Page 83 - Electrician - 1st Year - TT - Punjabi

M.K.S ਵਸਸ੍ਮ (ਜਾਂ) NW ਵਿੱਚ Kg-M/sec - M/sec ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦ ਨੂੰ ਇਲੈਕ੍ਰਿੀਕਲ ਊਰਜਾ ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ

(1kg = 9.81 ਵਨਊ੍ਨ) ਹੈ
ਜੂਲ/ਸੈਕੰਡ (S.I) ਵਿੱਚ (ie) ਊਰਜਾ = ਪਾਿਰ x ਸਮਾਂ

1 ਜੂਲ/ਸੈਕੰਡ = 1 ਿਾ੍ = VI x t

ਇਲੈਕ੍ਰਿੀਕਲ ਪਾਿਰ = VI ਿਾ੍ ਊਰਜਾ ਦੀ S.I ਇਕਾਈ “ਜੂਲ” ਹੈ
ਮਕੈਨੀਕਲ ਪਾਿਰ ਦੀ ਇਕਾਈ “ਹਾਰਸ ਪਾਿਰ” (H.P) ਹੈ (i.) ਊਰਜਾ = (ਜੂਲ/ਸੈਕੰਡ) x ਸਵਕੰ੍

ਹਾਰਸ ਪਾਿਰ (HP) ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਦੋ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਿੇਣੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਵਗਆ ਹੈ: (ਵਜਿੇਂ) ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੰਮ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਦੀ ਇਕਾਈ ਦਾ S.I ਸਮਾਨ ਹੈ (ਜੂਲ)

ਉਹ:

ਸੰਕੇਤਕ ਹਾ੍ਸ ਪਾਵ੍ - (IHP)

ਬ੍ਰੇਕ ਹਾ੍ਸ ਪਾਵ੍ - (BHP) ਆਈ ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਦੋ ਮੁੱਖ ਸ਼ਰਿੇਣੀਆਂ (ਭਾਿ) ਵਿੱਚ ਿੰਵਡਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
(i) ਸੰਭਾਿੀ ਊਰਜਾ (ਵਜਿੇਂ ਵਕ ਲੋਡ ਕੀਤੀ ਬੰਦੂਕ, ਊਰਜਾ (ਬਸੰਤ ਵਿੱਚ
ਸੰਕੇਤਕ ਹਾ੍ਸ ਪਾਵ੍ (IHP)।
ਸ੍ੋਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਆਵਦ)
ਇੰਜਣ (ਜਾਂ) ਪੰਪ (ਜਾਂ) ਮੋ੍ਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਿਕਸਤ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਸੰਕੇਤਕ ਹਾਰਸ
ਪਾਿਰ (IHP) ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। (ii) ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਊਰਜਾ (ਵਜਿੇਂ ਵਕ ਕਾਰ ਦਾ ਚਲਣਾ, ਮੀਂਹ ਪੈਣਾ ਆਵਦ)।

ਬ੍ਰੇਕ ਹਾ੍ਸ ਪਾਵ੍ (BHP) ਉਦਾਹ੍ਨ
ਉਪਯੋਗੀ ਹਾਰਸ ਪਾਿਰ ਜੋ ਵਕ ਇੰਜਣ/ਮੋ੍ਰ/ਪੰਪ ਦੇ ਸ਼ਾਫ੍ ‘ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਇੱਕ ਘਰ ਵਿੱਚ, ਹੇਠਾਂ ਵਦੱਤੇ ਵਬਜਲੀ ਲੋਡ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਿਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ:
ਹੈ, ਨੂੰ ਬਰਿੇਕ ਹਾਰਸ ਪਾਿਰ (BHP) ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। (i) 40W ਵ੍ਊਬ ਲਾਈ੍ਾਂ ਦੇ 5 ਨੰਬਰ 5 ਘੰ੍ੇ/ਵਦਨ ਲਈ ਿਰਤੀਆਂ

ਇਸ ਲਈ, IHP ਹਮੇਸ਼ਾ ਤੋਂ ਿੱਡਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ

ਰਗੜ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਕਾਰਨ ਬੀ.ਐੱਚ.ਪੀ (ii) 8 ਘੰ੍ੇ/ਵਦਨ ਲਈ ਿਰਤੇ ਗਏ 80W ਪਰਿਸ਼ੰਸਕਾਂ ਦੇ 4 ਨੰਬਰ
IHP > BHP (iii) 120W ੍ੀਿੀ ਵਰਸੀਿਰ ਦਾ 1 ਨੰਬਰ 5 ਘੰ੍ੇ/ਵਦਨ ਲਈ ਿਰਵਤਆ
ਜਾਂਦਾ ਹੈ
ਮਕੈਨੀਕਲ ਅਤੇ ਇਲੈਕ੍ਰਿੀਕਲ ਪਾਿਰ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧ
(iv) 4 ਘੰ੍ੇ/ਵਦਨ ਲਈ ਿਰਤੇ ਗਏ 60W ਦੇ 4 ਲੈਂਪ
(ਭਾਿ) 1 HP (ਵਬਰਿਵ੍ਸ਼) = 746 ਿਾ੍
ਪਰਿਤੀ ਵਦਨ ਯੂਵਨ੍ਾਂ ਵਿੱਚ ਖਪਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਕੁੱਲ ਊਰਜਾ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕਰੋ
1 HP (ਮੀਵ੍ਰਿਕ) = 735.5 ਿਾ੍
ਅਤੇ ਜਨਿਰੀ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਲਈ ਵਬਜਲੀ ਦੇ ਵਬੱਲ ਦੀ ਲਾਗਤ ਦੀ ਿੀ ਗਣਨਾ
ਇੱਕ HP (ਮੈਭਟ੍ਰਕ) ਕਰੋ ਜੇਕਰ ਊਰਜਾ ਦੀ ਕੀਮਤ 1.50/ਯੂਵਨ੍ ਹੈ
ਵਕਸੇ ਸਰੀਰ/ਪਦਾਰਿ ਨੂੰ 75 ਵਕਲੋਗਰਿਾਮ ਤੋਂ ਇੱਕ ਮੀ੍ਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੱਕ ਭਦੱਤਾ
ਇੱਕ ਸਵਕੰ੍ ਵਿੱਚ ਵਹਲਾਉਣ/ਵਿਸਿਾਵਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਮਕੈਨੀਕਲ ਪਰਿਤੀ ਵਦਨ ਿੇਰਿੇ ਲੋਡ ਕਰੋ
ਪਾਿਰ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਐਚਪੀ (ਮੀਵ੍ਰਿਕ) ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਊਰਜਾ ਦੀ ਲਾਗਤ - 1.50 ਰੁਪਏ/ਯੂਵਨ੍
HP (ਮੀਵ੍ਰਿਕ) = 75kg - M/Sec
ਇਲੈਕ ੍ਿ ਰਵ ਕ ਪਾਿਰ ਘੰ੍ਵਆਂ ਿਵੱਚ ਸਮਾਂ
ਇੱਕ HP (ਭਬ੍ਰਭਟਸ਼) ਨੰਬਰ
ਡਵਿਾਈਸ
ਬਲ 550Ib ਦੇ ਇੱਕ ਸਰੀਰ/ਪਦਾਰਿ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਵਕੰ੍ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫੁੱ੍ (i) ੍ਵਊਬ ਲਾਈ੍ - 40W - 5 - 5 ਘੰ੍ੇ/ਦਵਨ
(ਫੁੱ੍) ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੱਕ ਵਲਜਾਣ/ਵਿਸਿਾਵਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਮਕੈਨੀਕਲ
ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਐਚਪੀ (ਵਬਰਿਵ੍ਸ਼) ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। (ii) ਪੱਖੇ - 80W - 4 - 8 ਘੰ੍ੇ/ਦਵਨ
(iii) ੍ੀ.ਿੀ. - 120W - 1 - 6 ਘੰ੍ੇ/ਦਵਨ
1 HP (ਵਬਰਿਵ੍ਸ਼) = 550 Ib. ਫੁੱ੍/ਸਵਕੰ
(iv) ਲੈਂਪ - 60W - 4 - 4 ਘੰ੍ੇ/ਦਵਨ
ਊ੍ਜਾ
ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਿਾ ਨੂੰ ਇਲੈਕ੍ਰਿੀਕਲ ਐਨਰਜੀ ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਲੱਿੋ:

(ਜਾਂ) (i) ਪਰਿਤੀ ਵਦਨ ਯੂਵਨ੍ ਵਿੱਚ ਊਰਜਾ ਦੀ ਖਪਤ = ?
(ii) ਜਨਿਰੀ ਮਹੀਨੇ ਲਈ ਊਰਜਾ ਦੀ ਲਾਗਤ = ?

ਤਾਕਤ - ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸ਼ੀਅਨ - (NSQF ਸੰਸ਼ੋਭਿਤੇ - 2022) - ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਸੰਬੰਭਿਤ ਭਸਿਾਂਤ 1.3.27 63