Page 112 - Electrician - 1st year- TT - Gujarati
P. 112
પર મહત્તમ વોલ્ેજને મ્યબાદિત કરવા માટે, ન્રુટરિલ જેવા વવદ્રુત સસસ્મના દડસ્સ્રિબ્્યરુશનમાં તટથિ સેવા આપવા માટે ન્રુટરિલ અર્થર્ગની વવવવધ પદ્ધમત
વા્યરમાંર્ી એકને અર્થર્ગનો સમાવેશ ર્ા્ય છે. પૂરી પાડવામાં આવે છે..
સાિનો અર્થ્થગ: આ બધા બબન-કરંટનરું એક સાર્ે કા્યમી અને સતત બંધન ‘અ્થીઁઞવા્યર’ શું છે?: અર્ીઁઞ સાર્ે જોડા્યેલ વાહક અને સામાન્ય રીતે
છે (એટલે કે એકસાર્ે જોડવરું).વવદ્રુત સાધનોના ધાતરુના ભાગોને સસસ્મ સંલગ્ લાઇન કંડટ્રની નનકટતામાં સ્થિત હો્ય છે જેનો ઉપ્યોગ સાધનો
અર્થર્ગ ઇલેટ્રિોડ પર લઈ જવો. અર્થર્ગ માટે ર્ા્ય છે તેને અર્્થ વા્યર કહેવામાં આવે છે..
અર્થ્થગ ઇલેટ્રિોડ શું છે?: પૃથ્વીના સામાન્ય સમૂહ સાર્ે વવદ્રુત રીતે સાિનો અર્થ્થગનો હેતુ: ધાતરુના કામને અર્ીઁઞ પર કરંટ વહન કરવાના
જોડા્યેલ મેટલ પ્લેટ, પાઇપ અર્વા અન્ય વાહકને અર્થર્ગ ઇલેટ્રિોડ તરીકે હેતરુર્ી ન હો્ય તેને જોડવાર્ી, સલકેજ કરંટ માટે પાર્ આપવામાં આવે છે જે
ઓળખવામાં આવે છે. અર્્થ ઇલેટ્રિોડ જનરેટિટગ સ્ેશનો, સબસ્ેશનો શોધી શકા્ય છે, અને જો જરૂરી હો્ય તો, નીચેના ઉપકરણો દ્ારા વવક્ષેવપત
અને ઉપભો્કતા પદરસરમાં પૂરા પાડવામાં આવશે (IS : 3043-1966 ની કરી શકા્ય છે.
જરૂદર્યાતો અનરુસાર).
- ફ્રુઝ - સર્કટ બ્રેકસ્થ.
સિસગલ ફેઝ સસસ્મમાં વપરા્યેલ ન્રુટરિલ એ સ્તોતને લોડ કરંટ માટે રીટન્થ
પાર્ પૂરો પાડવા માટે છે. જરૂદર્યાતો અનરુસાર સબસ્ેશન પર સિસગલ ફેઝ
વેટ્ર ડા્યાગ્ામનો ઉપ્યોગ (Use of vector diagram)
ઉદ્ેશ્્યો: આ પાઠના અંતે તમે સમર્્થ હશો
• સ્ેલર અને વેટ્ર જથ્્થા વચ્ેનો તફાવત.
સ્ેલર અને વેટ્ર જથ્્થા અને ફાસરની વ્્યાખ્ા રેખાનો ઉપ્યોગ ર્ા્ય છે sinusoidal ઓલ્નનેટીવજથ્ર્ા (એટલે કે કરંટ,
વોલ્ેજ અને પાવર) ફેસર કહેવા્ય છે.
સ્ેલર જથ્્થો: સ્ેલર ્કવોસટિટી એ એક એવો જથ્ર્ો છે જે માત્ર તીવ્રતા દ્ારા
નક્કી કરવામાં આવે છે, ઉિાહરણ તરીકે ઊજા્થ, વોલ્રુમ, તાપમાન વગેરે. વેટ્ર ડા્યાગ્ામનો ઉપ્યોગ: ફેરફાર જેઓલ્નનેટીવવોલ્ેજના મૂલ્યમાં
ર્ા્ય છે અને/અર્વા ચક્ર િરમમ્યાન કરંટ પણ વેટ્ર ડા્યાગ્રામનો ઉપ્યોગ
વેટ્ર જથ્્થો: વેટ્ર જથ્ર્ો એક જથ્ર્ો છેજે તેની તીવ્રતા અને દિશા કરીને બતાવી શકા્ય છે.
િશબાવવા માટે તીરના માર્ા સાર્ે સીધી રેખા દ્ારા િશબાવવામાં આવે છે.
ઉિાહરણ તરીકે, - બળ, વેગ, વજન. વેટ્ર એ લાઇન સેગમેટિ છે જે વ્્યાખ્ાય્યત લંબાઈ અને દિશા ધરાવે છે.
વેટ્ર ડા્યાગ્રામ એ માહહતી પહોંચાડવા માટે બે કે તેર્ી વધરુ વેટ્ર છે. કરંટ
ફેસર: Phasor એ એક વેટ્ર છે જે સતત કોણી્ય વેગ પર ફરે છે. a ની
તીવ્રતા અને તબક્કો ગ્રાદફકલી િશબાવવા માટે તીરના માર્ા સાર્ેની સીધી અને/અર્વા વોલ્ેજના તાત્ાસલક મૂલ્યો નક્કી કરવા માટે સ્ેલ પર િોરેલા
વેટ્ર ડા્યાગ્રામનો ઉપ્યોગ કરી શકા્ય છે.
સ્ેલર ક્વોસટિટી વેટ્ર જથ્્થો
1. સ્ેલર જથ્ર્ાને માત્ર તીવ્રતા દ્ારા રજૂ કરી શકા્ય છે, ઉિાહરણ તરીકે - વેટ્ર જથ્ર્ાએ તીવ્રતા અને દિશા િશબાવવી જોઈએપણ, ઉિાહરણ તરીકે -
ઊજા્થ,વોલ્રુમ વગેરે બળ વેગ વગેરે.
2. ઉમેરણ અને બાિબાકીસ્ેલર જથ્ર્ાઓ બીજગણણતી્ય રીતે કરી શકા્ય વેટ્ર જથ્ર્ાના સરવાળા અને બાિબાકી બીજગણણતી્ય રીતે કરી શકાતી
છે નર્ી પરંતરુ વેટ્ર સમીકરણ દ્ારા
એસી સરળ સર્કિટ (AC simple circuit)
ઉદ્ેશ્્યો: આ પાઠના અંતે તમે સમર્્થ હશો
• શુદ્ધ અવરોિ સર્કિટમધાં વોલ્ટેજ, કિરંટ અને પાવર વચ્ે રાજ્ય તબક્ાનો સંબંિ
• શુદ્ધ ઇન્ડટ્ન્સ સર્કિટમધાં વોલ્ટેજ, કિરંટ અને પાવર વચ્ે સ્ટેટ ફેઝ સંબંિ
• શુદ્ધ કિેપેસીટન્સ સર્કિટમધાં વોલ્ટેજ, કિરંટ અને પાવર વચ્ે સ્ટેટ ફેઝ સંબંિ.
શુદ્ધ અવરોિ સર્કિટ: શરુદ્ધ અવરોધક સર્કટ એવી છે કે જેમાં ન તો તરંગ સાર્ે તબક્કામાં, E િરેક ત્વદરતમાં પાવર મેળવવા માટે કરંટ અને
ઇન્ડટ્ન્સ હો્ય કે ન તો કેપેસીટન્સ હો્ય. તેર્ી, જો કરંટસર્કટમાંર્ી પસાર વોલ્ેજ એકસાર્ે ગરુણાકાર કરવામાં આવે છે. આ ઉત્પાિનો સાર્ે એક
ર્ા્ય છે. કરંટમાં કોઈપણ ફેરફાર દ્ારા કોઈ બેક emf સેટઅપ કરવામાં નવો વળાંક p, પ્લોટ કરી શકા્ય છે. પ્રર્મ અધ્થ ચક્ર િરમમ્યાન પાવર કવ્થ
આવશે નહીં. ડીસી સર્કટની જેમ જ ઓણમિક ડરિોપને િૂર કરવા માટે લાગરુ હકારાત્મક છે કારણ કે કરંટ અને વોલ્ેજ બંને હકારાત્મક છે. બીજા અધ્થ
વોલ્ેજ જરૂરી છે. તેર્ી, અમારી પાસે અસરકારક મૂલ્યોનો ઉપ્યોગ છે. ચક્ર િરમમ્યાન કરંટ અને વોલ્ેજ બંને નકારાત્મક છે, તેર્ી તેમનરું ઉત્પાિન
ફરીર્ી હકારાત્મક હશે
E
I =
R શરુદ્ધ અવરોધ સર્કટમાં પાવર અસરકારક વોલ્ેજ અને કરંટના ઉત્પાિન
દ્ારા આપવામાં આવે છે. એટલે કે P = EI
કરંટ વોલ્ેજના પ્રમાણસર હોવાર્ી, કરંટનરું તરંગ સ્વરૂપ બરાબર વોલ્ેજ
જેવરું જ છે. જ્ારે વોલ્ેજ શૂન્ય હો્ય છે ત્યારે કરંટ પણ શૂન્ય હો્ય છે. બે માત્ર શુદ્ધ ઇન્ડટ્ન્સ સા્થે સર્કિટ
જથ્ર્ા એકબીજા સાર્ે તબક્કામાં છે. દફગ 1 કરંટ તરંગ બતાવે છે, I, વોલ્ેજ એકલા શરુદ્ધ ઇન્ડટ્ન્સ સાર્ેનરું સર્કટ કરી શકે છેક્ારે્ય બનાવશો નહીં,
92 પાવર : ઇલેક્ટ્રિશિ્યન (NSQF - સુિારેલ 2022) - સંબંધિત વ્્યા્યામ માટે સસદ્ધધાંત 1.5.45
