Page 156 - Electrician -1st Year - TT

UôߧûN ªuÑt±p ªuRûP Utßm çiPp ùRôPoÑtß CûQl×
(A.C. circuit with R & L in series)

úSôdLeLs: ClTôPj§u Ø¥®p ¿eLs ùT\ úYi¥V A±Ü §\uLs
• ªu]ÝjRm Utßm ªuú]ôhPj§u ùRôPoóûT LiP±Rp
•RL ùRôPo ªuÑt±p ùUôjR ªuRûP (impedance)ûV ¾oUô²jRp
•RL ùRôPo CûQl©p §\û] LiÓ©¥jRp
•RL ùRôPo CûQl©p §\u LôW¦ûV (power factor) LiP±Rp.
ªuRûP Utßm CuPdPuv CWiûPÙm ªuRûP«p ªuú]ôhPØm ªu]ÝjRØm
ùRôPWôL CûQdÏm úTôÕ RMS in phase p CÚdÏm. (Fig 2)
ªuú]ôhPm I , X Utßm R B¡V CWiPôp
L L
LhÓlTÓjRlTÓ¡\Õ. CÚl©àm X Utßm
L
R ùRôPo CûQl©p CûQdLl
Th¥ÚlTRôp NUUô] ªuú]ôhPm
ùNpÛm. 'R' dÏ ÏßdúL Es[ ªu]ÝjR
Årf£ V = IR Utßm 'X ' dÏ ÏßdúL Es[
R L
ªu]ÝjR Årf£ V - IX BÏm. X Y¯VôL
L L L
ùNpÛm ªuú]ôhPm V ªu]ÝjRjûR
L
®P 90° ©k§ ùNpX úYiÓm. Hù]²p CÕ CúR úTôp CuPdPodÏ CûPúVÙs[
ªu]ÝjR úT^ôo V ªuú]ôhPj§tÏ 90°
CuPdPuv Utßm ARu ÑV çiPp L
ªu]ÝjRm (self induced voltage) Y¯VôL Øu]RôL (ahead) YûWVlTÓ¡\Õ. úYß
ùNpÛm ªuú]ôhPj§tÏ CûPúVVô] YôojûRL°p áßYR]ôp ªuú]ôhP
úTv úLôQUôÏm (phase angle). R Y¯VôL úTô^ôûW ØkÕ¡\Õ (leading) G] á\Xôm.
ùNpÛm ªuú]ôhPm Utßm ARàûPV CÕ GR]ôp Gu\ôp çV CuPdPuv
IR ªu]ÝjR Årf£ B¡VûY in phase þp Ñt±p ªuú]ôhPm CuPdPo
Es[Rôp ARu úTv úLôQm 0° BÏm. ªu]ÝjRjûR GlùTôÝÕm 90° ©uRe¡
(lags) ùNpÛm GuTûR A±úYôm.
Sôm RtúTôÕ çV ªuRûP Utßm çV
CuPdPuv ùLôiP ùRôPo CûQl× CÚl©àm CkR CWiÓ ªu]ÝjReLÞm
ªuÑtßdÏ úT^ôo RjÕYjûR JußdÏ Juß 90° out of phase þp CÚdÏm.
TVuTÓjÕúYôm. (Fig 1) ARôYÕ CVtL¦RlT¥ (algebracally) V EPu
R
V I áhÓYRu êXm ùRôPo áhÓ Ñt±u
L
ùUôjR ªu]ÝjRjûRÙm ùT\ Ø¥VôÕ.
Sôm AYt±dÏ CûPúVÙs[ úLôQjûRÙm
LQd¡p GÓjÕd ùLôs[ úYiÓm.

ùNÛjRlTÓm ªu]ÝjRm V GuTÕ V
R
Utßm V B¡VYt±u úT^ôo áhÓj
L
ùRôûL úTv úLôQjÕPu áhPlThPÕ.
JÚ CûQLW (parallelogram) YûW TPjûR
EÚYôd¡ A§p êûX®hPjûR (diagonal)
YûWYRu êXm úT^ôo áhPûX
G°ûUVôL úUtùLôs[PTPXôm. CÕ Fig 3
ªuú]ôhP úT^ôo ªuRûP Utßm
þp LôhPlThÓs[Õ. CVtL¦lT¥
CuPdPo B¡V CWi¥tÏm ùTôÕYôL
(algebraic) áhPlThP V Utßm V , úT^ôo
CÚlTRôp ùRôPo ªu Ñt±u ªuú]ôhP R L
Øû\«p áhPlThP V ûV ®P Ïû\YôL
úT^ôo ¡ûPUhPUô] ¨ûX«p
CÚdÏm. úUÛm ùNeúLôQ ØdúLôQj§u
YûWVlThÓs[Õ. ªuRûP V dÏ
R LoQm (hypotenuse) 'V' BÏm. G]úY V.
CûPVúVÙs[ ªu]ÝjR úT^ôo CkR
2
2
úT^ô¬p ªûLlTÓjRlThÓs[Õ (super V = V + V L 2
R
impossed). CÕ GR]ôp Gu\ôp çV
136 TYo : GXdh¬μVu (NSQF - Revised 2022) R.T. Ex.No. 1.5.45