Page 253 - Electrician - 1st year- TT - Gujarati
P. 253
સ્પલાયની આવત્થનને નોંધવાનયું શક્ બનાવે છે. જો કે અન્ય રીિ્સ પણ સંકેતો ્પવતંત્ર છેi) લાગયુ કરેલ વોલ્ેજનયું તરંગ ્પવરૂપ અને ii) લાગયુ કરેલ
વાઇબ્ેટ કરે છે, ડફગ 4(b), તેમની તીવ્રતા રીિ કરતા ઘણી ઓછી હશે જેની વોલ્ેજની તીવ્રતા, જો કે વોલ્ેજ ખૂબ ઓછયું ન હોય. ઓછા વોલ્ેજ પર
કયુદરતી આવત્થન સ્પલાય આવત્થન સાર્ે બરાબર સંયોગમાં છે. રીિનો ધ્વજ સંકેત ત્વશ્વસનીય રહેશે નહીં.
ફા્યદાઓ અને ગેરફા્યદાઓ ગેરફાયદાશયું મીટર અિરીને આવેલા રીિ્સ વચ્ેના ચક્ આવત્થન તફાવતના
અિધા કરતાં વધયુ નજીક વાંચી શકતયું નર્ી અને ચોકસાઈ મોટા પ્માણમાં
રીિ પ્કારના ફ્રી્તવન્સી મીટરના નીચેના ફાયદા છે.
રીિ્સના યોગ્ય ટ્યુનિનગ પર આધાડરત છે.
ડડસિટલ ફ્રીક્વન્સી મીટર(Digital Frequency Meter)
ઉદ્ેશ્્યો:આ પાઠના અંતે તમે સમર્્થ હશો
• ડડસિટલ ફ્રીક્વન્સી મીટરનું કા્ય્ણ જર્ાવો
• ડડસિટલ ફ્રીક્વન્સી મીટરના બ્લોક ડા્યાગ્ામનું વર્્ણન કરો.
ફ્રી્તવન્સી કાઉન્ટર એ એક ડિલજટલ સાધન છે જે કોઈપણ સામયયક માટે ઘડિયાળ તરીકે કામ કરે છે. કાઉન્ટર અજાણ્યા લસગ્લના પ્ત્ેક
વેવફોમ્થની આવૃગત્તને માપી અને પ્દર્શત કરી શકે છે. તે પૂવ્થનનધશાડરત સમય સંક્મણ માટે એક ગણતરી આગળ વધે છે, અને જાણીતા સમય અંતરાલના
માટે કાઉન્ટરમાં અજાણ્યા ઇનપયુટ લસગ્લને ગેટ કરવાના લસદ્ધાંત પર કાય્થ અંતે, કાઉન્ટરનયું સમાત્વષ્ટ સમય અંતરાલ દરમમયાન ર્યેલા અજાણ્યા
કરે છે. ઇનપયુટ લસગ્લના સમયગાળાની સંખ્ા જેટલયું હશે, ટરી. બીજા શબ્દોમાં
કહરીએ તો, કાઉન્ટર સમાત્વષ્ટો અજાણ્યા ઇનપયુટ લસગ્લની આવત્થન માટે
જો અજાણ્યા ઇનપયુટ લસગ્લને કાઉન્ટરમાં બરાબર 1 સેકન્િ માટે ગેટ પ્માણસર હશે.
કરવામાં આવે, તો કાઉન્ટરમાં મંજૂર કાઉન્ટ્સની સંખ્ા ઇનપયુટ લસગ્લની
આવત્થન હશે. ગેટેિ શબ્દ એ હકરીકત પરર્ી આવ્યો છે કે કાઉન્ટરમાં દાખલા તરીકે જો ગેટ લસગ્લ બરાબર 1 સેકન્િના સમયનો હોય અને
અજાણ્યા ઇનપયુટ લસગ્લને એકઠા કરવા માટે AND અર્વા OR ગેટનો અજાણ્યો ઇનપયુટ લસગ્લ 600-હટ્ઝ્થ સ્વેર વેવ હોય, તો 1 સેકન્િના અંતે
ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. ડફગ 1 કાઉન્ટર 600 સયુધી ગણાશે, જે અજ્ાત ઇનપયુટની આવત્થન સંકેત બરાબર
છે.
ડફગ 2 માં વેવ ફોમ્થ બતાવે છે કે કાઉન્ટ રને શૂન્ય પર સેટ કરવા માટે t0
પર કાઉન્ટર પર ્પપષ્ટ પલ્સ લાગયુ કરવામાં આવે છે. t1 પહેલા, GATE
ENABLE લસગ્લ ઓછયું છે, અને તેર્ી AND ગેટનયું આઉટપયુટ ઓછયું હશે
અને કાઉન્ટર ગણાશે નહીં. ગેટ સક્ષમ t1 t0 t2 ર્ી ઊ ં ચો જાય છે અને
આ સમય અંતરાલ t=(t2 - t1 ) દરમમયાન અજાણ્યા ઇનપયુટ લસગ્લ પલ્સ
AND ગેટમાંર્ી પસાર ર્શે અને કાઉન્ટર દ્ારા તેની ગણતરી કરવામાં
આવશે. t2 પછી, AND ગેટનયું આઉટપયુટ ફરીર્ી ઓછયું ર્ઈ જશે અને
કાઉન્ટર ગણતરી કરવાનયું બંધ કરશે. આમ, કાઉન્ટર એ સમય અંતરાલ
દરમમયાન ર્યેલા પલ્સની સંખ્ા ગણી હશે, ગેટ ઇનેબલ લસગ્લની ટરી,
અને કાઉન્ટરની પડરણામી સામગ્ીઓ ઇનપયુટ લસગ્લની આવત્થનનયું સીધયું
બ્લોક િાયાગ્ામનયું વણ્થન: માપ છે.
આ સરળફ્રી્તવન્સી કાઉન્ટરના બ્લોક િાયાગ્ામનયું ્પવરૂપ ડફગ 1 માં છે.
તેમાં તેની સંકળાયેલ ડિ્પ્પલે/િરીકોિર સર્કટરી, ઘડિયાળ ઓલસલેટર, એક
ત્વભાજક અને એક AND ગેટ સાર્ે કાઉન્ટરનો સમાવેશ ર્ાય છે. કાઉન્ટર
સામાન્ય રીતે કેસ્કેિેિ બાઈનરી કોિેિ િેલસમલ (BCD) કાઉન્ટસ્થર્ી બનેલયું
હોય છે અને ડિ્પ્પલે/િરીકોિર ્યયુનનટ BCD આઉટપયુટને સરળ દેખરેખ માટે
દશાંશ ડિ્પ્પલેમાં રૂપાંતડરત કરે છે.
જાણીતા સમય અવચધનયું ગેટ સક્ષમ લસગ્લ જનરેટ ર્ાય છેઘડિયાળ
ઓલસલેટર અને ત્વભાજક સર્કટ સાર્ે અને AND ગેટના એક પગ પર
લાગયુ ર્ાય છે.
અજાણ્યો લસગ્લ AND ગેટના બીજા પગ પર લાગયુ ર્ાય છે અને કાઉન્ટર
પાવર : ઇલેક્ટ્રિશિ્યન (NSQF - સુિારેલ 2022) - સંબંધિત વ્્યા્યામ માટે સસદ્ધધાંત 1.10.85 & 86 233
