Page 121 - Electrician - 1st year- TT - Gujarati
P. 121
RLC સસરીઝ સર્કિટ દ્ારા કિરંટ મહત્તમ હો્ય તેવી સ્સ્થતત જો આવી શ્ેણીના એલસી સર્કટને આપવામાં આવતા સસગ્લની આવત્થન 0
હટ્ટઝ્થર્ી વધારવામાં આવે છે, કારણ કે આવત્થન વધે છે, તો પ્રેરક પ્રમતદક્ર્યા
સૂત્રમધાં્થી
(X = 2pfL) રેખી્ય રીતે વધે છે.અને કેપેસસટીવ દરએટ્ન્સ (X = 1/2pfL)
L
C
ઝડપર્ી ઘટે છે.
તે સ્પષ્ટ છે કે સર્કટનો કરુલ ઈમ્પીડન્સ Z ત્યારે સંપૂણ્થ રીતે પ્રમતરોધક બનશે રેઝોનન્સ ફ્ી્કવન્સી તરીકે ઓળખાતી ચોક્કસ આવત્થન પર,fr, XL અને X C
જ્ારે, પ્રમતદક્ર્યા X = X નો સરવાળો શૂન્ય બને છે( X – X = 0).
L C L C
આ સ્થિમતમાં, સર્કટનો ઇમ્પીડેન્સ Z માત્ર સંપૂણ્થપણે પ્રમતરોધક જ નહીં ઉપરર્ી, રેઝોનટિ આવત્થન પર,
પરંતરુ ન્ૂનતમ પણ હશે.
– ચોખ્ખી પ્રમતદક્ર્યા, X = 0 (એટલે કે, Xએલ= Xસી)
L અને C નરું દરએટ્ન્સ આવત્થન આધાદરત હોવાર્ી, અમરુક ચોક્કસ – સર્કટની ઈમ્પીડન્સ ન્ૂનતમ છે, સંપૂણ્થપણે પ્રમતરોધક છે અને તે R ની
આવત્થન પર કહો કે f , ઇન્ડક્ટ્વ દરએટ્ન્સ X કેપેસસટીવ દરએટ્ન્સ X
r L C બરાબર છે
ની બરાબર બને છે. આવા દકસ્સામાં, કારણ કે સર્કટનો ઈમ્પીડન્સસંપૂણ્થપણે
પ્રમતરોધક અને લઘરુત્તમ હશે, તેર્ી સર્કટ દ્ારા કરંટમહત્તમ હશે અને – દ્ારા કરંટ Iસર્કટ મહત્તમ અને V/R ની બરાબર છે
અવરોધ R દ્ારા વવભાસજત લાગરુ વોલ્ેજ જેટલો હશે. – સર્કટ કરંટ, હરું લાગરુ સાર્ે તબક્કામાં છેવોલ્ેજ V (એટલે કે તબક્કો
શ્ેણી પડઘો કોણ = 0).
ઉપરો્કત ચચબાઓ પરર્ી જાણવા મળે છે કે શ્ેણીબદ્ધ આરએલસી સર્કટમાં રેઝોનન્સ ફ્ી્કવન્સી તરીકે ઓળખાતી આ ચોક્કસ આવત્થન પર, શ્ેણી
આરએલસીને શ્ેણીના પડઘોની સ્થિમતમાં કહેવામાં આવે છે.
રેઝોનન્સ તે આવત્થન પર ર્ા્ય છેજ્ારે, X = X અર્વા 2πfL = 1/2πfC
L C
તેર્ી, રેઝોનન્સ ફ્ી્કવન્સી, f દ્ારા આપવામાં આવે છે,
r
પાવર : ઇલેક્ટ્રિશિ્યન (NSQF - સુિારેલ 2022) - સંબંધિત વ્્યા્યામ માટે સસદ્ધધાંત 1.5.46 101