Page 134 - Electrician - 1st Year - TT - Punjabi
P. 134

ਤਾਕਤ (Power)                                               ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਸੰਬੰਭਿਤ ਭਸਿਾਂਤ 1.5.47
       ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸ਼ੀਅਨ  (Electrician) - AC ਸ੍ਕਟ


       ਆ੍-ਐਲ, ਆ੍-ਸੀ ਅਤੇ ਆ੍-ਐਲ-ਸੀ ਸਮਾਨਾਂਤ੍ ਸ੍ਕਟ (R-L, R-C and R-L-C parallel circuits)

       ਉਦੇਸ਼ : ਇਸ ਪਾਠ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਿੋਗੇ
       •  ਦਾਿਲਾ ਭਤਕੋਣ ਅਤੇ ਸੰਚਾਲਨ, ਸੰਵੇਦਨਾ ਅਤੇ ਦਾਿਲਾ ਭਵਚਕਾ੍ ਸਬੰਿ ਦੀ ਭਵਆਭਿਆ ਕ੍ੋ
       •  ਸੰਵੇਦਨਾ, ਸੰਚਾਲਨ ਅਤੇ ਦਾਿਲੇ ਦੀ ਭਵਆਭਿਆ ਕ੍ੋ
       ਭਚੰਨਹਰ ਦੁਆ੍ਾ.

       ਆਰ-ਐਲ ਪੈਰਲਲ ਸਰਕ੍:ਜਦੋਂ ਇੱਕ AC ਿੋਲ੍ੇਜ ਦੇ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਵਿੱਚ ਕਈ   ਵਜਸਨੂੰ ਸੁਸਪੇ੍ੈਂਸ ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਵਜਸ ਨੂੰ b ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
       ਰੁਕਾਿ੍ਾਂ ਜੁੜੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਸਰਕ੍ ਦੁਆਰਾ ਵਲਆ ਵਗਆ ਕੁੱਲ ਕਰੰ੍   ਦਾਿਲੇ, ਸੰਚਾਲਨ ਅਤੇ ਸੰਿੇਦਨਾ ਦੀ ਇਕਾਈ ਨੂੰ mho ਵਚੰਨਹਿ Ʊ ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
       ਬਰਿਾਂਚ ਕਰੰ੍ (ਵਚੱਤਰ 1) ਦਾ ਫਾਸਰ ਜੋੜ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
       ਕੁੱਲ ਕਰੰ੍ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਦੇ ਦੋ ਤਰੀਕੇ ਹਨ।

       •   ਦਾਿਲਾ ਵਿਧੀ

       •   ਫਾਸਰ ਵਿਧੀ

       ਦਾਿਲਾ ਭਵਿੀ
       ਵਕਸੇ ਿੀ ਸਿਾਿਾ ਵਿੱਚ ਕਰੰ੍ L=E/Z

       ਸਰਕ੍ ਦਾ ਦਾਿਲਾ ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਭਾਿ, ਦਾਿਲਾ ਰੁਕਾਿ੍ ਦਾ ਪਰਸਪਰ ਹੈ।




       ਦਾਿਲਾ ‘Y’ (ਵਚੱਤਰ 2) ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਵਗਆ ਹੈ।
       = ਿੱਿਰੇ ਦਾਿਲੇ ਦਾ ਪੜਾਅ ਜੋੜ


                                                            ਬਰਿਾਂਚ  ਕਰੰ੍  ਅਤੇ  ਸਪਲਾਈ  ਿੋਲ੍ੇਜ  ਵਿਚਕਾਰ  ਸਬੰਧ:ਇੱਕ  R-L  ਸਮਾਨਾਂਤਰ
                                                            ਸਰਕ੍ ਵਿੱਚ, ਰੇਵਜਿਸ੍ਰ (ER) ਅਤੇ ਇੰਡਕ੍ਰ (EL) ਵਿੱਚ ਿੋਲ੍ੇਜ ਇੱਕੋ ਵਜਹੇ
                                                            ਅਤੇ ਸਪਲਾਈ ਿੋਲ੍ੇਜ E ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸਲਈ E ਹਿਾਲਾ ਿੈਕ੍ਰ ਹੈ।
                                                            ER ਦੇ ਨਾਲ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਰੋਧਕ (IR) ਦੁਆਰਾ ਕਰੰ੍ E ਹੈ। (ਵਚੱਤਰ 3) ਇੰਡਕ੍ਰ
                                                            (IL) ਦੁਆਰਾ ਕਰੰ੍ EL 90o ਦੁਆਰਾ E ਹੈ। ਸੰਿੇਪ ਵਿੱਚ, ਰੋਧਕ IR ਰਾਹੀਂ ਕਰੰ੍
                                                            ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੰਡਕ੍ਰ IL ਰਾਹੀਂ ਕਰੰ੍, ਲਾਗੂ ਿੋਲ੍ੇਜ (E) ਨਾਲ
          ਨੋਟ: ਸਪਲਾਈ ਵੋਲਟੇਜ ਨੂੰ V ਜਾਂ E ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ੍ੂਪ ਭਵੱਚ ਭਕਹਾ
                                                            90° ਪਛੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। R-L ਪੈਰਲਲ ਸਰਕ੍ ਦਾ ਪਾਿਰ ਫੈਕ੍ਰ cos φ ਹੈ ਵਜੱਿੇ
          ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
                                                            φ ਕੁੱਲ ਕਰੰ੍ ਅਤੇ ਲਾਗੂ ਿੋਲ੍ੇਜ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕੋਣ ਹੈ।
       ਇੱਕ ਦਾਿਲੇ ਨੂੰ ਦੋ ਭਹੱਭਸਆਂ ਭਵੱਚ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
                                                            ਅਸਾਈਨਮੈਂਟ:ਪਰਿਤੀਰੋਧ  15  ohms  ਅਤੇ  inductance  0.05  H  ਦੀ  ਇੱਕ










                                                            ਕੋਇਲ 40 ohms ਦੇ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਪਰਿੇਰਕ ਰੋਧਕ ਦੇ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਵਿੱਚ ਜੁੜੀ ਹੋਈ
                                                            ਹੈ। 50 Hz ‘ਤੇ 200 V ਦੀ ਿੋਲ੍ੇਜ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਕੁੱਲ ਕਰੰ੍ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਓ। ਲਾਗੂ
                                                            ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਾਸਰ ਡਾਇਗਰਿਾਮ ਵਦਓ।

       •   ਲਾਗੂ ਿੋਲ੍ੇਜ ਦੇ ਨਾਲ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੰਪੋਨੈਂ੍ ਵਜਸਨੂੰ ਕੰਡਕ੍ੈਂਸ ਵਕਹਾ
          ਜਾਂਦਾ ਹੈ g ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਵਗਆ ਹੈ।
       •   ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਿੋਲ੍ੇਜ ਦੇ ਨਾਲ ਚਤੁਰਭੁਜ (ਸਹੀ ਕੋਣ ‘ਤੇ) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੰਪੋਨੈਂ੍,

       114
   129   130   131   132   133   134   135   136   137   138   139