાર આગળ સેકન્ડરી તેના ખયુલ્લા ટ્ર્મનલ્સમાં સલામતીને જોખમમાં મૂકતા
કરિા માટ્ે ખયુલી શકે અને પછી ચયુંબકટીર્ સર્કટ્ પૂણ્થ કરિા માટ્ે બંધ ર્ઈ ઉચ્ચ િોલ્ેજ ઉત્પન્ન કરશે. કરન્ટ ટ્્રાન્સફોમ્થરના નૉન-કરંટ્ િહન કરતા
ર્ર્. મેટ્લ ભાગોને અર્થર્ગ કરિા ઉપરાંત, ઓપન સર્કટ્ના રકસ્સામાં ઉચ્ચ
ક્લે્પિપ ઓન અર્િા ક્ક્લપ ઓન એમ્મીટ્ર આ સસદ્ધાંત પર જ કામ કરે સ્થિર સંભવિત તફાિતને રોકિા માટ્ે આપણે કરન્ટ ટ્્રાન્સફોમ્થરના ગૌણ
છે પરંતયુ કોર એિી રીતે બનાિિામાં આિે છે કે તે ઇન્સ્્યયુલેટ્ેડ કંડક્રને ભાગના એક છેડાને અર્થર્ગ કરવયું પડશે. તે ઇન્સ્્યયુલેશનની નનષ્ફળતાના
પસાર કરિા માટ્ે ખયુલી શકે છે અને પછી ચયુંબકટીર્ સર્કટ્ પૂણ્થ કરિા રકસ્સામાં સલામતી તરીકે પણ કામ કરે છે
માટ્ે બંધ ર્ઈ ર્ર્ છે બાર પ્રકારનયું કરન્ટ ટ્્રાન્સફોમ્થર: આ તે છે જેમાં કરન્ટ ટરિાન્સફોમ્મરની વવશિષ્ટતા: કરન્ટ ટ્્રાન્સફોમ્થર ખરીદતી િખતે,
પ્રાર્મમક િાઈન્ડીંગહોર્ છે ર્ોગ્ર્ કદનો બાર અને ગૌણ િાઈન્ડીંગ અને નીચેના સ્પ્ટટ્ટીકરણો તપાસિાની જરૂર છે.
કોર એસેમ્બલી સામગ્ી જે કરન્ટ ટ્્રાન્સફોમ્થરનો અભભન્ન ભાગ બનાિે છે
(આકૃમત 3) • રેટ્ેડ િોલ્ેજ, સ્તલાર્નો પ્રકાર અને અર્થર્ગની સ્થિમતઓ (ઉદાહરણ
તરીકે, 7.2 kV, ત્રણ તબક્ા, રેશઝસ્ર દ્ારા માટ્ટી કરિામાં આિે છે
તેલમધાં ્ડીૂબેલા કરન્ટ ટરિાન્સફોમ્મર: આ તે છે જેને ઇન્સ્્યયુલેટ્ીંગ અને ઠંડકના
માધ્ર્મ તરીકે ર્ોગ્ર્ લાક્ષન્ણકતા ધરાિતા તેલનો ઉપર્ોગ કરિો જરૂરી છે. અર્િા નક્ર રીતે માટ્ટીિાળટી હોર્ છે).
સામાન્ય શબ્ોનો ઉપર્ોગ • ઇન્સ્્યયુલેશન સ્તર
ચોકસાઈ િગ્થ: ચોકસાઈ િગ્થ એ કરન્ટ ટ્્રાન્સફોમ્થરને સોંપેલ એક હોદ્ો છે • આિત્થન
જેની ભૂલો ઉપર્ોગની નનર્ત શરતો હેઠળ નનર્દ્ટટ્ મર્યાદામાં રહે છે. કરન્ટ • ટ્્રાન્સફોમવેશન રેશશર્ો
ટ્્રાન્સફોમ્થસ્થને માપિા માટ્ેના પ્રમાણભૂત ચોકસાઈ િગમો 0.1, 0.2, 0.5, 1.0,
3.0 અને 5.0 હોિા જોઈએ. • રેટ્ેડ આઉટ્પયુટ્
કરન્ટ ટરિાન્સફોમ્મરનો ઉપ્યોગ કરતી વખતે સાવચેતીઓ : કરન્ટ • ચોકસાઈનો િગ્થ
ટ્્રાન્સફોમ્થરમાં ગૌણ કરન્ટ પ્રાર્મમક કરન્ટ પર આધાર રાખે છે. આગળ, • ટ્ૂંકા સમર્નો ર્મ્થલ કરન્ટ અને તેની અિચધ
કરન્ટ ટ્્રાન્સફોમ્થરનયું ગૌણ લગભગ શોટ્્થ સર્કટ્ ર્્યયું હોિાનયું માની શકાર્ છે
કારણ કે એમીટ્રનો રેઝીસ્ન્સ અત્યંત ઓછો છે. પ્રમાણભૂત મૂલ્યો: રેટ્ કરેલ આિત્થનના એ્પિપીર્રમાં પ્રમાણભૂત મૂલ્યો 10,
15, 20, 30, 50,75 એ્પિપીર્ર અને તેમના દશાંશ ગયુણાંક છે
કોઈપણ રકસ્સામાં, કરન્ટ ટ્્રાન્સફોમ્થરનયું ગૌણ વિન્ન્ડગ ખયુલ્્લયું સર્કટ્ હોવયું
જોઈએ નહીં. જ્ારે એમ્મીટ્ર ઓપન સર્કટ્ ર્ઈ ર્ર્ અર્િા જ્ારે રેટ્ કરેલ ગૌણ કરન્ટના માનક મૂલ્યો: રેટ્ કરેલ ગૌણ કરન્ટના પ્રમાણભૂત
એમ્મીટ્રને ગૌણમાંર્ી દૂર કરિામાં આિે ત્યારે આવયું ર્ઈ શકે છે મૂલ્યો કાં તો 1 એ્પિપીર્ર અર્િા 5 એ્પિપીર્ર હોિા જોઈએ.
સંર્વવત ટરિાન્સફોમ્મર (Potential transformer)
ઉદ્ેશ્્યો: આ પાઠના અંતે તમે સમર્્થ હશો
• સંર્વવત ટરિાન્સફોમ્મરનું બધાંિકામ અને જો્ડીાણ સમજાવો
• PTનું જણાવો સ્પષ્ટટીકરણ.
સંર્વવત ટરિાન્સફોમ્મર સંભવિત ટ્્રાન્સફોમ્થરમાં ભૂલ ઘટ્ાડિા માટ્ે, ટ્ૂંકા ચયુંબકટીર્ માગ્થ, મયુખ્ય
બધાંિકામ અને જો્ડીાણ : સંભવિત ટ્્રાન્સફોમ્થરનયું બાંધકામ આિશ્ર્કપણે સામગ્ીની સારી ગયુણિત્તા, ઓછી કરન્ટની ઘનતા અને કોરોનયું ર્ોગ્ર્
પાિર ટ્્રાન્સફોમ્થર જેવયું જ છે. મયુખ્ય તફાિત એ છે કે સંભવિત ટ્્રાન્સફોમ્થરનયું એસેમ્બસિલગ અને ઇન્ટરલેઇં ગ પ્રદાન કરવયું જરૂરી છે.
િોલ્ એ્પિપીર્ર રેટિટ્ગ ખૂબ નાનયું છે.
276 પાવર : ઇલેક્ટ્રિશિ્યન (NSQF - સુિારેલ 2022) - સંબંધિત વ્્યા્યામ માટે સસદ્ધધાંત 1.12.98