Page 88 - Electrician - 1st Year - TT - Punjabi

R , R , R ,....... R ਸੀਰੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਜੁੜੇ ਰਵਸਸ੍ਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਸੀਰੀਜ਼ ਸਰਕ੍ ਵਿੱਚ ਕਰੰ੍ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਉਪਰੋਕਤ
2
1
n
3
ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਸਰਕ੍ ਵਿੱਚ ਸੀਰੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਮੁੱਲ ਦਾ ਇੱਕ ਤੋਂ ਿੱਧ ਰਵਸਸ੍ਰ ਫਾਰਮੂਵਲਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵਕਸੇ ਦੀ ਿੀ ਿਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੁੱਲ ਪਰਿਤੀਰੋਧ R = r x N ਹੁੰਦਾ ਹੈ V = V + V + V
R1
R3
R2
ਵਜੱਿੇ ‘r’ ਹਰੇਕ ਰਵਸਸ੍ਰ ਦਾ ਮੁੱਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ N ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਰਵਸਸ੍ਰਾਂ i.e.IR = R I + R I + R I
ਦੀ ਵਗਣਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। 1 R1 2 R2 3 R3
ਅਤੇ ਕੁੱਲ ਪਰਿਤੀਰੋਧਤਾ R = R + R + R
ਸੀ੍ੀਜ਼ ਸ੍ਭਕਟਾਂ ਭਵੱਚ ਵੋਲਟੇਜ 1 2 3
DC ਸਰਕ੍ ਵਿੱਚ ਿੋਲ੍ੇਜ ਰਵਸਸ੍ਰ ਦੇ ਮੁੱਲ ‘ਤੇ ਵਨਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸੀ੍ੀਜ਼ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਦੀ ਵ੍ਤੋਂ
ਲੋਡ ਰਵਸਸ੍ਰ ਵਿੱਚ ਿੰਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਲੋਡ ਿੋਲ੍ੇਜ 1 ੍ਾਰਚ ਲਾਈ੍, ਕਾਰ ਦੀਆਂ ਬੈ੍ਰੀਆਂ ਆਵਦ ਵਿੱਚ ਸੈੱਲ।
ਦਾ ਜੋੜ ਸਰੋਤ ਿੋਲ੍ੇਜ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੋ ਜਾਿੇ।
2 ਸਜਾਿ੍ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਿਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਵਮੰਨੀ-ਲੈਂਪਾਂ ਦਾ ਸਮੂਹ।
ਵਜਿੇਂ ਵਕ ਸਰੋਤ ਿੋਲ੍ੇਜ ਪਰਿਤੀਰੋਧਾਂ ਦੇ ਮੁੱਲ ‘ਤੇ ਵਨਰਭਰ ਕਰਨ ਅਨੁਸਾਰ
ਲੜੀ ਪਰਿਤੀਰੋਧਾਂ ਵਿੱਚ ਿੰਡਦੀ/ਵਡੱਗਦੀ ਹੈ 3 ਸਰਕ੍ ਵਿੱਚ ਵਫਊਜ਼।
V = V + V + V + ........ V RH 4 ਮੋ੍ਰ ਸ੍ਾਰ੍ਰਾਂ ਵਿੱਚ ਓਿਰਲੋਡ ਕੁਆਇਲ।
R2
R1
R3
(ਸੀਰੀਜ਼ ਸਰਕ੍ ਦੀ ਕੁੱਲ ਿੋਲ੍ੇਜ ਨੂੰ ਿੋਲ੍ੇਜ ਸਰੋਤ ਵਿੱਚ ਮਾਵਪਆ 5 ਿੋਲ੍ਮੀ੍ਰ ਦਾ ਗੁਣਕ ਪਰਿਤੀਰੋਧ।
ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਵਜਿੇਂ ਵਕ ਵਚੱਤਰ 4 ਵਿੱਚ ਵਦਖਾਇਆ ਵਗਆ ਹੈ।)
ਪਭ੍ਿਾਸ਼ਾਵਾਂ
ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਮੋਭਟਵ ਫੋ੍ਸ (emf)

ਅਸੀਂ ਦੇਵਖਆ ਹੈ ਵਕ ਸੈੱਲ ਦਾ ਇਲੈਕ੍ਰਿੋਮੋਵ੍ਿ ਫੋਰਸ (emf) ਓਪਨ
ਸਰਕ੍ ਿੋਲ੍ੇਜ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਪੋ੍ੈਂਸ਼ਲ ਅੰਤਰ (PD) ਸੈੱਲ ਵਿੱਚ ਿੋਲ੍ੇਜ
ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਹ ਕਰੰ੍ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸੰਭਾਿੀ ਅੰਤਰ ਹਮੇਸ਼ਾ
emf ਤੋਂ ਘੱ੍ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਸੰਿਾਵੀ ਅੰਤ੍
PD = emf – ਸੈੱਲ ਵਿੱਚ ਿੋਲ੍ੇਜ ਡਰਿੌਪ

ਪੋ੍ੈਂਸ਼ਲ ਅੰਤਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸ਼ਬਦ, ੍ਰਮੀਨਲ ਿੋਲ੍ੇਜ ਦੁਆਰਾ ਿੀ
(ਜਦੋਂ ਓਹਮ ਦਾ ਵਨਯਮ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਿੋਲ੍ੇਜ V, ਅਤੇ ਕੁੱਲ ਪਰਿਤੀਰੋਧ R ਵਕਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਵਜਿੇਂ ਵਕ ਹੇਠਾਂ ਦੱਵਸਆ ਵਗਆ ਹੈ।
ਿਾਲੇ ਪੂਰੇ ਸਰਕ੍ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਸਰਕ੍ ਵਿੱਚ ਟ੍ਮੀਨਲ ਵੋਲਟੇਜ
ਕਰੰ੍ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਵਜਿੇਂ ਵਕ ) ਇਹ ਉਹ ਿੋਲ੍ੇਜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਸਪਲਾਈ ਦੇ ਸਰੋਤ ਦੇ ੍ਰਮੀਨਲ ‘ਤੇ

ਉਪਲਬਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਵਚੰਨਹਿ VT ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਇਕਾਈ ਿੀ ਿੋਲ੍
ਹੈ। ਇਹ ਸਪਲਾਈ ਦੇ ਸਰੋਤ ਵਿੱਚ ਿੋਲ੍ੇਜ ਡਰਿੌਪ ਨੂੰ ਘ੍ਾਓ ਈਐਮਐਫ
DC ਸੀ੍ੀਜ਼ ਦੇ ਸ੍ਕਟਾਂ ‘ਤੇ ਓਹਮ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਵ੍ਤੋਂ ਦੁਆਰਾ ਵਦੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,

ਸੀਰੀਜ਼ ਸਰਕ੍ ਲਈ ਓਹਮ ਦੇ ਵਨਯਮ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਿੱਖ-ਿੱਖ ਯਾਨੀ ਵਕ V = emf – IR
T
ਧਾਰਾਿਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਵਦੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਵਬਆਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਵਜੱਿੇ ਮੈਂ ਿਰਤਮਾਨ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸਰੋਤ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਹਾਂ।
ਸਕਦਾ ਹੈ
ਵੋਲਟੇਜ ਡ੍ਰੌਪ (IR ਡ੍ਰੌਪ)
I = I = I = I R3
R2
R1
ਸਰਕ੍ ਵਿੱਚ ਪਰਿਤੀਰੋਧ ਨਾਲ ਖਤਮ ਹੋਣ ਿਾਲੀ ਿੋਲ੍ੇਜ ਨੂੰ ਿੋਲ੍ੇਜ
ਡਰਿੌਪ ਜਾਂ IR ਡਰਿੌਪ ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

68 ਤਾਕਤ - ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸ਼ੀਅਨ - (NSQF ਸੰਸ਼ੋਭਿਤੇ - 2022) - ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਸੰਬੰਭਿਤ ਭਸਿਾਂਤ 1.3.29 & 30