Page 105 - Electrician - 1st year- TT - Gujarati
P. 105
પ્રકાર અને રેટિટગ્સ સાથે કેપેસસટસ્સનો ઉપ્યોર્ - ચાટ્સ I
પ્રકાર ક્મતા વોલ્ેજ WVDC (વર્કકર્ વોલ્ેજ ડીસરી) અરજીઓ
ફડસ્ક અને ટ્ુબ શ્સરાતમક્સ 1pF- 1μF 50-500 જનરલ, VHF. જનરલ, VHF.
કાગળ 0.001-1μF 200-1600 મોિસ્થ, પાવર સપ્લાર્.
પોશ્લએસ્ર 0.001-1μF 100-600 મનોરંજન - ઇલેટ્રિોનનક્સ.
ઇલેટ્રિોશ્લિટીક-એલ્ુતમનનર્મ 1-500,000μF 5-500 છે પાવર સપ્લાર્, ફફલ્ટસ્થ.
ઇલેટ્રિોશ્લિટીક-િેન્ટેલમ 0.1-1000μF 3-125 નાનરી જગ્ર્ાનરી જરૂફરર્ાત, ઉચ્ચ
ત્વશ્ાસ-પાવર , ઓછી શ્લકેજ.
મરીકા 330pF-0.05μF 50-100 ઉચ્ચ આવત્થન.
શ્સ્નવર-મરીકા 5-820pF 50-500 ઉચ્ચ આવત્થન.
ચલ-શ્સરાતમક 1-5 ર્રી 16-100pF 200 રેફડર્ો, િટીવરી, સંચાર.
હવા 10-365pF 50 બ્ોડકાસ્ રીસરીવરો.
કેપેસસટસ્સનું જૂથરીકરણ (Grouping of capacitors)
ઉદ્ેશ્્યો: આ પાઠના અંતે તમે સમર્્થ હશો
• જૂથબદ્ધ કેપેસસટરનરી આવશ્્યકતા અને જોડાણનરી પદ્ધમત જણાવો
• સમધાંતર અને શ્ેણરીમધાં કેપેસસટસ્સને કનેટ્ કરવાનરી િરતો જણાવો
• સમધાંતર અને શ્ેણરીના સં્યોજનમધાં કેપેસરીટન્સ અને વોલ્ેજના મૂલ્ો સમજાવો
કેપેસસટરના જૂથનરી આવશ્્યકતા : અમુક સંજોગોમાં, અમે કેપેસરીિન્સનું સમાંતર કેપેસરીિન્સ માિે સામાન્ય સૂરિ:સમાંતર કેપેશ્સિસ્થનરી કુલ
આવશ્ર્ક મૂલ્ અને જરૂરી વોલ્ટેજ રેટિિગ મેળવરી શકતા નર્રી. આવા કેપેશ્સિેન્સ વ્ર્ક્ક્તગત કેપેશ્સિેન્સ ઉમેરીને જોવા મળે છે.
સંજોગોમાં, ઉપલબ્ધ કેપેશ્સિસ્થમાંર્રી જરૂરી કેપેશ્સિન્સ મેળવવા અને
સમગ્ કેપેશ્સિરમાં મારિ સુરક્ક્ષત વોલ્ટેજ આપવા માિે, કેપેશ્સિસ્થને ત્વત્વધ
પ્રકારોમાં જૂર્બદ્ધ કરવા પડશે. કેપેશ્સિસ્થનું આવા જૂર્રીકરણ ખૂબ જ જરૂરી
છે.
જૂથ બનાવવાનરી પદ્ધમતઓ : જૂર્ બનાવવાનરી બે પદ્ધતતઓ છે.
• સમાંતર જૂર્
• શ્ેણરી જૂર્
સમધાંતર જૂથ
સરીિટી= સરી1+ સરી2+ સરી3+ + સરીn
સમાંતર જૂર્ માિે શરતો
જ્ાં CT એ કુલ કેપેસરીિન્સ છે, C1,C2,C3 વગેરે સમાંતર કેપેશ્સિસ્થ છે.
• કેપેશ્સિસ્થનું વોલ્ટેજ રેટિિગ સપ્લાર્ વોલ્ટેજ કરતાં વધુ હોવું જોઈએ
ત્વ. સમાંતર જૂર્ પર લાગુ ર્ર્ેલ વોલ્ટેજ સમાંતર જૂર્માંના તમામ કેપેશ્સિર
માિેના સૌર્રી નરીચા બ્ેકડાઉન વોલ્ટેજર્રી વધુ ન હોવો જોઈએ.
• પોલરાઇઝ્ડ કેપેશ્સિસ્થ (ઇલેટ્રિોશ્લિટીક કેપેશ્સિસ્થ) ના ફકસ્સામાં
પોલેફરિટી જાળવરી રાખવરી જોઈએ. ઉદાહરણ : ધારો કે રિણ કેપેશ્સિર સમાંતર રીતે જોડાર્ેલા છે, જ્ાં બે પાસે
250 V નું બ્ેકડાઉન વોલ્ટેજ છે અને એકનું બ્ેકડાઉન વોલ્ટેજ 200 V છે,
સમધાંતર જૂથનરી આવશ્્યકતા : કેપેશ્સિસ્થ એક ્યુનનિમાં ઉપલબ્ધ હોર્ તો કોઈપણ કેપેશ્સિરને નુકસાન પહોંચાડ્ા ત્વના સમાંતર જૂર્ પર લાગુ
તેના કરતાં ઊ ં ચરી ક્ષમતા પ્રાપ્ત કરવા માિે સમાંતર રીતે જોડાર્ેલા હોર્ છે. કરી શકાર્ તે મહત્તમ વોલ્ટેજ 200 વોલ્ટ છે.
સમધાંતર જૂથનું જોડાણ : કેપેશ્સિસ્થનું સમાંતર જૂર્ ફફગ 1 માં બતાવવામાં દરેક કેપેશ્સિર પરનો વોલ્ટેજ લાગુ કરેલ વોલ્ટેજ સમાન હશે
આવ્્યું છે અને તે સમાંતર અર્વા સમાંતરમાં કોર્ોમાં પ્રતતકારના જોડાણ
સાર્ે સમાન છે. સમાંતર જૂર્માં સંગ્ટહત ચાજ્થ : સમાંતર-જૂર્વાળા કેપેશ્સિરમાં વોલ્ટેજ
સમાન હોવાર્રી, મોિા કેપેશ્સિર વધુ ચાજ્થ સંગ્ટહત કરે છે. જો કેપેશ્સિસ્થ
કુલ ક્મતા : જ્ારે કેપેશ્સિસ્થ સમાંતર રીતે જોડાર્ેલા હોર્ છે, ત્ારે મૂલ્માં સમાન હોર્, તો તેઓ સમાન ચાજ્થનો સંગ્હ કરે છે. કેપેશ્સિસ્થ દ્ારા
કુલ કેપેશ્સિેન્સ વ્ર્ક્ક્તગત કેપેશ્સિેન્સનો સરવાળો હોર્ છે, કારણ કે સંગ્ટહત ચાજ્થ કુલ ચાજ્થ જે સ્તોતમાંર્રી ત્વતફરત કરવામાં આવ્ર્ો હતો તેનરી
અસરકારક પ્લેિ ત્વસ્તાર વધે છે. કુલ સમાંતર કેપેશ્સિેન્સનરી ગણતરી બરાબર છે.
શ્ેણરી સર્કિના કુલ પ્રતતકારનરી ગણતરી સાર્ે સમાન છે.
QT=Q1+Q2+Q3+…..+QN
પાવર : ઇલેક્ટ્રિશિ્યન (NSQF - સુિારેલ 2022) - સંબંધિત વ્્યા્યામ માટે સસદ્ધધાંત 1.4.43 & 44 85
