Page 332 - Electronic Mechanic - 1st Year - TT - Marathi

NOR गेट: NOR गेट हे OR ऑपरेिनचे कॉम्म्प्मेंट आहे. त्याचे नाव NOT OR शबम्ल्डंग ब्ॉक्स म्णून 2-इनपुट EX-OR गेट्स वापरून, Fig 13 मध्े
चे संक्षेप आहे. दाखवल्ाप्रमाणे दोनपेक्षा िास् इनपुट असलेले EX-OR गेट तयार के ले िाऊ
िकते.
NOR गेटसाठी योिनाबद्ध शचन्ामध्े आउटपुटवर बबल असलेले OR शचन्
असते, िे OR गेटच्ा आउटपुटवर कॉम्म्प्मेंट ऑपरेिन के ले िाते हे दिवाशवते. चार इिपुट EX-OR गेट
NOR गेटचे योिनाबद्ध शचन् आशण ट् ट्रु थ टेबल आकृ ती 11 मध्े दिवाशवली आहे. Y = A+B+C+D

ट्रुथ टेबल
इिपुट आउटपुट ——————————————————————————

A B Y=A+B A B C D Y शटप्पणी लॉशिक इनपुटसाठी
0 0 1 ——————————————————————————
0 1 0 0 0 0 0 0 सम

1 0 0 0 0 0 1 1 शवषम
1 1 0
0 0 1 0 1 शवषम
िरी एक इनपुट लॉशिक 1 मध्े असले तरीही NOR गेटचे आउटपुट ‘0’ आहे.
िेव्ा दोन्ी इनपुट लॉशिक ‘0’ मध्े असतात तेव्ाच आउटपुट लॉशिक ‘1’ मध्े 0 0 1 0 0 सम
असते. 0 1 0 0 1 शवषम

IC 7402 हा TTL प्रकारचा NOR गेट IC आहे. त्यात 4 NOR गेट्स आहेत. IC च्ा 0 1 0 1 0 सम
शपन तपिीलासाठी IC च्ा िेटा िीटचा रेफरसि घ्ा. 0 1 1 0 0 सम

EX-OR गेट
0 1 1 1 1 शवषम
एक्सकॅ ल्ुनिव् -OR गेट
1 0 0 0 1 शवषम
एक्सकॅ ल्ुशिव् OR गेट प्रत्यक्षात आिीच चचावा के लेल्ा इतर गेट्सच्ा संयोगाने 1 0 0 1 0 सम
तयार होतो. तथाशप, अनेक अँम्प्के िन मध्े त्यांच्ा बेशसक महत्तामुळे, या
गेट्सना त्यांच्ा स्वतः च्ा अशद्तीय शचन्ांसह बेशसक लॉशिक कॉम्ोनन्ट मानले 1 0 1 0 0 सम
िाते. 1 0 1 1 1 शवषम

EX-OR गेटमध्े इतर गेट्सपेक्षा फक्त दोन इनपुट असतात, त्यात किीही दोनपेक्षा 1 1 0 0 0 सम
िास् इनपुट नसतात. एक्सलिुशझव्-ओआर (थोिक्ात XOR) ची योिनाबद्ध 1 1 0 1 1 शवषम
शचन्े आकृ ती 12 मध्े दिवाशवली आहेत.
1 1 1 0 1 शवषम

1 1 1 1 0 सम

4-इनपुट XOR गेटच्ा ट् ट्रु थ टेबल चा रेफरसि देऊन शरियेचा सारांि देण्ासाठी, 1
EX-OR गेटचे ट् ट्रु थ टेबल खाली शदलेली आहे. च्ा शवषम संख्ेसह प्रत्येक इनपुट िब्द लॉशिक हाय (1) आउटपुट तयार करतो
आशण 1 च्ा सम संख्ा असलेल्ा िब्दांसाठी ते लॉशिक-लो (0) आउटपुट तयार
ट्रुथ टेबल
करते . या कारणास्व EX-OR गेटचा वापर पॅररटी चेकर साठी के ला िातो, IC
A B Q=A⊕B
7486 हे विाि 2 इनपुट EX-OR गेट आहे िे TTL आशण CMOS फॅ शमली दोन्ीमध्े
0 0 0 उपलब्ध आहे.

0 1 1
1 0 1
1 1 0

312 E & H : इलेक्ट्रॉनिक्स मेकॅ निक (NSQF -उिळिी 2022) एक्सरसाईस साठी सांबांनित नथअरी 1.12.109-111