Page 181 - Electrician - 1st Year - TT - Punjabi
P. 181
ਮੌਜੂਦਾ ਸੰਿਾਭਲਤ ELCB ਦਾ ਭਨ੍ਮਾਣ
Fig 2
ਇਸ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਪਾ੍ਦ੍ਸ਼ੀ ਚੁੰਿਕੀ ਸਿੱਗ੍ੀ ਦੀ ਿਣੀ ਇੱਕ ਟੋ੍ਾਇਡ ਵ੍ੰਗ ਹੁੰਦੀ
ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਪ੍ਰਾਇਿ੍ੀ ਵਿੰਵਡੰਗਜ਼ ਹਨ ਜੋ ਹ੍ ਇੱਕ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਿਵਹ ੍ਹੇ
ਕ੍ੰਟ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਥਾਪਨਾ ਦੇ ਵਨ੍ਪੱਖ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸੈਕੰਡ੍ੀ
ਵਿੰਵਡੰਗ ਇੱਕ ਿਹੁਤ ਹੀ ਸੰਿੇਦਨਸ਼ੀਲ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋ - ਿੈਗਨੈਵਟਕ ਵਟ੍ਰਪ ੍ੀਲੇਅ
ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ ਜੋ ਵਟ੍ਰਪ ਿਕੈਵਨਜ਼ਿ ਨੂੰ ਚਲਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਕੰਮ ਕ੍ਨ ਦਾ ਭਸਿਾਂਤ
ਿਕਾਇਆ ਕ੍ੰਟ ਯੰਤ੍ (RCD) ਇੱਕ ਸ੍ਕਟ ਿ੍ਰੇਕ੍ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਲਗਾਤਾ੍ ਫੇਜ਼
ਵਿੱਚ ਕ੍ੰਟ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਨਊਟ੍ਲ ਵਿੱਚ ਕ੍ਦਾ ਹੈ। ਦੋਿਾਂ ਵਿਚਕਾ੍ ਅੰਤ੍ ਨੂੰ ਿੁੱਖ ਸੰਪ੍ਕ ਇੱਕ ਸਪਵ੍ੰਗ ਦੇ ਦਿਾਅ ਦੇ ਵਿ੍ੁੱਧ ਿੰਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ
ਿਵਚਆ ਹੋਇਆ ਕ੍ੰਟ ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਧ੍ਤੀ ਿੱਲ ਿਵਹ ਵ੍ਹਾ ਹੈ। ਿਕਾਇਆ ਖੋਲਹਰਣ ਲਈ ਊ੍ਜਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕ੍ਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਯੰਤ੍ ਵਟ੍ਰਪ ਕ੍ਦਾ ਹੈ। ਫੇਜ਼
ਕ੍ੰਟ ਯੰਤ੍ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਿਚੇ ਹੋਏ ਕ੍ੰਟ ਦੀ ਵਨਗ੍ਾਨੀ ਕ੍ਨਾ ਅਤੇ ਸ੍ਕਟ ਨੂੰ ਿੰਦ ਅਤੇ ਵਨਊਟ੍ਰਲ ਕ੍ੰਟ ਇੱਕ ਚੁੰਿਕੀ ਸ੍ਕਟ ਉੱਤੇ ਵਿ੍ੋਧੀ ਵਦਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਵਜਹੇ
ਕ੍ਨਾ ਹੈ ਜੇਕ੍ ਇਹ ਪ੍ਰੀਸੈਟ ਲੈਿਲ (ਵਚੱਤ੍ 2 ਅਤੇ 3) ਤੋਂ ਿਧਦਾ ਹੈ। ਕੋਇਲਾਂ ਦੇ ਜ਼ਖ਼ਿ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਹ੍ੇਕ ਕੋਇਲ ਿ੍ਾਿ੍ ਪ੍ ਵਿ੍ੋਧੀ
ਸੰਵਖਆਿਾਂ ਐਂਪੀਅ੍ ਿੋੜ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕ੍ੇ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਿਕਾਇਆ ਕ੍ੰਟ ਨਾ ਹੋਿੇ।
Fig 6
Fig 3
6
4
0
7
a) 2-POLE ELCB 2 2
b) 4-POLE ELCB L N
E
ਵਿ੍ੋਧੀ ਐਂਪੀਅ੍ ਿੋੜ ੍ੱਦ ਹੋ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ ਚੁੰਿਕੀ ਸ੍ਕਟ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਚੁੰਿਕੀ ਇਸ ਲਈ, ਪੜਾਅ ਐਂਪੀਅ੍ ਿੋੜ ਵਨ੍ਪੱਖ ਐਂਪੀਅ੍ ਿੋੜਾਂ ਤੋਂ ਿੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ
ਪ੍ਰਿਾਹ ਸਥਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਿੇਗਾ। ਕੋ੍ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਿਦਲਿੇਂ ਚੁੰਿਕੀ ਪ੍ਰਿਾਹ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਿਾਹ ਉਸੇ
ਚੁੰਿਕੀ ਸ੍ਕਟ ‘ਤੇ ਸੈਕੰਡ੍ੀ ਕੋਇਲ ਦੇ ਜ਼ਖ਼ਿ ਨਾਲ ਜੁੜਦਾ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ
ਇੱਕ ਵਸਹਤਿੰਦ ਸ੍ਕਟ ਵਿੱਚ ਪੜਾਿਾਂ ਵਿੱਚ ਕ੍ੰਟ ਦਾ ਜੋੜ ਵਨਊਟ੍ਲ ਵਿੱਚ ਕ੍ੰਟ
ਦੇ ਿ੍ਾਿ੍ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾ੍ੇ ਕ੍ੰਟ ਦਾ ਿੈਕਟ੍ ਜੋੜ ਜ਼ੀ੍ੋ ਦੇ ਿ੍ਾਿ੍ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। emf ਨੂੰ ਪ੍ਰੇ੍ਦਾ ਹੈ। ਇਸ emf ਦਾ ਿੁੱਲ ਿਕਾਇਆ ਕ੍ੰਟ ‘ਤੇ ਵਨ੍ਭ੍ ਕ੍ਦਾ ਹੈ,
ਜੇਕ੍ ਸ੍ਕਟ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਇਨਸੂਲੇਸ਼ਨ ਨੁਕਸ ਹੈ ਤਾਂ ਲੀਕੇਜ ਕ੍ੰਟ ਧ੍ਤੀ ਿੱਲ ਇਸਲਈ ਇਹ ਵਟ੍ਰਵਪੰਗ ਵਸਸਟਿ ਿੱਲ ਇੱਕ ਕ੍ੰਟ ਚਲਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਅਤੇ
ਿਵਹੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਿਵਚਆ ਹੋਇਆ ਕ੍ੰਟ ਫੇਜ਼ ਕੋਇਲ ੍ਾਹੀਂ ਸ੍ਕਟ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦਾ ਵਨਊਟ੍ਰਲ ਕ੍ੰਟ ਵਿਚਕਾ੍ ਅੰਤ੍ ‘ਤੇ ਵਨ੍ਭ੍ ਕ੍ਦਾ ਹੈ।
ਹੈ ਪ੍ ਧ੍ਤੀ ਦੇ ਿਾ੍ਗ ੍ਾਹੀਂ ਿਾਪਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਨ੍ਪੱਖ ਕੋਇਲ ਤੋਂ ਿਚਦਾ ਜਦੋਂ ਟਵ੍ੱਵਪੰਗ ਕ੍ੰਟ ਇੱਕ ਪੂ੍ਿ-ਵਨ੍ਧਾ੍ਤ ਪੱਧ੍ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ
ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਲਈ ਘੱਟ ਕ੍ੰਟ ਲੈ ਕੇ ਜਾਿੇਗਾ। ਸ੍ਕਟ ਿ੍ਰੇਕ੍ ਵਟ੍ਰਪ ਕ੍ਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਿੁੱਖ ਸੰਪ੍ਕਾਂ ਨੂੰ ਖੋਲਹਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ
ਤ੍ਹਰਾਂ ਸ੍ਕਟ ਨੂੰ ੍ੋਕਦਾ ਹੈ।
ਤਾਕਤ - ਇਲੈਕਟ੍੍ਰਰੀਸ਼ਰੀਅਨ - (NSQF ਸੰ ਸ਼਼ੋਧਿਤੇ - 2022) - ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਸੰਬੰਭਿਤ ਭਸਿਾਂਤ 1.7.62 161
