Page 86 - Welder - TT - Punjabi

CG & M ਅਸਿਆਿ ਲਈ ਿੰ ਬੰ ਸਿਤ ਸਿਿਾਂਤ 1.3.33

ਵੈਲਡਰ (Welder) - ਿਟੀਲ ਦੀ ਵੈਲਡੇਸਬਲਟੀ (SMAW, I & T)

ਵੈਲਸਡੰ ਗ ਗੈਿ ਰੈਗੂਲੇਟਰ, ਸਿੰ ਗਲ ਅਤੇ ਡਬਲ ਿਟੇਜ ਗੈਿ ਰੈਗੂਲੇਟਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ (Welding gas regulators, uses

of single and double stage gas regulators)

ਉਦੇਸ਼ : ਇਸ ਪਾਠ ਦੇ ਅੰਤ ਜਵੱਚ ਤੁਸੀਂ ਯੋਗ ਹੋਵੋਗੇ।
• ਰੈਗੂਲੇਟਰਾਂ ਦੀਆਂ ਸਕਿਮਾਂ ਅਤੇ ਇਿਦੇ ਸਹੱ ਸਿਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰੋ
• ਇੱ ਕ ਸਿੰ ਗਲ ਅਤੇ ਡਬਲ ਿਟੇਜ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਦੇ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਸਿਿਾਂਤ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰੋ।

ਰੈਗੂਲੇਟਰਾਂ ਦੀਆਂ ਸਕਿਮਾਂ

- ਜਸੰਗਲ ਪੜਾਾਅ ਰੈਗੂਲੇਟਰ

- ਡਬਲ ਪੜਾਾਅ ਰੈਗੂਲੇਟਰ
ਵੈਲਸਡੰ ਗ ਰੈਗੂਲੇਟਰ (ਸਿੰ ਗਲ ਪੜਾਅ)

ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਜਸਧਾਂਤ:ਿਦੋਂ ਜਸਲੰ ਡਰ ਦਾ ਸਜਪੰਡਲ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਖੋਜਲ੍ਹਆ ਿਾਂਦਾ ਹੈ,
ਤਾਂ ਜਸਲੰ ਡਰ ਤੋਂ ਉੱਚ ਦਬਾਅ ਵਾਲੀ ਗੈਸ ਇਨਲੇਟ ਵਾਲਵ ਰਾਹੀਂ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਜਵੱਚ
ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। (Fig 1)

ਵੈਲਸਡੰ ਗ ਰੈਗੂਲੇਟਰ (ਡਬਲ ਪੜਾਅ)

ਕੰ ਮ ਕਰਨ ਦਾ ਸਿਿਾਂਤ: ਦੋ-ਪੜਾਾਅ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਰ ਇੱਕ ਜਵੱਚ ਦੋ
ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਹਨ ਿੋ ਇੱਕ ਦੀ ਬਿਾਏ ਦੋ ਪੜਾਾਵਾਂ ਜਵੱਚ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਦਬਾਅ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ
ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਜਹਲਾ ਪੜਾਾਅ, ਿੋ ਪਜਹਲਾਂ ਤੋਂ ਸੈੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਸਲੰ ਡਰ ਦੇ
ਦਬਾਅ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜਵਚਕਾਰਲੇ ਪੜਾਾਅ (ਜਿਵੇਂ) 5 ਜਕਲੋਗ੍ਰਾਮ/ਐਮਐਮ2 ਤੱਕ ਘਟਾ
ਜਦੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦਬਾਅ ‘ਤੇ ਗੈਸ ਦੂਿੇ ਪੜਾਾਅ ਜਵੱਚ ਿਾਂਦੀ ਹੈ, ਗੈਸ।
ਗੈਸ ਜਫਰ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਦੇ ਸਰੀਰ ਜਵੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਸੂਈ ਵਾਲਵ ਦੁਆਰਾ
ਹੁਣ ਡਾਇਆਫ੍ਰਾਮ ਨਾਲ ਿੁੜਾੇ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਐਡਿਸਜਟੰਗ ਕੰਟਰੋਲ ਨ ੌ ਬ ਦੁਆਰਾ ਸੈੱਟ
ਜਨਯੰ ਤਜਰਤ ਕੀਤਾ ਿਾਂਦਾ ਹੈ। ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਦੇ ਅੰ ਦਰ ਦਾ ਦਬਾਅ ਵਧਦਾ ਹੈ ਿੋ
ਕੀਤੇ ਦਬਾਅ (ਵਰਜਕੰਗ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ) ‘ਤੇ ਉਭਰਦਾ ਹੈ। ਦੋ-ਪੜਾਾਅ ਦੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰਾਂ ਕੋਲ
ਡਾਇਆਫ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਵਾਲਵ ਨੂੰ ਧੱਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਿੁਜੜਾਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਵਾਲਵ ਨੂੰ
ਦੋ ਸੁਰੱਜਖਆ ਵਾਲਵ ਹਨ, ਤਾਂ ਿੋ ਿੇਕਰ ਕੋਈ ਵਾਧੂ ਦਬਾਅ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਕੋਈ ਧਮਾਕਾ
ਬੰਦ ਕਰ ਜਦੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਕਸੇ ਹੋਰ ਗੈਸ ਨੂੰ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਜਵੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ।
ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਜਸੰਗਲ ਪੜਾਾਅ ਦੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਇਤਰਾਜ਼ ਵਾਰ-ਵਾਰ
ਆਉਟਲੇਟ ਸਾਈਡ ਨੂੰ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਗੇਿ ਨਾਲ ਜਫੱਟ ਕੀਤਾ ਜਗਆ ਹੈ ਿੋ ਬਲੋਪਾਈਪ ‘ਤੇ ਟਾਰਚ ਐਡਿਸਟਮੈਂਟ ਦੀ ਲੋੜਾ ਹੈ, ਜਕਉਂਜਕ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਜਸਲੰ ਡਰ ਦਾ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਜਡੱਗਦਾ
ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਦਬਾਅ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਗੈਸ ਦੇ ‘ਆਊਟਲੈਟ ਸਾਈਡ ਤੋਂ ਬੰਦ’ ਹੋਣ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਟਾਰਚ ਐਡਿਸਟਮੈਂਟ ਦੀ ਲੋੜਾ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਦੋ ਪੜਾਾਅ ਦੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰ
‘ਤੇ, ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਬਾਡੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦਾ ਦਬਾਅ ਜਡੱਗਦਾ ਹੈ, ਡਾਇਆਫ੍ਰਾਮ ਨੂੰ ਸਪਜਰੰਗ ਜਵੱਚ, ਜਸਲੰ ਡਰ ਦੇ ਦਬਾਅ ਜਵੱਚ ਜਕਸੇ ਵੀ ਜਗਰਾਵਟ ਲਈ ਆਟੋਮੈਜਟਕ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਹੈ।
ਦੁਆਰਾ ਜਪੱਛੇ ਧੱਕ ਜਦੱਤਾ ਿਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਾਲਵ ਖੁੱਲ੍ਹਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਜਸਲੰ ਡਰ ਤੋਂ
ਜਸੰਗਲ ਸਟੇਿ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਪਾਈਪਲਾਈਨਾਂ ਅਤੇ ਜਸਲੰ ਡਰਾਂ ਨਾਲ ਵਰਤੇ ਿਾ ਸਕਦੇ
ਹੋਰ ਗੈਸ ‘ਇਨ’ ਹੋ ਿਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਜਵੱਚ ਦਬਾਅ, ਇਸ ਲਈ, ਸਜਪ੍ਰੰਗਜ਼ ਦੇ ਦਬਾਅ
ਹਨ। ਦੋ ਸਟੇਿ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਜਸਲੰ ਡਰਾਂ ਅਤੇ ਮੈਨੀਫੋਲਡਾਂ ਨਾਲ ਵਰਤੇ ਿਾਂਦੇ ਹਨ।
‘ਤੇ ਜਨਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਨ ੌ ਬ ਦੁਆਰਾ ਐਡਿਸਟ ਕੀਤਾ
ਿਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। (Fig 2)

64