Page 263 - Electrician - 1st year- TT - Gujarati
P. 263
થમોરર કપલ મીટરના આરારે માપાંતકત કરવામાં આવે છે એક 1 EMF ના સરતરરોત પર એમીટરને કરયારેય જોરશો નહીં. તેના
સાઈન તરંગ. પરંતુ માપાંકન એ આવતરરન પર કરવામાં આવે છે નીચા પરરતતકારને કારણે તે નુકશાનકતારર ઉચા પરરવાહો ખેંચશે
કે જેના પર મીટરનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે. અતરયંત ઉચરચ અને નાજુક ચળવળને નુકસાન પહોંચારશે. વતરરમાનને મયારરતદત
િરરીકરવનરસીઝ અતરયંત ઉચરચ િરરીકરવનરસીઝ પર કે જેના પર તેનો કરવામાં સકરષમ લોર સાથે હંમેશા એમરમીટરને શરરેણીમાં જોરો.
ઉપયોગ થાય છે, તરવચાની અસર તરીકે ઓળખાતી ઘટના થાય 2 સાચી રરરુવીયતા અવલોકન કરો. રીવસરરપોલેતરટી મીટરને
છે. યાંતતરરક સરટોપ સામે તવચતલત કરવાનું કારણ બને છે અને આ
આ િરરીકરવનરસીઝ પર, વાયરમાંનો પરરવાહ વાયરની સપાટી પર પોઈનરટરને નુકસાન પહોંચારી શકે છે.
િરે છે, આવતરરન જેટલી ઊંચી હોય છે, તેટલી નજીક વાયરની
સપાટી પર તવ0 દરયુત પરરવાહ વરે છે. આ અસર થમોરરકોલ હીટર
વાયરનો પરરતતકાર વરારે છે કારણ કે વાયરનો વરયાસ અસરમાં,
નાનો બને છે. આમ હીટર વાયરનો પરરતતકાર આવતરરન સાથે
બદલાય છે. હીટર વાયરનો પરરતતકાર આવતરરન સાથે બદલાતો
હોવાથી, થમોરરકોપલ મીટર ચોકરકસ િરરીકરવનરસીઝ પર માપાંતકત
હોવા જોઈએ. માપન કાયરરમાં એમીટરનો ઉપયોગ કરતી વખતે
અવલોકન કરવાની સાવચેતીઓ
સલક્રટમાં વોલરટમીટ્ની લોલિંગ અસ્ અને એમીટ્ની વોલરટેજ િ્રોપ અસ્(loading
effect of voltmeter and voltage drop effect of ammeter in circuits)
ઉદરદેશરયો: પાઠના અંતે તમે સકરષમ થશો
• ‘ગુણક’ શબરદને વરયાખરયાલનરવત ક્ો
• વોલરટમીટ્ની લોલિંગ અસ્નું લવશરલેષણ ક્ો
• પ્રલતકા્ માપનમાં સમગ્ર એમીટ્માંમાં વોલરટેજ િ્રોપની અસ્નું લવશરલેષણ ક્ો
મલલરટપાઇલ્ વોલરટ મીટરની લોતરંગ અસર કહેવામાં આવે છે અને તે મુખરયતરવે
P.M.M.C ના તકસરસામાં ઇનરસટરરુમેનરટ, આપણે જોયું છે કે વોલરટ મીટરની ઓછી સંવેદનશીલતાને કારણે થાય છે.
મૂતવંગ કોઇલમાં િાઇન ગેજ કોપર વાયરનો સમાવેશ થાય છે. ઓહરમ/વોલરટ રેતટંગની ઉચરચ સંવેદનશીલતા રરાવતું મીટર સૌથી
આ તાંબાના તાર માતરર તમલી અથવા માઈકરરો એમરપીયરના તવશરવસનીય પતરણામ આપે છે. સંવેદનશીલતાના પતરબળને
કરરમમાંખૂબ ઓછો પરરવાહ લઈ શકે છે. સમજવું મહતરવપૂણરર છે, ખાસ કરીને જરયારે ઉચરચ પરરતતકાર
સરવીકાયરર પરરવાહ કે જે સારનનેસમરપૂણરર સરકેલ વાંચવા માટે સતકરરટમાં વોલરટેજ માપન કરવામાં આવે છે. આથી વોલરટ
સકરષમ કરે છે તેને િુલ સરકેલ તરિરલેકરશન કરંટ અથવા F.S.D મીટરનોઉપયોગ કરતી વખતે નીચેના મુદરદાઓનું પાલન કરવું
કહેવામાં આવે છે. કરનરટ જરયારે આવી P.M.M.C. ઇનરસટરરુમેનરટને જરૂરી છે.
વોલરટમીટર તરીકે રૂપાંતતરત કરવાનું હોય છે, મૂતવંગ કોઇલને • મલરટીરેનરજ વોલરટ મીટરનો ઉપયોગ કરતી વખતે, હંમેશા
શરરેણીમાં ઉચરચ પરરતતકાર સાથે જોરવામાં આવે છે જેથી પરરવાહને સૌથી વરુ વોલરટેજરેનરજનો ઉપયોગ કરો, અને પછી સારા
F.S.D ની અંદર પરરતતબંતરત કરી શકાય. કરનરટ તકંમત. આ શરરેણી અપ-સરકેલ (મરરય સરકેલથી ઉપર) રીતરંગ પરરાપરત ન થાય તરયાં
પરરતતકારને ગુણક પરરતતકાર કહેવામાં આવે છે. સુરી રેનરજમાં ઘટારો કરો.
ચાલો આપણે અભરયાસ કરીએ કે કેવી રીતે વોલરટ મીટર • હંમેશા લોતરંગ અસરથી વાકેિ રહો. ઉચરચ સંવેદનશીલતાના
નીસંવેદનશીલતા વોલરટ મીટર દરવારા સતકરરટમાં લોતરંગ અસરનું વોલરટ મીટર અને વોલરટ મીટરમાં ઉચરચતમ શરરેણીનો ઉપયોગ
કારણ બને છે. કરીને આ અસર ઘટારી શકાય છે.
વોલરટ મીટરની લોતરંગ અસર: ચોકરકસ વોલરટેજ માપન માટે • મીટર વાંચતા પહેલા, મલરટી સરકેલ ઇનરસટરરુમેનરટ શરરેણીમાં
મીટર પસંદ કરતી વખતે વોલરટ મીટરની સંવેદનશીલતા એ એક શરરેણી પસંદ કરવાનો પરરયાસ કરો જેમ કે મેળવેલ વાંચન
મહતરવપૂણરર પતરબળ છે. નીચા પરરતતકારક સતકરરટમાં વોલરટેજને મરરય-સરકેલથી ઉપર હોય. જો સંકેત સરકેલના નીચા છેરે હોય
માપતી વખતે નીચી સંવેદનશીલતા વોલરટ મીટર લગભગ તો માપનની ચોકસાઇ ઘટે છે.
યોગરયરીતરંગ આપી શકે છે, પરંતુ તે ખૂબ જ ઊંચું ઉતરપાદન
કરે છે તે ચોકરકસ છે. ઉચરચ પરરતતકાર સતકરર ટમાં ભૂલો. તે પરરતતકાર માપનમાં સમગરર એમીટરમાં વોલરટેજ રરરોપ નીઅસર:
પરરતતકારપરરતતકારક સતકરરટમાં જોરાય છે, તરયારે તે સતકરરટનાતે પરરતતકાર માપવાની એમીટર/વોલરટ મીટર પદરરતત ખૂબ જ
ભાગ માટે શનરટ તરીકે કાયરર કરે છે, અને, તેથી, સતકરરટના તે લોકતપરરય છે કારણ કે આ માટે જરૂરી સારન સામાનરય રીતે
ભાગમાં સમાન પરરતતકાર ઘટારે છે. પરરયોગશાળામાં ઉપલબરર હોય છે.
જેમ કે, મીટર પછી વોલરટેજ દરરોપનો નીચો સંકેત આપશે જે આ પદરરતતમાં, મીટરના બે પરરકારના જોરાણો શકરય છે (તિગ 1a
ખરેખર મીટર કનેકરટ થયા પહેલા અતસરતતરવમાં હતું. આ અસરને અને b).
પાવર : ઇલેક્ટ્રિશિ્યન (NSQF - સુિારેલ 2022) - સંબંધિત વ્્યા્યામ માટે સસદ્ધધાંત 1.10.90 - 92 243