Page 139 - Electrician - 1st year- TT - Gujarati

પાવર માપવાની બે-વોટમીટર પદ્ધતત (The two-wattmeter method of measuring power)

ઉદ્ેશ્્યો: આ પાઠના અંતે તમે સમર્્થ હશો
• બે સિસગલ ફેઝ વોટમીટરનો ઉપ્યોગ કિરીને 3-ફેઝ પાવરને માપો
• મીટર રીડિડગમધાં્થી પાવર ફેટ્રની ગણતરી કિરો
• થ્ી-ફેઝ, થ્ી-વા્યર સસસ્ટમમધાં પાવર માપવાની `ટુ-વોટમીટર’ પદ્ધતત સમજાવો.

ત્રણ ફેઝમાં પાવર, થ્ી-વા્યર સસસ્મ સામાન્ય રીતે `ટરુ-વોટમીટર’ પદ્ધમત ્યરુનનટી પાવર ફેટ્ર પર, બે વોટમીટરના રીરિડગ્સ સમાન હશે. કરુલ પાવર =
દ્ારા માપવામાં આવે છે. તેનો ઉપ્યોગ સંતરુસલત અર્વા અસંતરુસલત લોડ 2 x એક વોટમીટર રીરિડગ.
સાર્ે ર્ઈ શકે છે, અને ફેઝો માટે અલગ જોડાણો જરૂરી નર્ી. જો કે, આ જ્ારે પાવર ફેટ્ર = 0.5, વોટમીટરમાંર્ી એક રીડ-ing શૂન્ય છે અને
પદ્ધમતનો ઉપ્યોગ ચાર-વા્યર સસસ્મમાં ર્તો નર્ી કારણ કે જો લોડ અન્ય કરુલ પાવર વાંચે છે.
અસંતરુસલત હો્ય અને I + I + I = 0 હો્ય તો ચોર્ા વા્યરમાં કરંટ વહી
U V W
શકે છે. જ્ારે પાવર ફેટ્ર 0.5 કરતા ઓછરું હો્ય, ત્યારે એક વોટ-મીટર નકારાત્મક
સંકેત આપશે. વોટમીટર વાંચવા માટે, પ્રેશર કોઇલ અર્વા કરંટ કોઇલ
દફગ 1 માં બતાવ્્યા પ્રમાણે બે વોટમીટર સપ્લા્ય સસસ્મ સાર્ે જોડા્યેલા કનેક્શનને દરવસ્થ કરો. વોટમીટર પછી હકારાત્મક રીરિડગ આપશે પરંતરુ
છે. બે વોટમીટરના કરંટ કોઇલ બે લાઇનમાં જોડા્યેલા છે, અને વોલ્ેજ કરુલની ગણતરી કરવા માટે આને નકારાત્મક તરીકે લેવરું આવશ્્યક છે
કોઇલ એ જ બે લાઇનર્ી ત્રીજી લાઇન સાર્ે જોડા્યેલા છે. કરુલ શક્્કત પછી
બે રીરિડગ્સ ઉમેરીને મેળવવામાં આવે છે: જ્ારે પાવર ફેટ્ર શૂન્ય હો્ય છે, ત્યારે બે વોટમીટરના રીરિડગ્સ સમાન
હો્ય છે પરંતરુ વવરોધી ધચહ્નો હો્ય છે.
P = P + P .
T 1 2
પાવર માપવાની બે-વોટમીટર પદ્ધતતમધાં પાવર ફેટ્રની ગણતરી
તમે અગાઉના પાઠમાં શીખ્ા તેમ, 3 ફેઝ, 3-વા્યર સસસ્મમાં પાવર
માપવાની બે વોટમીટર પદ્ધમતમાં કરુલ પાવર P = P + P .
T 1 2
3ફેઝ, 3-વા્યર સસસ્મમાં પાવર.
બે વોટમીટરમાંર્ી મેળવેલા રીરિડગ્સ પરર્ી, આપેલ સૂત્રમાંર્ી ટેન φ ની
ગણતરી કરી શકા્ય છે.

સસસ્મમાં કરુલ ત્વદરત શક્્કતનો વવચાર કરો P = P + P + P જ્ાં P P
T 1 2 3 1, 2
અને P એ ત્રણ ફેઝોમાંનાિરેકમાં પાવરના તાત્ાસલક મૂલ્યો છે.
3
P = V I + V + I + V I જેમાંર્ી લોડનરું φ અને પાવર ફેટ્ર શોધી શકા્ય છે
t un u vn v wn w
ચોર્ો વા્યર ન હોવાર્ી, i +i +i = 0; i = - (i + i ). ઉદાહરણ 1: સંતરુસલત ત્રણ ફેઝના સર્કટમાં પાવર ઇનપરુટને માપવા માટે
U V W V U W
જોડા્યેલા બે વોટમીટર અનરુક્રમે 4.5 KW અને 3 KW સૂચવે છે. સર્કટનરું
P = V i V (i +i ) + V i
T UN U VN U W WN W પાવર ફેટ્ર શોધો.
= i (V V ) + i (V V )
U UN VN W WN UN
= i V + i V
U UV W WV
હવે i V એ પ્રર્મ વોટમીટરમાં તાત્ાસલક પાવર છે, અને iWVWV એ
U UV
બીજા વોટમીટરમાં તાત્ાસલક પાવર છે. તેર્ી, કરુલ સરેરાશ પાવર એ બે
વોટમીટર દ્ારા વાંચવામાં આવતી સરેરાશ પાવર ઓનો સરવાળો છે.
શક્ છે કે વોટમેટસ્થ ્યોગ્્ય રીતે જોડા્યેલા હો્ય, તેમાંર્ી એક વોલ્ેજ અને
કરંટ વચ્ેના મોટા ફેઝના કોણને કારણે નકારાત્મક મૂલ્ય વાંચવાનો પ્ર્યાસ
કરશે.તે સાધન માટે. કરંટ કોઇલ અર્વા વોલ્ેજ કોઇલને પછી ઉલટાવી
િેવી જોઈએ અને કરુલ પાવર મેળવવા માટે અન્ય વોટમીટર રીરિડગ્સ સાર્ે
જોડવામાં આવે ત્યારે રીરિડગને નકારાત્મક ધચહ્ન આપવામાં આવે છે.

પાવર : ઇલેક્ટ્રિશિ્યન (NSQF - સુિારેલ 2022) - સંબંધિત વ્્યા્યામ માટે સસદ્ધધાંત 1.5.52-56 119