Page 274 - Electrician - 1st Year - TT - Punjabi
P. 274
ਭਡਜੀਟਲ ਫ੍ਰੀਕੁਐਂਸੀ ਮੀਟ੍ (Digital Frequency Meter)
ਉਦੇਸ਼ : ਇਸ ਪਾਠ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਿੋਗੇ
• ਭਡਜੀਟਲ ਫ੍ਰੀਕੁਐਂਸੀ ਮੀਟ੍ ਦੇ ਕੰਮ ਬਾ੍ੇ ਦੱਸੋ
• ਭਡਜ਼ੀਟਲ ਬਾ੍ੰਬਾ੍ਤਾ ਮੀਟ੍ਾਂ ਦੇ ਬਲਾਕ ਭਚੱਤ੍ ਦਾ ਵ੍ਣਨ ਕ੍ੋ।
ਇੱਕ ਫਰਹੀਕੁਐਂਸੀ ਕਾਊਂਟਰ ਇੱਕ ਵਡਜ਼ੀਟਲ ਯੰਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਵਕਸੇ ਿੀ ਪੀਰੀਅਵਡਕ ਪਵਰਿਰਤਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵਗਣਤੀ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਿਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਜਾਣੇ-ਪਛਾਣੇ ਸਮੇਂ
ਿੇਿਫਾਰਮ ਦੀ ਿਾਰੰਿਾਰਤਾ ਨੂੰ ਮਾਪ ਅਤੇ ਪਰਹਦਰਵਸ਼ਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ‘ਤੇ, ਕਾਊਂਟਰ ਦੀ ਸਮੱਗਰੀ ਅਣਜਾਣ ਇਨਪੁਟ ਵਸਗਨਲ ਦੇ
ਅਣਜਾਣ ਇਨਪੁਟ ਵਸਗਨਲ ਨੂੰ ਪਵਹਲਾਂ ਤੋਂ ਵਨਰਧਾਰਤ ਸਮੇਂ ਲਈ ਕਾਊਂਟਰ ਵਿੱਚ ਸਮੇਂ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਆਈਆਂ ਪੀਰੀਅਡਾਂ ਦੀ ਸੰਵਖਆ ਦੇ ਿਰਾਿਰ ਹੋਿੇਗੀ,
ਗੇਟ ਕਰਨ ਦੇ ਵਸਧਾਂਤ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਟੀ. ਦੂਜੇ ਸ਼ਿਦਾਂ ਵਿੱਚ, ਕਾਊਂਟਰ ਸਮੱਗਰੀ ਅਣਜਾਣ ਇਨਪੁਟ ਵਸਗਨਲ ਦੀ
ਜੇਕਰ ਅਣਜਾਣ ਇਨਪੁਟ ਵਸਗਨਲ ਨੂੰ ਕਾਊਂਟਰ ਵਿੱਚ ਵਿਲਕੁਲ 1 ਸਵਕੰਟ ਲਈ ਿਾਰੰਿਾਰਤਾ ਦੇ ਅਨੁਪਾਤੀ ਹੋਿੇਗੀ।
ਗੇਟ ਕੀਤਾ ਵਗਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਕਾਊਂਟਰ ਵਿੱਚ ਮਨਜ਼ੂਰਸ਼ੁਦਾ ਵਗਣਤੀਆਂ ਦੀ ਵਗਣਤੀ ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਜੇਕਰ ਗੇਟ ਵਸਗਨਲ ਵਿਲਕੁਲ 1 ਸਵਕੰਟ ਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਵਗਆਤ
ਇੰਪੁੱਟ ਵਸਗਨਲ ਦੀ ਿਾਰੰਿਾਰਤਾ ਹੋਿੇਗੀ। ਗੇਟਡ ਸ਼ਿਦ ਇਸ ਤੱਿ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ ਇੰਪੁੱਟ ਵਸਗਨਲ 600-Hz ਿਰਗ ਿੇਿ ਹੈ, ਤਾਂ 1 ਸਵਕੰਟ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਕਾਊਂਟਰ
ਵਕ ਕਾਊਂਟਰ ਵਿੱਚ ਅਣਜਾਣ ਇਨਪੁਟ ਵਸਗਨਲ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਦੀ ਆਵਗਆ 600 ਤੱਕ ਵਗਣੇਗਾ, ਜੋ ਵਕ ਅਣਜਾਣ ਦੀ ਿਾਰੰਿਾਰਤਾ ਹੈ। ਇੰਪੁੱਟ ਵਸਗਨਲ
ਦੇਣ ਲਈ ਇੱਕ AND ਜਾਂ ਇੱਕ OR ਗੇਟ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਚੱਤਰ 1 ਵਚੱਤਰ 2 ਵਿੱਚ ਿੇਿ ਫਾਰਮ ਵਦਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਵਕ ਕਾਊਂਟਰ ਨੂੰ ਜ਼ੀਰੋ ‘ਤੇ ਸੈੱਟ ਕਰਨ ਲਈ
t0 ‘ਤੇ ਕਾਊਂਟਰ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਸਪੱਸ਼ਟ ਪਲਸ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। t1 ਤੋਂ ਪਵਹਲਾਂ,
GATE ENABLE ਵਸਗਨਲ ਘੱਟ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ AND ਗੇਟ ਦਾ ਆਉਟਪੁੱਟ
ਘੱਟ ਹੋਿੇਗਾ ਅਤੇ ਕਾਊਂਟਰ ਦੀ ਵਗਣਤੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਿੇਗੀ। ਗੇਟ ਇਨੇਿਲ t1 t0
t2 ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ t= (t2 - t1) ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਅਣਜਾਣ
ਇਨਪੁਟ ਵਸਗਨਲ ਪਲਸ AND ਗੇਟ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣਗੀਆਂ ਅਤੇ ਕਾਊਂਟਰ ਦੁਆਰਾ
ਵਗਣੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।
t2 ਤੋਂ ਿਾਅਦ, AND ਗੇਟ ਆਉਟਪੁੱਟ ਦੁਿਾਰਾ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਿੇਗਾ ਅਤੇ ਕਾਊਂਟਰ
ਵਗਣਤੀ ਿੰਦ ਕਰ ਦੇਿੇਗਾ। ਇਸ ਤਰਹਹਾਂ, ਕਾਊਂਟਰ ਨੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ ਦੇ ਦੌਰਾਨ
ਆਈਆਂ ਦਾਲਾਂ ਦੀ ਵਗਣਤੀ ਦੀ ਵਗਣਤੀ ਕੀਤੀ ਹੋਿੇਗੀ, ਗੇਟ ਇਨੇਿਲ ਵਸਗਨਲ
ਬਲਾਕ ਭਚੱਤ੍ ਦਾ ਵ੍ਣਨ: ਿਾਰੰਿਾਰਤਾ ਕਾਊਂਟਰ ਦੇ ਿਲਾਕ ਡਾਇਗਰਹਾਮ ਦਾ ਦੀ ਟੀ, ਅਤੇ ਕਾਊਂਟਰ ਦੀ ਨਤੀਜਾ ਸਮੱਗਰੀ ਇਨਪੁਟ ਵਸਗਨਲ ਦੀ ਿਾਰੰਿਾਰਤਾ
ਸਰਲ ਰੂਪ ਵਚੱਤਰ 1 ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਸੰਿੰਵਧਤ ਵਡਸਪਲੇ/ਡੀਕੋਡਰ ਦਾ ਵਸੱਧਾ ਮਾਪ ਹੈ।
ਸਰਕਟਰੀ, ਕਲਾਕ ਔਵਸਲੇਟਰ, ਇੱਕ ਵਡਿਾਈਡਰ ਅਤੇ ਇੱਕ AND ਗੇਟ ਦੇ
ਨਾਲ ਇੱਕ ਕਾਊਂਟਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਾਊਂਟਰ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕੈਸਕੇਡਡ ਿਾਈਨਰੀ
ਕੋਡਡ ਡੈਸੀਮਲ (BCD) ਕਾਊਂਟਰਾਂ ਦਾ ਿਵਣਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਡਸਪਲੇ/ਡੀਕੋਡਰ
ਯੂਵਨਟ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਵਨਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਲਈ BCD ਆਉਟਪੁੱਟ ਨੂੰ ਦਸ਼ਮਲਿ
ਵਡਸਪਲੇਅ ਵਿੱਚ ਿਦਲਦਾ ਹੈ।
ਇੱਕ ਘੜੀ ਔਵਸਲੇਟਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਡਿਾਈਡਰ ਸਰਕਟ ਨਾਲ ਜਾਣੇ-ਪਛਾਣੇ ਸਮੇਂ
ਦਾ ਇੱਕ ਗੇਟ ਇਨੇਿਲ ਵਸਗਨਲ ਵਤਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ AND ਗੇਟ
ਦੀ ਇੱਕ ਲੱਤ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਅਵਗਆਤ ਵਸਗਨਲ AND ਗੇਟ ਦੀ ਦੂਜੀ ਲੱਤ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਊਂਟਰ
ਲਈ ਘੜੀ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕਾਊਂਟਰ ਅਵਗਆਤ ਵਸਗਨਲ ਦੇ ਹਰੇਕ
ਪਾਵ੍ ਫੈਕਟ੍ ਮੀਟ੍ (Power factor meter)
ਉਦੇਸ਼ : ਇਸ ਪਾਠ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਿੋਗੇ
• 3-ਫੇਜ਼ ਡਾਇਨਾਮੋਮੀਟ੍ ਟਾਈਪ ਪਾਵ੍ ਫੈਕਟ੍ ਮੀਟ੍ ਦੇ ਭਨ੍ਮਾਣ ਅਤੇ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਦੀ ਭਵਆਭਿਆ ਕ੍ੋ
• 3-ਫੇਜ਼ ਮੂਭਵੰਗ ਆਇ੍ਨ ਟਾਈਪ ਪਾਵ੍ ਫੈਕਟ੍ ਮੀਟ੍ ਦੇ ਭਨ੍ਮਾਣ, ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸੰਚਾਲਨ ਦੀ ਭਵਆਭਿਆ ਕ੍ੋ
• ਭਸੰਗਲ-ਫੇਜ਼ ਮੂਭਵੰਗ ਆਇ੍ਨ ਟਾਈਪ ਪਾਵ੍ ਫੈਕਟ੍ ਮੀਟ੍ ਦੇ ਭਨ੍ਮਾਣ, ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸੰਚਾਲਨ ਦੀ ਭਵਆਭਿਆ ਕ੍ੋ।
3-ਸੰਤੁਭਲਤ ਲੋਡ ਲਈ ਪੜਾਅ ਡਾਇਨਾਮੋਮੀਟ੍ ਭਕਸਮ ਪਾਵ੍ ਫੈਕਟ੍ ਇਸ ਮੀਟਰ ਵਿੱਚ, ਫੀਲਡ ਕੋਇਲ ਇੱਕ ਪੜਾਅ ਦੇ ਨਾਲ ਲੋਡ ਦੇ ਨਾਲ ਲੜੀ ਵਿੱਚ
ਮੀਟ੍: ਵਚੱਤਰ 1 ਸੰਤੁਵਲਤ ਲੋਡ ਲਈ ਿਰਤੇ ਜਾਣ ਿਾਲੇ 3-ਪੜਾਅ ਿਾਲੇ ਪਾਿਰ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਦੋ ਚਲਦੀਆਂ ਕੋਇਲਾਂ 120o ਦੇ ਕੋਣ ‘ਤੇ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਸਖ਼ਤੀ
ਫੈਕਟਰ ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਅਤੇ ਕਨੈਕਸ਼ਨ ਵਦਖਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਕੋਇਲ ਦੋ ਿੱਖ-ਿੱਖ ਪੜਾਿਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ
254 ਤਾਕਤ - ਇਲੈਕਟ੍੍ਰਰੀਸ਼ਰੀਅਨ - (NSQF ਸੰ ਸ਼਼ੋਧਿਤੇ - 2022) - ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਸੰਬੰਭਿਤ ਭਸਿਾਂਤ 1.10.85 & 86
