Page 336 - Electronic Mechanic - 1st Year - TT - Marathi
P. 336
मॅशग्नट्ुि ही व्ॅल्ु संख्ा आहे. तीन मागवा आहेत ज्ामध्े साइन के लेल्ा संख्ेचे Summing the weights where there are 1s.
बायनरी स्वरूपात प्रशतशनशित् के ले िाऊ िकते: साइन मॅशग्नट्ुि, 1s कॉम्म्प्मेंट 1 x -27 (128) = -128
आशण 2 ची कॉम्म्प्मेंट .
1 x 26 (64) = +64
साइि- मॅननिट्ुर् नसम्टिम 1 x 25 (32) = +32
साइन के लेल्ा बायनरी नंबरमध्े सवावात िावीकिील शबट हा साइन शबट आहे, 1 x 23 (8) = +8
िो तुम्ाला संख्ा +ve शकं वा -ve आहे की नाही हे सांगते, सवावात िावीकिील ————————
िून्य +ve संख्ा दिवावते आशण एक -ve संख्ा दिवावते. उववाररत शबट्स हे = -128+104
मॅशग्नच्ुि शबट्स आहेत. +ve आशण -ve दोन्ी नंबर साठी मॅशग्नच्ुि शबट खर् या
(अनकॉम्म्प्मेंट) बायनरी स्वरूपात असतात. = -24
शनकालात 1 िोिल्ास अंशतम संख्ा = -24 + 1 = -23 येते. 1 च्ा कम्म्प्मेंटमध्े
उदाहरि:
11101000 शचन्ांशकत अंकाचे िेशसमल व्ॅल्ु = - 23 आहे.
+25 हे साइन मॅशग्नट्ुि शसम्स्म वापरून 8 शबट साइन के लेल्ा बायनरी संख्ा
2 ची करॉम्म्प्मेंट नसम्टिम
म्णून व्क्त के ले आहे
2 च्ा कॉम्म्प्मेंट शसम्स्म मिील पॉशसटीव् संख्ा देखील शचन्ाच्ा विाम्न्टटी त
+ 25 = 0 0 0 1 1 0 0 1
दिवाशवल्ा िातात आशण 2 च्ा कॉम्म्प्मेंट शसम्स्म मध्े 1 च्ा पॉशसटीव् संख्ा
Sign bit Magnitude bit देखील साइन मॅशग्नट्ुि आशण 1 च्ा प्रमाणेच दिवावल्ा िातात.
- 25 = 1 0 0 1 1 0 0 1 बायनरी नंबरची 2 ची कॉम्म्प्मेंट 1 च्ा कॉम्म्प्मेंट च्ा LSB मध्े ONE(1) ऍि
करण्ामुळे आढळते. 2’s compliment = (1’s compliment) + 1
लक्षात घ्ा की +25 आशण -25 मिील फरक फक्त साइन शबटमध्े आहे कारण
+ve आशण -ve दोन्ी नंबर साठी मॅशग्नट्ुि शबट समान आहेत. उदाहरण:
“साइन-मॅशग्नट्ूि शसस्ीममध्े, -ve नंबरला संबंशित +ve नंबर प्रमाणेच मॅशग्नच्ुि 1011011 ची 2 ची कॉम्म्प्मेंट िोिा
शबट असतात परंतु साइन शबट 1 असतो.” िरी साइन मॅशग्नट्ूि शसस्ीम सरळ
उपाय
पुढे असली तरी, कॅ ल्कुलेटर आशण कॉम्प्ुटर त्याचा वापर करत नाहीत, कारण
सशकवा टची अंमलबिावणी इतर प्रणालींटपेक्षा अशिक िशटल आहे. 1011011 - Binary number
0100100 - 1’s compliment
1 ची करॉम्म्प्मेंट नसम्टिम
1 - Add 1
1 च्ा कॉम्म्प्मेंट शसम्स्म मिील पॉशसटीव् संख्ा पॉशसटीव् शचन्ाच्ा ————————
मॅशग्नट्ुि नंबर प्रमाणेच दिवाशवल्ा िातात. 1 च्ा कॉम्म्प्मेंट शसम्स्म मध्े, + 0100101
शनगेशटव् संख्ा ही संबंशित +ve रिमांकाची 1 ची कॉम्म्प्मेंट आहे.
————————
उदाहरण: उदाहरणाथवा, +25 साठी 2 च्ा कॉम्म्प्मेंट शलहून िेशसमल संख्ा -25 बायनरी
िेशसमल संख्ा -25 ही +25 (00011001) ची 1 ची कॉम्म्प्मेंट 11100110 स्वरूपात व्क्त के ली िाऊ िकते.
म्णून व्क्त के ली िाते. म्णिेच 00011001 (+25) = 11100110 (-25) ची +25 = 00011001 - बायनरी संख्ा
1 ची कॉम्म्प्मेंट
11100111 - 2 s कॉम्म्प्मेंट
(बायनरी संख्ेची 1 ची कॉम्म्प्मेंट फक्त प्रत्येक 0 ला 1 आशण प्रत्येक 1 ला 0 मध्े
उदाहरि:
बदलून प्राप्त के ली िाते).
2 ची कॉम्म्प्मेंट शसम्स्म वापरून िेशसमल -39 ला 8 शबट संख्ा म्णून
उदाहरण:
शचन्ांशकत करा.
1 च्ा कॉम्म्प्मेंट मध्े व्क्त के लेल्ा साइन के लेल्ा बायनरी नंबर चे िेशसमल
उपाय
व्ॅल्ु शनशचित करा. 1 1 1 0 1 0 0 0
2 च्ा कॉम्म्प्मेंट शसस्ीममध्े, -39 ची 2 ची कॉम्म्प्मेंट खालीलप्रमाणे +39
-ve रिमांकासाठी दोन विनाचे शबट आशण त्यांची फोसवा खालीलप्रमाणे आहेत.
(00100111) घेऊन तयार के ली िाते.
लक्षात घ्ा की -ve शचन् शबटचे विन आहे
+39 = 00100111 Binary number
- 2 +7 2 6 2 5 2 4 2 3 2 2 2 1 2 0
11011000 1’s compliment
1 1 1 0 1 0 0 0
316 E & H : इलेक्ट्रॉनिक्स मेकॅ निक (NSQF -उिळिी 2022) एक्सरसाईस साठी सांबांनित नथअरी 1.12.112-114