Page 54 - Welder - TT - Punjabi
P. 54
CG & M ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਸੰ ਬੰ ਭਿਤ ਭਸਿਾਂਤ 1.1.18
ਵੈਲਡਰ (Welder) - ਇੰ ਡਕਸ਼ਨ ਟ੍੍ਰਰੇਭਨੰ ਗ ਅਤਰੇ ਵੈਲਭਡੰ ਗ ਪ੍੍ਰਭਕਭਰਆ
ਆਕਸੀ - ਐਸੀਭਟ੍ਲੀਨ ਕੱ ਟ੍ਣ ਵਾਲਰੇ ਉਪ੍ਕਰਣ ਦਰੇ ਭਸਿਾਂਤ, ਮਾਪ੍ਦੰ ਡ ਅਤਰੇ ਐਪ੍ਲੀਕਰੇਸ਼ਨ (Oxy - acetylene cutting
equipment’s principle, parameters and application)
ਉਦਰੇਸ਼ : ਇਸ ਪਾਠ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਯੋਗ ਹੋਿੋਗੇ
• ਗੈਸ ਕੱ ਟ੍ਣ ਅਤਰੇ ਉਪ੍ਕਰਨਾਂ ਦਰੇ ਭਸਿਾਂਤ ਦੀ ਭਵਆਭਖਆ ਕਰੋ
• ਕਭਟ੍ੰ ਗ ਓਪ੍ਰਰੇਸ਼ਨ ਪ੍ੈਰਾਮੀਟ੍ਰ ਅਤਰੇ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰੋ।
ਗੈਸ ਕੱ ਟ੍ਣ ਦੀ ਜਾਣ-ਪ੍ਛਾਣ: ਹਲਕੇ ਸਟੀਲ ਨਾੂੰ ਕੱਟਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਤਰੀਕਾ ‹ਤੇ ਿੱਖ-ਿੱਖ ਮੋਟਾਈ ਦੀਆਂ ਧਾਤਾਂ ਨਾੂੰ ਕੱਟਣ ਲਈ ਿੱਖ-ਿੱਖ ਵਟਪ ਆਕਾਰ ਪ੍ਰਦਾਨਾ
ਆਕਸੀ-ਐਸੀਟੀਲੀਨਾ ਕੱਟਣ ਦੀ ਪ੍ਰਵਕਵਰਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਆਕਸੀ-ਐਸੀਟੀਲੀਨਾ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨਾ।
ਕੱਟਣ ਿਾਲੀ ਟਾਰਚ ਦੇ ਨਾਾਲ, ਕਵਟੰਗ (ਆਕਸੀਕਰਨਾ) ਨਾੂੰ ਇੱਕ ਤੰਗ ਪੱਟੀ ਤੱਕ
ਆਕਸੀ-ਐਸੀਟ੍ੀਲੀਨ ਕੱ ਟ੍ਣ ਦੀ ਪ੍੍ਰਭਕਭਰਆ: ਕਵਟੰਗ ਬਲੋਪਾਈਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ
ਸੀਮਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਾਲ ਲੱ ਗਦੀ ਧਾਤ ‹ਤੇ ਗਰਮੀ ਦੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ
ਢਾੁਕਿੇਂ ਆਕਾਰ ਦੀ ਕਵਟੰਗ ਨਾੋ ਜ਼ਲ ਨਾੂੰ ਵਫਕਸ ਕਰੋ। ਕਵਟੰਗ ਟਾਰਚ ਨਾੂੰ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਾਂ
ਪ੍ਰਭਾਿ ਨਾਾਲ। ਕੱਟ ਲੱ ਕੜ ਦੇ ਤਖ਼ਤੇ ‹ਤੇ ਆਰੇ-ਕੱਟ ਿਾਂਗ ਵਦਖਾਈ ਵਦੰਦਾ ਹੈ। ਵਿਧੀ
ਵਲਗਨਾਾਈਟ ਕਰੋ ਵਜਿੇਂ ਿੈਲਵਡੰਗ ਬਲੋਪਾਈਪ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਵਗਆ ਸੀ।
ਨਾੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਿਕ ਲੋਹੇ ਦੀਆਂ ਧਾਤਾਂ ਵਜਿੇਂ ਵਕ ਹਲਕੇ ਸਟੀਲ ਨਾੂੰ ਕੱਟਣ ਲਈ
ਪ੍ਰੀਹੀਵਟੰਗ ਲਈ ਵਨਾਰਪੱਖ ਲਾਟ ਸੈਟ ਕਰੋ. ਕੱਟ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨਾ ਲਈ, ਕਵਟੰਗ ਨਾੋ ਜ਼ਲ ਨਾੂੰ
ਿਰਵਤਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪਲੇਟ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾਾ ਦੇ ਨਾਾਲ °90 ਦੇ ਕੋਣ ‹ਤੇ ਰੱਖੋ, ਅਤੇ ਹੀਵਟੰਗ ਫਲੇਮ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨਾੀ
ਗੈਰ-ਫੈਰਸ ਧਾਤਾਂ ਅਤੇ ਉਹਨਾਾਂ ਦੇ ਵਮਸ਼ਰਤ ਧਾਤ ਨਾੂੰ ਇਸ ਪ੍ਰਵਕਵਰਆ ਦੁਆਰਾ ਕੋਰ ਨਾੂੰ ਧਾਤ ਤੋਂ 3 ਵਮਲੀਮੀਟਰ ਉੱਪਰ ਰੱਖੋ। ਕੱਟਣ ਿਾਲੇ ਆਕਸੀਜਨਾ ਲੀਿਰ ਨਾੂੰ
ਕੱ ਭਟ੍ਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਆਕਸੀ-ਐਸੀਟ੍ੀਲੀਨ ਕੱ ਟ੍ਣ ਵਾਲਰੇ ਉਪ੍ਕਰਣ ਦਬਾਉਣ ਤੋਂ ਪਵਹਲਾਂ ਧਾਤ ਨਾੂੰ ਚਮਕਦਾਰ ਲਾਲ ਕਰਨਾ ਲਈ ਪਵਹਲਾਂ ਤੋਂ ਗਰਮ ਕਰੋ।
ਜੇਕਰ ਕੱਟ ਸਹੀ ਢਾੰਗ ਨਾਾਲ ਅੱਗੇ ਿਧ ਵਰਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਪੰਚਡ ਲਾਈਨਾ ਤੋਂ ਚੰਵਗਆੜੀਆਂ
ਕੱ ਟ੍ਣ ਦਰੇ ਉਪ੍ਕਰਣ: ਆਕਸੀ-ਐਸੀਟੀਲੀਨਾ ਕੱਟਣ ਿਾਲਾ ਉਪਕਰਣ ਿੈਲਵਡੰਗ
ਦੀ ਇੱਕ ਸ਼ਾਿਰ ਵਡੱਗਦੀ ਵਦਖਾਈ ਦੇਿੇਗੀ। ਜੇਕਰ ਕੱਟ ਦਾ ਵਕਨਾਾਰਾ ਬਹੁਤ ਵਜ਼ਆਦਾ
ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੇ ਸਮਾਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਵਸਿਾਏ ਿੈਲਵਡੰਗ ਬਲੋਪਾਈਪ ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਦੀ
ਰਗਵੜਆ ਹੋਇਆ ਜਾਪਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਟਾਰਚ ਨਾੂੰ ਬਹੁਤ ਹੌਲੀ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਵਰਹਾ ਹੈ।
ਬਜਾਏ, ਕੱਟਣ ਿਾਲੀ ਬਲੋਪਾਈਪ ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕੱਟਣ ਿਾਲੇ ਸਾਜ਼-
ਇੱਕ ਬੇਿਲ ਕੱਟ ਲਈ, ਕੱਟਣ ਿਾਲੀ ਟਾਰਚ ਨਾੂੰ ਲੋੜੀਂਦੇ ਕੋਣ ‹ਤੇ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਿਧੋ
ਸਾਮਾਨਾ ਵਿੱਚ ਹੇਠ ਵਲਖੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨਾ.
ਵਜਿੇਂ ਵਕ ਇੱਕ ਵਸੱਧੀ ਲਾਈਨਾ ਕੱਟ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੱਟ ਦੇ ਅੰਤ ‹ਤੇ,
- ਐਸੀਵਟਲੀਨਾ ਗੈਸ ਵਸਲੰ ਡਰ
ਕੱਟਣ ਿਾਲੇ ਆਕਸੀਜਨਾ ਲੀਿਰ ਨਾੂੰ ਛੱਡ ਵਦਓ ਅਤੇ ਆਕਸੀਜਨਾ ਅਤੇ ਐਸੀਟੀਲੀਨਾ
- ਆਕਸੀਜਨਾ ਗੈਸ ਵਸਲੰ ਡਰ ਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਿਾਲਿ ਨਾੂੰ ਬੰਦ ਕਰੋ। ਕੱਟ ਨਾੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ ਅਤੇ ਜਾਂਚ ਕਰੋ।
- ਐਸੀਵਟਲੀਨਾ ਗੈਸ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਦਰੇਖਿਾਲ ਅਤਰੇ ਰੱ ਖ-ਰਖਾਅ: ਹਾਈ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਕੱਟਣ ਿਾਲੇ ਆਕਸੀਜਨਾ ਲੀਿਰ ਨਾੂੰ
ਵਸਰਫ ਗੈਸ ਕੱਟਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਹੀ ਚਲਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
- ਆਕਸੀਜਨਾ ਗੈਸ ਰੈਗੂਲੇਟਰ (ਭਾਰੀ ਕੱਟਣ ਲਈ ਉੱਚ ਦਬਾਅ ਿਾਲੇ ਆਕਸੀਜਨਾ
ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।) ਗਲਤ ਧਾਗੇ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਟਾਰਚ ਨਾਾਲ ਨਾੋ ਜ਼ਲ ਵਫੱਟ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਵਧਆਨਾ ਰੱਖਣਾ
ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਨਾੋ ਜ਼ਲ ਨਾੂੰ ਠੰ ਡਾ ਕਰਨਾ ਲਈ ਹਰੇਕ ਕੱਟਣ ਦੀ ਕਾਰਿਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ
- ਐਸੀਟਲੀਨਾ ਅਤੇ ਆਕਸੀਜਨਾ ਲਈ ਰਬੜ ਦੀਆਂ ਹੋਜ਼ ਪਾਈਪਾਂ
ਟਾਰਚ ਨਾੂੰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਡੁਬੋ ਵਦਓ।
- ਬਲੋਪਾਈਪ ਕੱਟਣਾ
ਨਾੋ ਜ਼ਲ ਆਰਫੀਸ ਤੋਂ ਗੰਦਗੀ ਦੇ ਵਕਸੇ ਿੀ ਸਲੈਗ ਕਣਾਂ ਨਾੂੰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਸਹੀ
(ਕਵਟੰਗ ਐਕਸੈਸਰੀਜ਼ ਵਜਿੇਂ ਵਕ ਵਸਲੰ ਡਰ ਕੁੰਜੀ, ਸਪਾਰਕ ਲਾਈਟਰ, ਵਸਲੰ ਡਰ
ਆਕਾਰ ਦੇ ਨਾੋ ਜ਼ਲ ਕਲੀਨਾਰ ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਕਰੋ Fig 1. ਜੇ ਨਾੋ ਜ਼ਲ ਦੀ ਨਾੋ ਕ ਨਾੂੰ ਵਤੱਖਾ
ਟਰਾਲੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੁਰੱਵਖਆ ਉਪਕਰਨਾ ਉਹੀ ਹਨਾ ਜੋ ਗੈਸ ਿੈਲਵਡੰਗ ਲਈ ਿਰਤੇ
ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਅਤੇ ਨਾੋ ਜ਼ਲ ਦੇ ਧੁਰੇ ਦੇ ਨਾਾਲ °90 ‹ਤੇ ਹੋਣ ਲਈ ਐਮਰੀ ਪੇਪਰ ਦੀ
ਜਾਂਦੇ ਹਨਾ।)
ਿਰਤੋਂ ਕਰੋ।
ਕੱ ਟ੍ਣ ਵਾਲੀ ਟ੍ਾਰਚ (Fig 1): ਕੱਟਣ ਿਾਲੀ ਟਾਰਚ ਵਜ਼ਆਦਾਤਰ ਮਾਮਵਲਆਂ ਵਿੱਚ
ਆਕਸੀ-ਐਸੀਟ੍ੀਲੀਨ ਮਸ਼ੀਨ ਕੱ ਟ੍ਣ
ਵਨਾਯਮਤ ਿੈਲਵਡੰਗ ਬਲੋਪਾਈਪ ਤੋਂ ਿੱਖਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ: ਇਸ ਵਿੱਚ ਧਾਤ ਨਾੂੰ ਕੱਟਣ ਲਈ
ਕੱਟਣ ਿਾਲੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਾਂ ਦੀਆਂ ਦੋ ਵਕਸਮਾਂ ਹਨਾ.
ਿਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਕੱਟਣ ਿਾਲੀ ਆਕਸੀਜਨਾ ਦੇ ਵਨਾਯੰਤਰਣ ਲਈ ਇੱਕ ਿਾਧੂ ਲੀਿਰ
ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਟਾਰਚ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਜਨਾ ਅਤੇ ਐਸੀਟੀਲੀਨਾ ਕੰਟਰੋਲ ਿਾਲਿ ਹੁੰਦੇ ਹਨਾ - ਹੱਥੀਂ ਚਲਾਏ ਕੱਟਣ ਿਾਲੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਾਂ
ਜੋ ਧਾਤ ਨਾੂੰ ਪਵਹਲਾਂ ਤੋਂ ਗਰਮ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਆਕਸੀਜਨਾ ਅਤੇ ਐਸੀਟਲੀਨਾ ਗੈਸਾਂ ਨਾੂੰ
- ਵਬਜਲੀ ਨਾਾਲ ਚੱਲਣ ਿਾਲੀਆਂ ਕੱਟਣ ਿਾਲੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਾਂ
ਵਨਾਯੰਤਵਰਤ ਕਰਦੇ ਹਨਾ।
ਹੱ ਥੀਂ ਸੰ ਚਾਭਲਤ ਕੱ ਟ੍ਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ
ਕੱਟਣ ਿਾਲੀ ਨਾੋ ਕ ਨਾੂੰ ਪੰਜ ਛੋਟੇ ਛੇਕਾਂ ਨਾਾਲ ਵਘਵਰਆ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਛੱਤ ਨਾਾਲ
ਇੱਕ ਹੱਥੀਂ ਚਲਾਏ ਜਾਣ ਿਾਲੀ ਕਵਟੰਗ ਮਸ਼ੀਨਾ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ ‹ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ
ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੈਂਟਰ ਓਪਵਨਾੰ ਗ ਕੱਟਣ ਿਾਲੀ ਆਕਸੀਜਨਾ ਦੇ ਪ੍ਰਿਾਹ ਦੀ
ਹਨਾ:
ਇਜਾਜ਼ਤ ਵਦੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਛੇਕ ਪ੍ਰੀਹੀਵਟੰਗ ਫਲੇਮ ਲਈ ਹੁੰਦੇ ਹਨਾ। ਆਮ ਤੌਰ
32