Page 235 - Electrician - 1st Year - TT - Marathi

किंटमुळे ट्ूबमध्ये प्रीमहमटंग झाल्ावि इलेक्ट्ोड्समधून वहन सुरु होते. त्ाच
वेळी ग्ो मडस्चा्जभा बंद होतो परिणामी बाईमेटमलक पट्ी कोल्ड होते. संपकभा समकभा ट
पुन्ा उघडते आमण चोक कॉइलमध्ये प्रेरित व्ोल्े्ज इमग्शन व्ोल्े्ज देते.

र्मभाल टाईप स्ाटभाि: स्ाटभािमध्येि िेमझस्सि R च्ा ्जवळ एक बाईमेटमलक पट्ी
असते ्जी उष्णता मनमाभाण किते.
र्मभाल टाईप स्ाटभासभा साधािणपणे हायडट् ो्जनने - र्िलेल्ा काचेच्ा बल्ब G मध्ये
बंद असते. लॅम्प चालू नसताना E1 आमण E2 हे दोन न्स्वच इलेक्ट्ोड सामान्यतः बंद
असतात. ्जेव्ा सप्ाय चालू के ला ्जातो, तेव्ा लॅम्प मफलामेंट इलेक्ट्ोड A आमण

B र्मभाल न्स्वचद्ािे एकरि ्जोडले ्जातात आमण त्ांच्ामधून ्जास्त किंट वाहतो.
फ्लोिोसेंट लाइट समकभा टमधील मवमवध र्ागांचे कायभा
ब्ास्ट (चोक): ्लिास् ही मुळात खूप वेढे असेलेली कॉईल असून टी लॅममनेटेड
के लेल्ा लोखंडी कोअ गुंडाळलेली असते. (मचरि 4). फ्लोिोसेंट ट्ूबचे कं डन्क्ंग
सुरू किण्ासाठी ते सप्ाय व्ोल्े्ज वाढवते.

स्टाट्मर: फ्लोिोसेंट ट्ूब समकभा टमधील स्ाटभाि दोन कायजे कितो.
परिणामी, ते उष्णतेसाठी हॉट के ले ्जातात. दिम्ानच्ा काळात िेमझस्सि R मध्ये
• हे इलेक्ट्ोड्स प्रीहीमटंग किण्ासाठी प्रर्म समकभा ट पूणभा किते.
मनमाभाण झालेल्ा उष्णतेमुळे बाईमेटमलक पट्ी E2 चा संपकभा तुटतो. चोकद्ािे तयाि
• इमग्शनसाठी व्ोल्े्जला मकक देण्ासाठी ते समकभा टओपन कितो. होणािी सुमािे 1000V ची प्रेिक लाट मक्युभािी वाष्ांमधून मवस्जभान सुरू किण्ासाठी
पुिेशी आहे. R मध् ये मनमाभाण होणािी उष्णता आकृ ती 6 मध्ये दशभामवल्ानुसाि न्स्वच
स्ाटभासभाचे दोन प्रकाि आहेत.
संपकभा E1 आमण E2 या वेळेत उघडे ठेवते. बाईमेटॅमलक पट्ीचे संपकभा उघडतो.
• ग्ो-टाईप

• र्मभाल टाईप
ग्ो टाईप स्ाटभासभा: ग्ो-टाइप स्ाटभाि न्स्वच (मचरि 5) सवाभात ्जास्त वापिला ्जाणािा
न्स्वच आहे. यात गॅसने र्िलेली काचेची ट्ूब असते ज्ामध्ये दोन इलेक्ट्ोड
असतात, ज्ापैकी एक बाईमेटेमलक पट्ी असते. ्जेव्ा स्ाटभािला व्ोल्े्ज मदले
्जाते, तेव्ा दोन कॉन्ॅक् मध्ये एक ग्ो मडस्चा्जभा होतो. अशा प्रकािे मवकमसत
झालेल्ा उष्णतेमुळे बाईमेटमलक पट्ी मवचमलत होते आमण समकभा ट बंद होते.

हॅलोजन लॅम्प (Halogen lamp)

उधदिष्े: या िड्ाच्ा शेवटी तयुम्ी सक्षि व्हाल
• हॅलोजन लॅम्प रचना स्पष् करणे
• टँगस्टन हॅलोजन रीजनरेधटव्ह सायकल प्रधरियेच्ा तत्ताचे वण्मन करा
िचना: हॅलो्जन लॅम्पस॒ हे सवाभात प्रगत आमण बहुउद्ेशीय इनकॅ न्ीसेंट लॅम्पस॒ आयुष्यात प्रािंमर्क ल्ुमेन आमण िंग तापमान िाखले ्जाते. ब्ोममनचा वापि, ्जो
आहेत. ्जिी ते लॅम्पस॒च्ा इनकॅ न्ीसेंट फॅ ममलीशी संबंमधत असले तिी, ते उत्ृ ष्ट एक पािदशभाक वायू आहे, आयोडीनच्ा तुलनेत 28 -33 ल्ुमेन/वॅटने कायभाक्षमता
द्जाभाचा पांढिा लाईट, दीघभा आयुष्य, उच्च कायभाक्षमता आमण अखंड ल्ुमेनस वाढवतो कािण र्िलेल्ा वायूद्ािे लाईट कमी प्रमाणात शोिला ्जातो (मचरि 1).
देण्ासाठी मडझाइन के लेले आहेत. त्ांच्ा लो आकािामुळे, हॅलो्जन लॅम्पस॒ टंगस्न हॅलो्जन िी्जनिेमटव् सायकल प्रमक्येचा मसद्धांत
सवाभात कॉम्पॅक् आमण स्ाइमलश मफक्सचि मडझाइनसाठी पिवानगी देतात. 1 लॅम्प चालू के ल्ास , टंगस्नचे कण मफलामेंटमधून बाष्ीर्वन प्रमक्येने
हॅलो्जन लॅम्पस॒ टंगस्न हॅलो्जन िी्जनिेमटव् तत्तावि कायभा कितात ्जे मफलामेंट तयाि होतात आमण बल्बच्ा मर्ंतीला मचकटतात. त्ाच वेळी, हॅलो्जन मवघमटत
बाष्ीर्वन आमण बल्ब ्लिॅकमनंग काढून टाकतात. परिणामी, लॅम्पच्ा संपूणभा
होते आमण अणू हॅलो्जन बनते.
शक्ति (Power) : इलेक्ट्रि धशयन (NSQF -उजळणी 2022) एक्सरसाईस साठी संबंधित धिअरी 1.9.80 215