Page 159 - Electrician -1st Year - TT

Ïû\Yô] §\u LôW¦Vôp HtTÓm ¥Wôuv@TôoUo úTôu\ûY ETúVôLl
®û[ÜLs (Effect of low power factor) TÓjÕYRôp §\u LôW¦ ©k§f ùNpÛm
¨ûXûU HtTÓjÕ¡\Õ. AÕ A§L
ùLôÓdLlThP EiûUVô] §\àdÏ
ùYlTjûR HtTÓj§ ªu EtTj§ ùNnÙm
Ïû\kR §\u LôW¦VôL CÚkRôp A§L
CVk§WjûRÙm Tô§lTûPV ûYd¡\Õ.
ªuú]ôhPm úRûYlTÓ¡\Õ. CkR A§L
ªuú]ôhPj§]ôp A§L Bt\p ùLôiÓ CRu LôWQUôL §\u LôW¦ûV A§LTÓjR
YWlTÓm ªuLPj§«p Bt\p ÅQô¡\Õ. úYi¥V AY£VUô¡\Õ. ApXÕ JußdÏ
EiûU Gu]ùYu\ôp ùRô¯tNôûXL°p TdLUôL ùLôiÓ YW úYi¥Ùs[Õ.
§\u LôW¦ 0.85 ¸úZ CÚkRôp ªuYZeÏm ARôYÕ ªu]ÝjRj§tÏm
Yô¬Vm RiPû] ¾oûYVôL A§LTQm, ªuú]ôhPj§tÏm CûPúVÙs[ úLôQ
ÖLoúYô¬PªÚkÕ Yãp ùNn¡u\]o. úYßTôhûP Ø¥kR A[Ü Ïû\jÕ "0'ÜdÏ
G]úY CRu LôWQUôL §\u LôW¦ûV TdLUôL ùLôiÓ YW úYiÓm. CRû]
A§LlTÓjÕm ¨ûXûU ùT¬V YZdLUôL, ùLlTô£hPûW CûQ
ùRô¯tNôûXLÞdÏ AY£VUô¡\Õ. CûQlTôL CûQjÕ ªuú]ôhPj§û]
Øu ¨ûXdÏ (leading) ùLôiÓ YÚYôoLs.
§\u LôW¦ §ÚjRm (Power factor correc-
ùLlTô£hPoLû[ CuPd¥q TÞdLÞdÏ
tion): ªLj§\ûUVôLÜm A§L §\àm
CûQ CûQl©p CûQjÕm §\u
¡ûPdL §\u LôW¦ ªL A§LUôL Bd¡,
LôW¦ûV A§LlTÓjÕYôoLs.
ARôYÕ JußdÏ (unity) CûQVôL ùLôiÓ
YW úYiÓm.
ùTôÕYôL Ïû\kR §\u LôW¦ HtTÓYÕ
YôÙ ®[dÏ, CuPdNu úUôhPôo,

ùRôPo ªuÑt±p ªuRûPÙm ùLlTô£hPÚm (R - C Series circuit)

úSôdLeLs: ClTôPj§u Ø¥®p ¿eLs ùT\ úYi¥V A±Ü §\uLs
• ªuRûP ùLlTô£hPo ùLôiP ùRôPo Ñt±p AûXùYi (frequency) ®û[Ü Tt±
áßRp
• §\u LôW¦ûV LQd¡ÓRp
• TYo @úTdPo Utßm úTv Be¡p B¡VYtû\ ¾oUô²jRp
• ùLlTô£hPûW Nôo_ó ùNnÙm úTôÕm, ¥vNôo_ó ùNnÙm úTôÕm R - C úSW
¨ûXlûTl (time constant) Tt±d áßRp.

JÚ ùLlTô£hPo ªuÑt±p ªuYZeLp
Fig 1
AûXùYi A§LUôÏm úTôÕ
ùLlTô£h¥q ¬VôdPuv (X ) Ïû\¡\Õ.
C
1
X C ∝
f
ùLlTô£h¥q ¬VôdPuv A§LUôÏm úTôÕ
ªuÑt±p ªuú]ôhPm Ïû\¡\Õ.
1 1
I ∝ X =
X C C 2π fC
G]úY, AûXùYi (f) A§LUôÏm úTôÕ, 2 2
ªuÑt±p ªuú]ôhPm A§LUôÏm. Z = R X + C
(ùLlTô£hPo Ñt±p) ªuRûP (R),

ùLlTô£hPuv (C) Utßm AûXùYi (f) §\u LôW¦ cos = R
θ
JÚ ªuÑt±p ùR¬kRûYVôL CÚkRôp AkR Z
Ñt±p §\u LôW¦ûV cos ¸úZ JÚ ùLlTô£hPo Es[ ªuÑt±p
ϱl©hÓs[T¥ ¾oUô²dL Ø¥Ùm. ùLlTô£h¥q ¬VôdPuv X ûV ¸rLiP
C
(Fig 1) ãj§WlT¥ LiÓ©¥dLXôm.

TYo : GXdh¬μVu (NSQF - Revised 2022) R.T. Ex.No. 1.5.45 139