Page 98 - Electrician - 1st Year - TT - Punjabi
P. 98
ਓਮਮੀਟ੍ (Ohmmeter)
ਉਦੇਸ਼: ਇਸ ਪਾਠ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਿੋਗੇ
• ਲੜੀਵਾ੍ ਭਕਸਮ ਦੇ ਓਮਮੀਟ੍ ਦੇ ਭਸਿਾਂਤ, ਭਨ੍ਮਾਣ ਅਤੇ ਵ੍ਤੋਂ ਦੀ ਭਵਆਭਖਆ ਕ੍ੋ
• ਸ਼ੰਟ ਭਕਸਮ ਦੇ ਓਮਮੀਟ੍ ਦੇ ਭਸਿਾਂਤ, ਭਨ੍ਮਾਣ ਅਤੇ ਵ੍ਤੋਂ ਦੀ
ਭਵਆਭਖਆ ਕ੍ੋ। ਭਵ੍ੋਿ ਦਾ ਮਾਪ ‘E’ ਅਤੇ ੍ਰਮੀਨਲ A ਅਤੇ B ਦਾ ਇੱਕ ਜੋੜਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਣਜਾਣ
ਮੱਧਮ ਪਰਿਤੀਰੋਧ ਨੂੰ ਕੈਲਵਿਨ ਵਬਰਿਜ, ਿਹਿੀ੍ਸ੍ੋਨ ਵਬਰਿਜ, ਸਲਾਈਡ ਪਰਿਤੀਰੋਧ ‘Rx’ ਨੂੰ ਜੋਵੜਆ ਜਾਣਾ ਹੈ। ਮੀ੍ਰ ‘M’ ਦੇ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਜੁੜੇ ਸ਼ੰ੍
ਿਾਇਰ ਵਬਰਿਜ, ਪੋਸ੍ ਆਵਫਸ ਬਾਕਸ ਅਤੇ ਓਮਮੀ੍ਰ ਿਰਗੇ ਯੰਤਰਾਂ ਪਰਿਤੀਰੋਧ R2 ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਪੁਆਇੰ੍ਰ ਦੀ ਜ਼ੀਰੋ ਸਵਿਤੀ ਨੂੰ ਅਨੁਕੂਲ ਕਰਨ
ਦੁਆਰਾ ਮਾਵਪਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਵਕ, ਉੱਚ ਪਰਿਤੀਰੋਧ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਲਈ, ਮੇਗੋਹਮੀ੍ਰ ਜਾਂ ਮੇਗਰ ਿਰਗੇ ਕੰਮ ਕ੍ ਭ੍ਹਾ ਹੈ
ਯੰਤਰਾਂ ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ੍ਰਮੀਨਲ A ਅਤੇ B ਛੋ੍ੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ (ਅਣਜਾਣ ਰੋਧਕ Rx = ਜ਼ੀਰੋ),
ਓਮਮੀਟ੍ ਸਰਕ੍ ਵਿੱਚ ਿੱਧ ਤੋਂ ਿੱਧ ਕਰੰ੍ ਿਵਹੰਦਾ ਹੈ। ਮੀ੍ਰ ਨੂੰ ਸ਼ੰ੍ ਪਰਿਤੀਰੋਧ
R2 ਨੂੰ ਐਡਜਸ੍ ਕਰਕੇ ਪੂਰੇ ਸਕੇਲ ਕਰੰ੍ (Ifsd) ਨੂੰ ਪੜਹਿਨ ਲਈ
ਓਮਮੀ੍ਰ ਇੱਕ ਅਵਜਹਾ ਯੰਤਰ ਹੈ ਜੋ ਪਰਿਤੀਰੋਧ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਲਈ ਿਰਵਤਆ
ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਓਮਮੀ੍ਰ ਦੀਆਂ ਦੋ ਵਕਸਮਾਂ ਹਨ: ਲੜੀ ਦੇ ਓਮਮੀ੍ਰ ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਬਣਾਇਆ ਵਗਆ ਹੈ। ਪੁਆਇੰ੍ਰ ਦੀ ਪੂਰੀ-ਸਕੇਲ ਮੌਜੂਦਾ ਸਵਿਤੀ ਨੂੰ
ਮੱਧਮ ਪਰਿਤੀਰੋਧ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ੰ੍ ਵਕਸਮ ਦੇ ਪੈਮਾਨੇ ‘ਤੇ ਜ਼ੀਰੋ (0) ਓਮ ਨਾਲ ਵਚੰਵਨਹਿਤ ਕੀਤਾ ਵਗਆ ਹੈ।
ਓਮਮੀ੍ਰ ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਘੱ੍ ਅਤੇ ਮੱਧਮ ਪਰਿਤੀਰੋਧਾਂ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਓਮਮੀ੍ਰ ਲੀਡਜ਼ (A & B ੍ਰਮੀਨਲ) ਖੁੱਲਹਿੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਮੀ੍ਰ
ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਓਮਮੀ੍ਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੁੱਕਾ ਦੀ ਗਤੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਕਰੰ੍ ਨਹੀਂ ਿਵਹੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਲਈ, ਮੀ੍ਰ ਵਡਫਲੈਕ੍
ਸੈੱਲ, ਇੱਕ PMMC ਮੀ੍ਰ ਅੰਦੋਲਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮੌਜੂਦਾ ਸੀਮਤ ਪਰਿਤੀਰੋਧ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਪੁਆਇੰ੍ਰ ਡਾਇਲ ਦੇ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਰਵਹੰਦਾ ਹੈ। ਡਾਇਲ ਦੇ
ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਨੂੰ ਅਨੰਤ ( ) ਪਰਿਤੀਰੋਧ ਿਜੋਂ ਵਚੰਵਨਹਿਤ ਕੀਤਾ ਵਗਆ ਹੈ ਵਜਸਦਾ
ਇੱਕ ਸਰਕ੍ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਓਮਮੀ੍ਰ ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਵਹਲਾਂ, ਪਰਿਤੀਰੋਧ ਮਤਲਬ ਹੈ ਵਕ ੍ੈਸ੍ ਲੀਡਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਅਨੰਤ ਪਰਿਤੀਰੋਧ (ਓਪਨ ਸਰਕ੍)
ਮਾਪਣ ਲਈ, ਸਰਕ੍ ਵਿੱਚ ਕਰੰ੍ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਸਰਕ੍ ਵਿੱਚ ਵਕਸੇ ਿੀ ਇਲੈਕ੍ਰਿੋਲਾਈਵ੍ਕ ਕੈਪੇਸੀ੍ਰ ਨੂੰ ਵਡਸਚਾਰਜ ਇੰ੍ਰਮੀਡੀਏ੍ ਮਾਰਵਕੰਗ ਨੂੰ Rx ਦੇ ਿੱਖ-ਿੱਖ ਜਾਣੇ-ਪਛਾਣੇ ਮੁੱਲਾਂ ਨੂੰ,
ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਯਾਦ ਰੱਖੋ ਵਕ ਓਮਮੀ੍ਰ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਦਾ ਆਪਣਾ ਸਾਧਨ ੍ਰਮੀਨਲਾਂ A ਅਤੇ B ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਡਾਇਲ (ਸਕੇਲ) ਵਿੱਚ
ਸਰੋਤ ਹੈ। ਰੱਵਖਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਲੜੀ ਦੀ ਭਕਸਮ ohmmeter: ਉਸਾ੍ੀ ਓਮਮੀ੍ਰ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਬੈ੍ਰੀ ਦੀ ਸਵਿਤੀ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਵਜ਼ਆਦਾ ਵਨਰਭਰ
ਕਰਦੀ ਹੈ। ਅੰਦਰੂਨੀ ਬੈ੍ਰੀ ਦੀ ਿੋਲ੍ੇਜ ਿਰਤੋਂ ਜਾਂ ਸ੍ੋਰੇਜ ਸਮੇਂ ਦੇ ਕਾਰਨ
ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਘੱ੍ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਵਜਿੇਂ ਵਕ ਪੂਰੇ ਪੈਮਾਨੇ ‘ਤੇ ਕਰੰ੍ ਘੱ੍ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
ਅਤੇ ਜਦੋਂ ੍ਰਮੀਨਲ A ਅਤੇ B ਨੂੰ ਛੋ੍ਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮੀ੍ਰ ਜ਼ੀਰੋ
ਨਹੀਂ ਪੜਹਿਦਾ ਹੈ।
ਵਚੱਤਰ 1 ਵਿੱਚ ਿੇਰੀਏਬਲ ਸ਼ੰ੍ ਰੇਵਸਸ੍੍ਰ R2 ਕੁਝ ਹੱਦਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਘ੍ੀ
ਹੋਈ ਬੈ੍ਰੀ ਿੋਲ੍ੇਜ ਦੇ ਪਰਿਭਾਿ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਿਸਿਾ ਪਰਿਦਾਨ
ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਬੈ੍ਰੀ ਿੋਲ੍ੇਜ ਇੱਕ ਵਨਸ਼ਵਚਤ ਮੁੱਲ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਆਉਂਦੀ
ਹੈ, ਤਾਂ R2 ਨੂੰ ਐਡਜਸ੍ ਕਰਨਾ ਪੁਆਇੰ੍ਰ ਨੂੰ ਜ਼ੀਰੋ ਪੋਜੀਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ
ਵਲਆ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸਲਈ, ਬੈ੍ਰੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਨਾਲ ਬਦਵਲਆ
ਵਚੱਤਰ 1 ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਏ ਗਏ ਇੱਕ ਲੜੀ ਦੀ ਵਕਸਮ ਓਮਮੀ੍ਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਲਾਜ਼ਮੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇੱਕ PMMC (ਸਿਾਈ ਚੁੰਬਕ ਮੂਵਿੰਗ ਕੋਇਲ) (‘d’ ਵਜਿੇਂ ਵਕ ਵਚੱਤਰ 2 ਵਿੱਚ ਵਦਖਾਇਆ ਵਗਆ ਹੈ, ਮੀ੍ਰ ਸਕੇਲ ਨੂੰ ਸੱਜੇ ਵਸਰੇ
ਆਰਸਨਿਾਲ) ਗਤੀ ‘M’, ਇੱਕ ਸੀਮਤ ਪਰਿਤੀਰੋਧ R1 ਅਤੇ ਇੱਕ ਬੈ੍ਰੀ ‘ਤੇ ਜ਼ੀਰੋ ਓਮ ਅਤੇ ਖੱਬੇ ਵਸਰੇ ‘ਤੇ ਅਨੰਤ ਓਮ ਵਚੰਵਨਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਿੇਗਾ।
78 ਤਾਕਤ - ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸ਼ੀਅਨ - (NSQF ਸੰਸ਼ੋਭਿਤੇ - 2022) - ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਸੰਬੰਭਿਤ ਭਸਿਾਂਤ 1.3.33
