Page 87 - Electrician - 1st Year - TT - Punjabi
P. 87
ਤਾਕਤ (Power) ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਸੰਬੰਭਿਤ ਭਸਿਾਂਤ 1.3.29&30
ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸ਼ੀਅਨ (Electrician) - ਬੇਭਸਕ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕਲ ਪ੍ਰੈਕਭਟਸ
ਡੀਸੀ ਸੀ੍ੀਜ਼ ਅਤੇ ਪੈ੍ਲਲ ਸ੍ਕਟ (DC series and parallel circuits)
ਉਦੇਸ਼: ਇਸ ਪਾਠ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਿੋਗੇ
• ਸੀ੍ੀਜ਼ ਸ੍ਭਕਟ ਦੀਆਂ ਭਵਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦੱਸੋ ਅਤੇ ਹ੍ੇਕ ੍ਭਸਸਟ੍ ਦੇ ਆ੍-ਪਾ੍ ਕ੍ੰਟ ਅਤੇ ਵੋਲਟੇਜ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਓ
• ਸੀ੍ੀਜ਼ ਸ੍ਭਕਟ ਭਵੱਚ ਕੁੱਲ ਵੋਲਟੇਜ ਸ੍ੋਤਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਓ
• EMF ਪੋਟੈਂਸ਼ਲ ਅੰਤ੍ ਅਤੇ ਟ੍ਮੀਨਲ ਵੋਲਟੇਜ ਦੇ ਭਵਚਕਾ੍ ਸਬੰਿ ਨੂੰ ਭਬਆਨ ਕ੍ੋ।
ਸੀ੍ੀਜ਼ ਸ੍ਕਟ ਅਸੀਂ ਇਹ ਵਸੱ੍ਾ ਕੱਢ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਵਕ ਸੀਰੀਜ਼ ਸਰਕ੍ ਵਿੱਚ ਕਰੰ੍ ਦੇ
ਪਰਿਿਾਹ ਲਈ ਕੇਿਲ ਇੱਕ ਹੀ ਰਸਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਸਾਰੇ ਸਰਕ੍ ਵਿੱਚ
ਜੇ ਇੱਕ ਤੋਂ ਿੱਧ ਰਵਸਸ੍ਰ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਕਰਕੇ ਚੇਨ ਦੀ ਤਰਹਿਾਂ ਜੁੜੇ ਹੋਏ
ਹਨ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਕਰੰ੍ ਦਾ ਕੇਿਲ ਇੱਕ ਹੀ ਮਾਰਗ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਸੀਰੀਜ਼ ਕਰੰ੍ ਇੱਕੋ ਵਜਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਸਰਕ੍ ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਚੱਤਰ 1 ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਏ ਗਏ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਦੋ
ਗਰਮ-ਗਰਮ ਲੈਂਪਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨਾ ਸੰਭਿ ਹੈ। ਇਸ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਲੜੀਿਾਰ
ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਵਜਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਲੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਵਜਹੀ ਧਾਰਾ
ਿਗਦੀ ਹੈ।
ਵਚੱਤਰ 2 ਵਿੱਚ ਲੈਂਪਾਂ ਨੂੰ ਰਵਸਸ੍ਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਦਵਲਆ ਵਗਆ ਹੈ। ਵਚੱਤਰ
2 (a) ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਵਕ ਦੋ ਰਵਸਸ੍ਰ ਵਬੰਦੂ A ਅਤੇ ਵਬੰਦੂ B ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ
ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਵਚੱਤਰ 2(b) ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਵਕ ਚਾਰ ਰਵਸਸ੍ਰ
ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਬੇਸ਼ਕ, ਇੱਕ ਲੜੀਿਾਰ ਕਨੈਕਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਰਵਸਸ੍ਰਾਂ ਦੀ
ਕੋਈ ਿੀ ਸੰਵਖਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਵਜਹਾ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਕਰੰ੍ ਦੇ ਿਹਾਅ ਲਈ
ਕੇਿਲ ਇੱਕ ਹੀ ਰਸਤਾ ਪਰਿਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਸੀ੍ੀਜ਼ ਸ੍ਕਟਾਂ ਭਵੱਚ ਕ੍ੰਟ
ਸੀਰੀਜ਼ ਸਰਕ੍ ਦੇ ਵਕਸੇ ਿੀ ਸਮੇਂ ਕਰੰ੍ ਇੱਕੋ ਵਜਹਾ ਹੋਿੇਗਾ। ਇਸ ਦੀ ਇੱਕ ਸੀਰੀਜ਼ ਸਰਕ੍ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਪਰਿਤੀਰੋਧਤਾ ਸੀਰੀਜ਼ ਸਰਕ੍ ਦੇ ਆਲੇ-
ਤਸਦੀਕ ਵਕਸੇ ਵਦੱਤੇ ਗਏ ਸਰਕ੍ ਦੇ ਵਕਸੇ ਿੀ ਦੋ ਵਬੰਦੂਆਂ ਵਿੱਚ ਕਰੰ੍ ਨੂੰ ਦੁਆਲੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਪਰਿਤੀਰੋਧਾਂ ਦੇ ਜੋੜ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ
ਮਾਪ ਕੇ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਵਜਿੇਂ ਵਕ ਵਚੱਤਰ 3a ਅਤੇ 3b ਵਿੱਚ ਵਦਖਾਇਆ ਵਬਆਨ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰਹਿਾਂ ਵਲਵਖਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਵਗਆ ਹੈ। ਐਮਮੀ੍ਰ ਉਹੀ ਪੜਹਿਤ ਵਦਖਾਉਣਗੇ।
R = R + R + R +.......R
ਸੀਰੀਜ਼ ਸਰਕ੍ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਸਬੰਧ ਹੈ 1 2 3 n
ਵਜੱਿੇ R ਕੁੱਲ ਪਰਿਤੀਰੋਧ ਹੈ
I = I = I = I . (Refer Fig 3a & 3b )
R1
R2
R3
67
