Page 49 - Welder - TT - Punjabi

CG & M ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਸੰ ਬੰ ਭਿਤ ਭਸਿਾਂਤ 1.1.14
ਵੈਲਡਰ (Welder) - ਇੰ ਡਕਸ਼ਨ ਟ੍੍ਰਰੇਭਨੰ ਗ ਅਤਰੇ ਵੈਲਭਡੰ ਗ ਪ੍੍ਰਭਕਭਰਆ

ਗਰਮੀ ਅਤਰੇ ਤਾਪ੍ਮਾਨ ਅਤਰੇ ਵੈਲਭਡੰ ਗ ਨਾਲ ਸਬੰ ਿਤ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ (Heat and temperature and its terms

related to welding)

ਉਦਰੇਸ਼ : ਇਸ ਪਾਠ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਯੋਗ ਹੋਿੋਗੇ
• ਗਰਮੀ ਅਤਰੇ ਤਾਪ੍ਮਾਨ ਭਵਚਕਾਰ ਅੰ ਤਰ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰੋ
• ਵੈਲਭਡੰ ਗ ਭਵੱ ਚ ਗਰਮੀ ਅਤਰੇ ਤਾਪ੍ਮਾਨ ਦਰੇ ਉਪ੍ਯੋਗ ਦੀ ਭਵਆਭਖਆ ਕਰੋ।

ਗਰਮੀ ਅਤਰੇ ਤਾਪ੍ਮਾਨ: ਗਰਮੀ ਊਰਜਾ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਹੈ, ਜੋ ਵਕ ਿੱਖ-ਿੱਖ ਆਕਸੀ-ਐਸੀਟੀਲੀਨਾ ਫਲੇਮ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨਾ ਐਪ ਹੈ। °3200C ਛੋਟੀਆਂ ਅਤੇ
ਤਾਪਮਾਨਾਾਂ ‹ਤੇ ਦੋ ਸਰੀਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਿਵਹਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਵਕਸੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਿੱਡੀਆਂ ਨਾੋ ਜ਼ਲਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਿਾਲੀਆਂ ਲਾਟਾਂ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨਾ ਇੱਕੋ ਵਜਹਾ ਹੁੰਦਾ
ਤਾਪ ਊਰਜਾ ਦਾ ਜੋੜ ਇਸਦੇ ਅਣੂਆਂ ਦੀ ਗਤੀ ਦੀ ਗਤੀ ਊਰਜਾ ਨਾੂੰ ਿਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਹੈ ਪਰ ਿੱਡੀ ਨਾੋ ਜ਼ਲ ਦੀ ਲਾਟ ਛੋਟੀ ਨਾੋ ਜ਼ਲ ਦੀ ਲਾਟ ਨਾਾਲੋਂ ਵਜ਼ਆਦਾ ਗਰਮੀ ਵਦੰਦੀ
ਤਾਪਮਾਨਾ ਇੱਕ ਸਰੀਰ ਦੀ ਗਰਮਤਾ ਜਾਂ ਠੰ ਡੇਪਣ ਦੀ ਵਡਗਰੀ ਹੈ, ਆਮ ਤੌਰ ‹ਤੇ ਹੈ। ਵਮਕਸਡ ਗੈਸਾਂ ਦੀ ਿਧੇਰੇ ਮਾਤਰਾ ਿੱਡੇ ਆਕਾਰ ਦੀਆਂ ਨਾੋ ਜ਼ਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਬਾਹਰ
ਫਾਰਨਾਹੀਟ ਦੇ ਸੈਂਟੀਗਰੇਡ ਵਿੱਚ। ਤਾਪਮਾਨਾ ਗਰਮੀ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਮਾਪ ਹੈ। ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਿਧੇਰੇ ਗਰਮੀ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹੇਠਾਂ ਵਦੱਤੇ ਚਾਰਟ ਨਾੂੰ ਿੇਖੋ।
ਉਦਾਹਰਨ
ਉਦਾਹਰਨ: ਜੇ ਅਸੀਂ ਪੁੱਛੀਏ, ‹ਇੱਕ ਪਦਾਰਥ ਵਕੰਨਾਾ ਗਰਮ ਹੈ›, ਤਾਂ ਜਿਾਬ ਹੋਿੇਗਾ,
‹ਇਹ ਇੰਨਾੀ ਵਡਗਰੀ ਗਰਮ ਹੈ›। ਵਜਿੇਂ ਵਕ °40C, °50C, °150F ਆਵਦ। 1.5 ਵਮਲੀਮੀਟਰ ਮੋਟੀ ਸਟੀਲ ਸ਼ੀਟ ਦੇ ਇੱਕ ਪਤਲੇ ਟੁਕੜੇ ਨਾੂੰ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਵਜਹੀ
ਆਕਸੀ ਐਸੀਟੀਲੀਨਾ ਲਾਟ ਨਾਾਲ ਜਲਦੀ ਵਪਘਵਲਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਤਾਪ੍ਮਾਨ ਮਾਪ੍: ਤਾਪਮਾਨਾ ਨਾੂੰ ਮਾਪਣ ਲਈ ਦੋ ਬੁਵਨਾਆਦੀ ਪੈਮਾਨਾੇ ਹਨਾ।
ਸਟੀਲ ਪਲੇਟ ਦੇ ਇੱਕ ਮੋਟੇ ਟੁਕੜੇ (6 ਵਮਲੀਮੀਟਰ) ਨਾੂੰ ਉਸੇ ਆਕਸੀ ਐਸੀਟੀਲੀਨਾ
- ਸੈਂਟੀਗ੍ਰੇਡ ਸਕੇਲ
ਦੀ ਲਾਟ ਨਾਾਲ ਵਪਘਲਣ ਵਿੱਚ ਵਜ਼ਆਦਾ ਸਮਾਂ ਲੱ ਗੇਗਾ।
- ਫਾਰਨਾਹੀਟ ਸਕੇਲ ਸਟ੍ੀਲ ਦਰੇ ਦੋਨਾਂ ਟ੍ੁਕਭੜਆਂ ਭਵੱ ਚ °1530C ਦਰੇ ਇੱ ਕੋ ਭਜਹਰੇ ਭਪ੍ਘਲਣ

ਦੋਿਾਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਸਵਥਰ ਵਬੰਦੂ ਹਨਾ ਜੋ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨਾ: ਵਾਲਰੇ ਭਬੰ ਦੂ ਹੁੰ ਦਰੇ ਹਨ।
- ਤਾਪਮਾਨਾ ਵਜਸ ‹ਤੇ ਬਰਫ਼ ਵਪਘਲਦੀ ਹੈ (ਪਾਣੀ ਜੰਮ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਮੋਟੀ ਪਲੇਟ ਦੇ ਵਪਘਲਣ ਨਾੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਲਈ, ਿੱਡੀਆਂ ਨਾੋ ਜ਼ਲਾਂ ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਕਰੋ ਜੋ
ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਿੱਡੀ ਲਾਟ ਅਤੇ ਿਧੇਰੇ ਗਰਮੀ ਦੇਿੇਗੀ।
- ਤਾਪਮਾਨਾ ਵਜਸ ‹ਤੇ ਸ਼ੁੱਧ ਪਾਣੀ ਵਮਆਰੀ ਦਬਾਅ ‹ਤੇ ਉਬਲਦਾ ਹੈ। ਤਾਪਮਾਨਾ
ਹੇਠਾਂ ਵਦੱਤੇ ਚਾਰਟ ਨਾੂੰ ਿੇਖੋ ਜੋ ਿੱਖ-ਿੱਖ ਨਾੋ ਜ਼ਲ ਦੇ ਆਕਾਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਉਹਨਾਾਂ
ਨਾੂੰ ‹ਵਡਗਰੀ› ਨਾਾਮਕ ਇਕਾਈ ਦੁਆਰਾ ਮਾਵਪਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਵਿੱਚੋਂ ਵਨਾਕਲਣ ਿਾਲੀਆਂ ਗੈਸਾਂ ਦੀ ਅਨਾੁਸਾਰੀ ਮਾਤਰਾ ਵਦੰਦਾ ਹੈ।
ਸੈਂਟ੍ੀਗਰਰੇਡ ਸਕਰੇਲ: ਇਹ ਤਾਪਮਾਨਾ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨਾੂੰ ਮਾਪਣ ਲਈ ਇੱਕ ਜਦੋਂ ਨਾੋ ਜ਼ਲ ਦਾ ਆਕਾਰ ਿਧਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਗੈਸ ਦੇ ਿਹਾਅ ਦੀ ਮਾਤਰਾ
ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ ਵਜਸ ਵਿੱਚ ਵਮਆਰੀ ਦਬਾਅ ‹ਤੇ ਸ਼ੁੱਧ ਪਾਣੀ ਦੇ ਜੰਮਣ ਅਤੇ ਉਬਾਲਣ (ਗੈਸ ਿਹਾਅ ਦੀ ਦਰ) ਿਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਿੱਡੀਆਂ ਨਾੋ ਜ਼ਲਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਜ਼ਆਦਾ
ਿਾਲੇ ਵਬੰਦੂਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਤਾਪਮਾਨਾ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ ਨਾੂੰ 100 ਬਰਾਬਰ ਵਹੱਵਸਆਂ ਗਰਮੀ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਆਕਾਰ ਦੀਆਂ ਨਾੋ ਜ਼ਲਾਂ ਦੁਆਰਾ ਘੱਟ ਗਰਮੀ ਵਦੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਵਿੱਚ ਿੰਵਡਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਫ੍ਰੀਵਜ਼ੰਗ ਪੁਆਇੰਟ ਨਾੂੰ ਸਕੇਲ (0° C) ਦਾ ਜ਼ੀਰੋ
ਹੇਠਾਂ ਇੱਕ ਚਾਰਟ ਵਦੱਤਾ ਵਗਆ ਹੈ ਜੋ ਿੇਲਡ ਪਲੇਟ ਦੀ ਮੋਟਾਈ, ਿਰਤੀ ਗਈ ਨਾੋ ਜ਼ਲ
ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਬਾਲਣ ਵਬੰਦੂ ਨਾੂੰ 100 ਵਡਗਰੀ (°100 C) ‹ਤੇ ਸਵਥਰ
ਦਾ ਆਕਾਰ ਅਤੇ ਿਰਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਗੈਸਾਂ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨਾੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹਰੇਕ ਵਡਿੀਜ਼ਨਾ ਵਹੱਸੇ ਨਾੂੰ ਇੱਕ ਸੈਂਟੀਗ੍ਰੇਡ ਵਡਗਰੀ (°C) ਵਕਹਾ
ਪਲੇਟ ਮੋਟਾਈ ਨਾੋ ਜ਼ਲ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਹਰੇਕ ਗੈਸ ਲੀਟਰ ਦੀ
ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਡਗਰੀ ਸੈਂਟੀਗਰੇਡ ਨਾੂੰ ਵਡਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਿੀ ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
(ਵਮਲੀਮੀਟਰ ਵਿੱਚ) ਆਕਾਰ ਲਗਭਗ ਖਪਤ
ਫਾਰਨਹੀਟ੍ ਸਕਰੇਲ: ਤਾਪਮਾਨਾ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨਾੂੰ ਮਾਪਣ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ
0.8 1 28
ਵਜਸ ਵਿੱਚ ਵਮਆਰੀ ਦਬਾਅ ‹ਤੇ ਸ਼ੁੱਧ ਪਾਣੀ ਦੇ ਜੰਮਣ ਅਤੇ ਉਬਾਲਣ ਿਾਲੇ ਵਬੰਦੂਆਂ
1.2 2 56
ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਤਾਪਮਾਨਾ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ ਨਾੂੰ 180 ਬਰਾਬਰ ਵਹੱਵਸਆਂ ਵਿੱਚ ਿੰਵਡਆ
1.6 3 85
ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫ੍ਰੀਵਜ਼ੰਗ ਪੁਆਇੰਟ ਨਾੂੰ ਸਕੇਲ (°32F) ਦਾ 32 ਵਡਗਰੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ
2.0 ਤੋਂ 2.5 5 142
ਹੈ। ਉਬਾਲਣ ਦਾ ਵਬੰਦੂ 212 ਵਡਗਰੀ (°212F) ‹ਤੇ ਸਵਥਰ ਹੈ।
3.0 ਤੋਂ 3.5 7 200
ਹਰੇਕ ਵਡਿੀਜ਼ਨਾ ਵਹੱਸੇ ਨਾੂੰ ਇੱਕ ਫਾਰਨਾਹੀਟ ਇੱਕ ਵਡਗਰੀ (°F) ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
4.0 10 280
ਵੈਲਭਡੰ ਗ ਭਵੱ ਚ ਗਰਮੀ, ਤਾਪ੍ਮਾਨ ਅਤਰੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਇਕਾਈਆਂ (ਸ਼ਰਤਾਂ) ਦੀ 5.0 13 370
ਵਰਤੋਂਗਰਮੀ 6.0 ਤੋਂ 6.5 18 510
8.0 25 710
ਅਤੇ ਤਾਪਮਾਨਾ ਨਾੂੰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਾਲ ਉਲਝਣ ਵਿੱਚ ਨਾਹੀਂ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
10.0 35 990
12.0 45 1280
27