Page 59 - Electrician - 1st Year - TT - Punjabi
P. 59

ਵਿਹਾਰਕ ਿਰਤੋਂ ਇਲੈਕ੍ਰਿੋਪਲੇਵ੍ੰਗ, ਿਲਾਕ ਿਣਾਉਣ, ਿੈ੍ਰੀ ਚਾਰਵਜੰਗ, ਮੈ੍ਲ   4   ਗੈਸ ਪ੍ਰਿਾਿ
            ਵਰਫਾਇਿਰੀ, ਆਵਦ ਵਿੱਚ ਿਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
                                                                  ਜਦੋਂ ਇਲੈਕ੍ਰਿੌਿ ਇੱਕ ਕੱਚ ਦੀ ਵ੍ਊਿ ਵਿੱਚ ਸੀਲ ਕੀਤੀ ਇੱਕ ਖਾਸ ਗੈਸ ਵਿੱਚੋਂ
            2   ਹੀਭਟੰਗ ਪ੍ਰਿਾਿ                                     ਲੰਘਦੇ ਹਿ, ਤਾਂ ਇਹ ਆਇਓਿਾਈਜ਼ਿ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰੌਸ਼ਿੀ ਦੀਆਂ ਵਕਰਿਾਂ
                                                                  ਿੂੰ ਛੱਿਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਵਦੰਦਾ ਹੈ, ਵਜਿੇਂ ਵਕ ਫਲੋਰੋਸੈਂ੍ ਵ੍ਊਿਾਂ ਵਿੱਚ, ਪਾਰਾ ਭਾਫ਼ ਲੈਂਪਾਂ,
            ਜਦੋਂ  ਵਕਸੇ  ਕੰਿਕ੍ਰ  ‘ਤੇ  ਇਲੈਕ੍ਰਿੋਿ  ਸੰਭਾਿੀ  ਲਾਗੂ  ਕੀਤੀ  ਜਾਂਦੀ  ਹੈ,  ਤਾਂ
            ਇਲੈਕ੍ਰਿੌਿਾਂ ਦੇ ਪਰਿਿਾਹ ਦਾ ਕੰਿਕ੍ਰ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਦੁਆਰਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ   ਸੋਿੀਅਮ ਿਾਸ਼ਪ ਲੈਂਪਾਂ, ਵਿਓਿ ਲੈਂਪਾਂ, ਆਵਦ ਵਿੱਚ।
            ਅਤੇ ਇਸ ਤਰਹਿਾਂ ਕੁਝ ਗਰਮੀ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਗਰਮੀ ਹਾਲਾਤਾਂ ਅਿੁਸਾਰ   5  ੫ਭਿਸ਼ੇਸ਼ ਭਕ੍ਨਾਂ
            ਿੱਧ ਜਾਂ ਘੱ੍ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਕੁਝ ਗਰਮੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪਰਿਭਾਿ   ਪਰਿਭਾਿ  ਵਿਸ਼ੇਸ਼  ਵਕਰਿਾਂ  ਵਜਿੇਂ  ਵਕ  ਐਕਸ-ਰੇ  ਅਤੇ  ਲੇਜ਼ਰ  ਵਕਰਿਾਂ  ਿੂੰ  ਿੀ
            ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਇਲੈਕਵ੍ਰਿਕ ਪਰਿੈੱਸਾਂ, ਹੀ੍ਰਾਂ, ਇਲੈਕਵ੍ਰਿਕ ਲੈਂਪਾਂ ਆਵਦ ਦੀ ਿਰਤੋਂ   ਇਲੈਕਵ੍ਰਿਕ ਕਰੰ੍ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਵਿਕਵਸਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
            ਵਿੱਚ ਹੈ।
                                                                  6   ਸਦਮਾ ਪ੍ਰਿਾਿ
            3   ਚੁੰਬਕੀ ਪ੍ਰਿਾਿ
                                                                  ਮਿੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਦੁਆਰਾ ਕਰੰ੍ ਦਾ ਪਰਿਿਾਹ ਿਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਮਵਲਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ
            ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਚੁੰਿਕੀ ਕੰਪਾਸ ਇੱਕ ਕਰੰ੍ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣ ਿਾਲੀ ਤਾਰ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਰੱਵਖਆ   ਗੰਭੀਰ ਝ੍ਕਾ ਜਾਂ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਿ ਿਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਕਰੰ੍ ਿੂੰ ਵਕਸੇ ਖਾਸ
            ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਵਿਫਲੈਕ੍ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਵਕ ਿਰਤਮਾਿ   ਮੁੱਲ ਤੱਕ ਵਿਯੰਤਵਰਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਰੰ੍ ਦੇ ਇਸ ਪਰਿਭਾਿ ਿੂੰ ਮਾਿਵਸਕ
            ਅਤੇ ਚੁੰਿਕਿਾਦ ਵਿਚਕਾਰ ਕੁਝ ਸਿੰਧ ਹੈ। ਕਰੰ੍ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣ ਿਾਲੀ ਤਾਰ ਚੁੰਿਕ   ਰੋਗੀਆਂ  ਦੇ  ਇਲਾਜ  ਲਈ  ਵਦਮਾਗ  ਿੂੰ  ਹਲਕੇ  ਝ੍ਕੇ  ਦੇਣ  ਲਈ  ਿਰਵਤਆ  ਜਾ
            ਿਹੀਂ ਿਣਦੀ ਪਰ ਸਪੇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚੁੰਿਕੀ ਖੇਤਰ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਤਾਰ   ਸਕਦਾ ਹੈ।
            ਿੂੰ ਲੋਹੇ ਦੇ ਕੋਰ (ਵਜਿੇਂ ਵਕ ਿਾਰ) ਉੱਤੇ ਜ਼ਖ਼ਮ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਇਲੈਕ੍ਰਿੋ-
            ਮੈਗਿੇ੍ ਿਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਜਲੀ ਦੇ ਕਰੰ੍ ਦਾ ਇਹ ਪਰਿਭਾਿ ਵਿਜਲੀ ਦੇ ਵਿੱਲਾਂ,
            ਮੋ੍ਰਾਂ, ਪੱਵਖਆਂ, ਇਲੈਕਵ੍ਰਿਕ ਯੰਤਰਾਂ ਆਵਦ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
            ਸੰਚਾਲਨ ਸਮੱਗ੍ੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ (Conducting materials and their comparison)

            ਉਦੇਸ਼:ਇਸ ਪਾਠ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਿੋਗੇ
            •  ਸੰਚਾਲਨ ਅਤੇ ਇੰਸੂਲੇਟ ਕ੍ਨ ਿਾਲੀਆਂ ਸਮੱਗ੍ੀਆਂ ਭਿਚਕਾ੍ ਫ੍ਕ ਕ੍ੋ
            •  ਸੰਚਾਲਨ ਸਮੱਗ੍ੀ ਦੀਆਂ ਭਬਜਲਈ ਭਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਿਾਂ ਦੱਸੋ
            •  ਤਾਂਬੇ ਅਤੇ ਐਲੂਮੀਨੀਅਮ ਕੰਡਕਟ੍ਾਂ ਦੀਆਂ ਭਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਿਾਂ ਦੱਸੋ
            • ਇੰਸੂਲੇਭਟੰਗ ਸਮੱਗ੍ੀ ਦੀਆਂ ਭਕਸਮਾਂ ਅਤੇ ਭਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਿਾਂ ਦੱਸੋ।
            •  SWG ਦੀ ਿ੍ਤੋਂ ਕ੍ਕੇ ਤਾ੍ ਦੇ ਆਕਾ੍ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਦੀ ਭਿਿੀ ਦਾ ਿ੍ਣਨ ਕ੍ੋ
            •  ਬਾਹ੍ੀ ਮਾਈਕ੍ਰੋਮੀਟ੍ ਕੰਡਕਟ੍ਾਂ ਅਤੇ ਇੰਸੂਲੇਟ੍ਾਂ ਦੁਆ੍ਾ ਤਾ੍ ਦੇ ਆਕਾ੍ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਦੀ ਭਿਿੀ ਦੀ ਭਿਆਭਿਆ ਕ੍ੋ
            ਉੱਚ ਇਲੈਕ੍ਰਿੋਿ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ (ਕਈ ਮੁਫਤ ਇਲੈਕ੍ਰਿੌਿ) ਿਾਲੀ ਸਮੱਗਰੀ ਿੂੰ   ਵਿਜਲਈ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਿਰਵਤਆ ਜਾਣ ਿਾਲਾ ਤਾਂਿਾ ਿਹੁਤ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ
            ਕੰਿਕ੍ਰ ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।                                 ਿਾਲ ਿਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, 99.9

            ਉਹ ਪਦਾਰਿ ਵਜਿਹਿਾਂ ਵਿੱਚ ਿਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੁਫਤ ਇਲੈਕ੍ਰਿੌਿ ਹੁੰਦੇ ਹਿ ਅਤੇ ਇੱਕ   ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਕਭਹਣਾ ਹੈ।ਭਪੱਤਲ ਦੇ ਗੁਣ
            ਇਲੈਕਵ੍ਰਿਕ ਕਰੰ੍ ਵਲਜਾਣ ਦੇ ਸਮਰੱਿ ਹੁੰਦੇ ਹਿ, ਿੂੰ ਕੰਿਕ੍ਰ ਿਜੋਂ ਜਾਵਣਆ   1   ਇਸ ਵਿੱਚ ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਅੱਗੇ ਸਭ ਤੋਂ ਿਧੀਆ ਚਾਲਕਤਾ ਹੈ।
            ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
                                                                  2   ਇਸ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਧਾਤਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਿਲੇ ਪਰਿਤੀ ਯੂਵਿ੍ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਿੱਧ
            ਉਦਾਹ੍ਨਾਂ- ਚਾਂਦੀ, ਤਾਂਿਾ, ਅਲਮੀਿੀਅਮ ਅਤੇ ਹੋਰ ਿਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਧਾਤਾਂ।
                                                                    ਮੌਜੂਦਾ ਘਣਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇੱਕ ਵਦੱਤੇ ਗਏ ਕਰੰ੍ ਿੂੰ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ
            ਘੱ੍ ਇਲੈਕ੍ਰਿੌਿ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਿਾਲੀਆਂ ਸਮੱਗਰੀਆਂ (ਕੁਝ (ਜਾਂ) ਕੋਈ ਮੁਕਤ   ਮਾਤਰਾ ਇੱਕ ਵਦੱਤੀ ਲੰਿਾਈ ਲਈ ਘੱ੍ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
            ਇਲੈਕ੍ਰਿੌਿ ਿਹੀਂ) ਿੂੰ ਇੰਸੂਲੇ੍ਰ ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
                                                                  3   ਇਸ ਿੂੰ ਪਤਲੀਆਂ ਤਾਰਾਂ ਅਤੇ ਚਾਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਖੱਵਚਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
            ਉਹ ਪਦਾਰਿ ਵਜਿਹਿਾਂ ਵਿੱਚ ਵਸਰਫ ਕੁਝ ਇਲੈਕ੍ਰਿੌਿ ਹੁੰਦੇ ਹਿ ਅਤੇ ਉਹਿਾਂ ਵਿੱਚੋਂ   4   ਇਸ ਵਿੱਚ ਿਾਯੂਮੰਿਲ ਦੇ ਖੋਰ ਪਰਿਤੀ ਉੱਚ ਪਰਿਤੀਰੋਧ ਹੈ: ਇਸਲਈ, ਇਹ ਲੰਿੇ
            ਕਰੰ੍ ਿੂੰ ਲੰਘਣ ਦੀ ਆਵਗਆ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਿ ਹੁੰਦੇ ਹਿ, ਿੂੰ ਇੰਸੂਲੇ੍ਰਾਂ ਿਜੋਂ   ਸਮੇਂ ਲਈ ਸੇਿਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
            ਜਾਵਣਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
                                                                  5   ਇਸ ਿੂੰ ਇਲੈਕ੍ਰਿੋਲਾਈਵ੍ਕ ਐਕਸ਼ਿ ਿੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਵਿਿਾਂ ਵਕਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼
            ਉਦਾਹ੍ਨਾਂ-  ਲੱਕੜ,  ਰਿੜ,  ਪੀਿੀਸੀ,  ਪੋਰਵਸਲੇਿ,  ਮੀਕਾ,  ਸੁੱਕਾ  ਕਾਗਜ਼  ਅਤੇ   ਵਿਿਸਿਾ ਦੇ ਜੋਵੜਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
            ਫਾਈਿਰਗਲਾਸ।ਤਾਂਿਾ ਅਤੇ ਅਲਮੀਿੀਅਮ
                                                                  6   ਇਹ ਵ੍ਕਾਊ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਉੱਚ ਸਕਰਿੈਪ ਮੁੱਲ ਹੈ।
            ਵਿਜਲੀ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ, ਵਜ਼ਆਦਾਤਰ ਤਾਂਿਾ ਅਤੇ ਐਲੂਮੀਿੀਅਮ ਕੰਿਕ੍ਰਾਂ ਲਈ
            ਿਰਵਤਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਿੇਂ ਚਾਂਦੀ ਤਾਂਿੇ ਿਾਲੋਂ ਿਧੀਆ ਕੰਿਕ੍ਰ ਹੈ, ਪਰ ਵਜ਼ਆਦਾ   ਤਾਂਿੇ ਦੇ ਅੱਗੇ, ਅਲਮੀਿੀਅਮ ਵਿਜਲੀ ਦੇ ਕੰਿਕ੍ਰਾਂ ਲਈ ਿਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਧਾਤ ਹੈ।
            ਲਾਗਤ ਕਾਰਿ ਇਸ ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਆਮ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਿਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ।



                             ਤਾਕਤ - ਇਲੈਕਟ੍੍ਰਰੀਸ਼ਰੀਅਨ - (NSQF ਸੰ ਸ਼਼ੋਧਿਤੇ - 2022) -  ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਸੰਬੰਭਿਤ ਭਸਿਾਂਤ 1.2.17 - 19  39
   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64