Page 341 - Electronic Mechanic - 1st Year - TT - Marathi

1 आयिेंटशटटी कं पॅरेटर - आयिेंटशटटी तुलना करणारा हा शिशिटल कॉम्ॅरेटर वैयम्क्तक शबट्सची तुलना करण्ाबरोबरच, आम्ी यापैकी एक कॅ स्े ि करून
असतो ज्ासाठी फक्त एक आउटपुट टशमवानल असतो िेव्ा A =B, एकतर मोठ्ा शबट तुलनाकारांची रचना करू िकतो आशण मागील ट्ूटोररयलमध्े
A=B, एकतर A= B = 1 (HIGH) शकं वा A =B= 0 (LOW) n-शबट अॅिरसाठी िसे के ले होते तसे n - शबट कॉम्ॅरेटर तयार करू िकतो.

2 मॅशग्नट्ूि कॉम्ॅरेटर - मॅशग्नट्ूि कॉम्ॅरेटर हा शिशिटल कॉम्ॅरेटर आहे मल्ी-शबट कॉम्ॅरेटर तयार के ले िाऊ िकतात िे संपूणवा बायनरी शकं वा बीसीिी
ज्ामध्े तीन आउटपुट टशमवानल आहेत, प्रत्येक समानतेसाठी एक, A = B िब्दांची कॉम्ॅर करून एक आउटपुट तयार करतात िर एक िब्द दुसऱ्यापेक्षा
पेक्षा मोठा, A > B आशण A<B पेक्षा कमी मोठा, समान शकं वा कमी असेल.
याचे एक चांगले उदाहरण म्णिे 4-शबट मॅशग्नट्ूि कं पॅरेटर. येथे, दोन 4-शबट
शिशिटल कम्ॅरेटरचा उद्देि व्ेररएबल्स शकं वा अननोन नंबर च्ा संचाची तुलना
करणे आहे, उदाहरणाथवा A (A1,A2,A3,.....An, इ) स्ेबल शकं वा अननोन व्ॅल्ु िब्दांची (“शनबल्स”) एकमेकांिी तुलना के ली िाते आशण एक िब्द इनपुट A िी
िसे की B (B1, B2, B3,.....Bn, इ) आशण प्रॉिक्. िोिलेला असतो आशण दुसऱ्यािी तुलना करता येतो.
1 - शबट शिशिटल कम्ॅरेटर सशकवा ट 4 - नबट मॅननिट्ुर् करॉम्ॅरेटर

1-शबट शिशिटल कं पॅरेटरचे ऑपरेिन खालील ट् ट्रु थ टेबल मध्े दिवाशवले आहे. TTL 74LS85 शकं वा CMOS 4063 4 - शबट मॅशग्नच्ुि कं पॅरेटर सारख्ा काही
व्ावसाशयकदृष्ट्ा उपलब्ध शिशिटल कं पॅरेटर मध्े अशतररक्त इनपुट टशमवानल्स
नर्निटल करॉम्ॅरेटर ट्रुथ टेबल असतात िे 4 पेक्षा मोठ्ा िब्दांची तुलना करण्ासाठी अशिक वैयम्क्तक कं पॅरेटर

इिपुट्स आउटपुट ना एकत्र “कॅ स्े ि” करण्ाची परवानगी देतात - “n” - शबट्सच्ा मॅशग्नट्ुि
कं पॅरेटर सह. शनशमवाती के ली िात आहे. हे कॅ स्े शिंग इनपुट 8,16 शकं वा अगदी 32-
B A A>B A=B A<B
शबट िब्दांची तुलना करण्ासाठी दिवाशवल्ाप्रमाणे मागील कं पॅरेटर च्ा संबंशित
0 0 0 १ 0 आउटपुटिी थेट िोिलेले आहेत.

0 १ १ 0 0
8 - नबट वर््ड करॉम्ॅरेटर
१ 0 0 0 १ वरील उदाहरणाप्रमाणे मोठ्ा बायनरी शकं वा बीसीिी रिमांकांची तुलना करताना,

१ १ 0 १ 0 टाइम वाचवण्ासाठी कॉम्ॅरेटर प्रथम सववोच्च - ऑिवार शबट (MSB) ची तुलना
करून प्रारंभ करतो. िर समानता अम्स्त्तात असेल तर, A = B नंतर ते पुढील
सशकवा टमध्े दोन “0” शकं वा दोन “1” ‘s मध्े फरक करत नाही कारण A=B सवावात कमी शबटची तुलना करते आशण ते सवावात कमी - ऑिवार शबट, (LSB) पययंत
आउटपुट तयार होते िेव्ा ते दोन्ी समान असतात, एकतर A = B= “0” शकं वा पोहोचेपययंत. समानता अिूनही अम्स्त्ात असल्ास, दोन संख्ा समान आहेत
A = B= “1”. A=B साठी आउटपुट स्ेट कॉमनतः उपलब्ध लॉशिक गेट सारखी म्णून पररभाशषत के ल्ा िातात.
असते, प्रत्येक n-शबट्सवर एक्सलिुशझव् -NOR शकं वा Ex - NOR फं क्शन
(समतुल्ता): Q =A + B असमानता आढळल्ास, A> B शकं वा A<B या दोन नंबर मिील संबंि शनशचित के ला
िातो आशण कोणत्याही अशतररक्त लोअर ऑिवार शबट्समिील तुलना थांबते. शवशवि
शिशिटल कं पॅरेटर त्यांच्ा संबंशित शबट्सच्ा िोिीची तुलना करण्ासाठी त्यांच्ा अंकगशणतीय ऑपरेिसि करण्ासाठी अॅनलॉग - टू - शिशिटल कन्वव्टवासवा, (ADC)
शिझाइनमध्े शविेष - NOR गेट्स वापरतात. िेव्ा आपण दोन बायनरी शकं वा आशण अथवामेशटक लॉशिक युशनट्स, (ALU) मध्े शिशिटल कम्ॅरेटरचा मोठ्ा
BCD व्ॅल्ूि शकं वा व्ेररएबल्सची एकमेकांिी तुलना करत असतो, तेव्ा आपण प्रमाणावर वापर के ला िातो.
या व्ॅल्ूिच्ा “मॅशग्नट्ूि” ची तुलना करत असतो, लॉशिक “1” च्ा शवरुद्ध लॉशिक
“0” ज्ातून मॅशग्नट्ुि कॉम्ॅरेटर हा िब्द येतो.

E & H : इलेक्ट्रॉनिक्स मेकॅ निक (NSQF -उिळिी 2022) एक्सरसाईस साठी सांबांनित नथअरी 1.12.112-114 321