Page 152 - Electrician -1st Year - TT

ªuú]ôhPm, ªu]ÝjRm, §\u B¡VûY ùLôiP JÚ úLôhÓjÕiÓ BÏm. JÚ
CRû] úTv^ôo Guß áß¡ú\ôm. ùYdPo YûWTPUô]Õ, CWiÓ ApXÕ
ùYdPo YûWTPj§u TVu (Use of vector ARtÏ úUtThP ùYdPoLs Ju\ôL
diagram): JÚ ûNd¡°uúTôÕ UôߧûN CûQkÕ JÚ RLYûX A±®lTRôÏm.
ªu]ÝjRm ApXÕ ªuú]ôhPj§u ϱl©hP úSW (instantaneous) ªu]ÝjRm
U§l©p EiPôÏm Uôt\eLû[ ùYdPo Utßm/ApXÕ ªuú]ôhPj§u U§lûTj
YûWTPeLû[ TVuTÓj§Ùm Lôi©dL ¾oUô²dL, A[ÜlT¥ (to scale) YûWVlThP
Ø¥Ùm. JÚ ùYdPo GuTÕ, ùYdPo YûWTPeLû[ TVuTÓjR Ø¥Ùm.
YûWVßdLlThP ¿[m Utßm §ûNûVd

vúLXôo Utßm ùYdPo B¡VYt±d¡ûPúV Es[ úYßTôÓ
vúLXôo A[Ü ùYdPo A[Ü

1 vúLXôo A[®p ARu U§lûT ùYdPo A[Ü Ï±l©Óm úTôÕ ARu
UhÓúU ϱl©Ó¡ú\ôm. ERôWQm U§l×Pu AÕ ùNVpTÓm §ûNûVÙm
Bt\p, L] A[Ü, ©\ ϱl©Ó¡ú\ôm.

2 vúLXôo A[®p áhPp, L¯jRp C§p áhPp, L¯jRp ùYdPo A[®p
CVtL¦Rm (algebrically) Øû\«p CÚlTRôp CVt L¦R Øû\«p ùNnV
ùNnVXôm. Ø¥VôÕ. B]ôp ùYdPo L¦R Øû\«p
ùNnVXôm.
AC G°V Nod¡ëh (AC simple circuit )

úSôdLeLs: ClTôPj§u Ø¥®p ¿eLs ùT\ úYi¥V A±Ü §\uLs
• çnûUVô] ªuRûPÑt±p ªu]ÝjRm, ªuú]ôhPm Utßm ªuNd§
B¡VYt±dÝÏ CûPúVÙs[ ùRôPoûT áßRp
• çnûUVô] CuPdPuv (inductance) Ñt±p ªu]ÝjRm, ªuú]ôhPm Utßm
ªuNd§ B¡VYt±dÏ CûPúVÙs[ ùRôPoûT áßRp
• çnûUVô] ùLlTô£Puv (capacitance) Ñt±p ªu]ÝjRm, ªuú]ôhPm Utßm
ªuNd§ B¡VYt±dÏ CûPúVÙs[ ùRôPoûT áßRp.
çnûUVô] ªuRûP ªuÑtß (Pure ªuú]ôhP AûX I ªu]ÝjR AûXÜPu
resistance circuit) : JÚ çnûUVô] ªuRûP "in phase" CÚlTÕ Lôi©dLlThÓs[Õ.
Ñt±p CuPdPuv Utßm ùLlTô£h]v ªuú]ôhPØm ªu]ÝjRØm Ju\ôLl
B¡VûY CÚdLôÕ. G]úY AkR Ñt±p ùTÚdLlThÓ. JqùYôÚ ùSô¥«àm
ªuú]ôhPm TôÙm úTôÕ Back emf ªuNd§ ùT\lTÓ¡\Õ. CkR ®YWeLÞPu
EiPôLôÕ. DC ªuÑtû\ úTôuß JÚ ×§V Yû[Ü p YûWVXôm ØRp AûW
ùNÛjRlTÓm ªu]ÝjRm Kªd Årf£ûV ûNd¡°p ªuú]ôhPØm ªu]ÝjRØm
UhÓm LPdL úYi¥Ùs[Õ. +ve BL CÚlTRôp ªuNd§«u Yû[Ü +ve
BL CÚdÏm. B]ôp CWiPôYÕ AûW
AR]ôp Sôm GTd¥q U§lûT (Effective value)
ûNd¡°p ªuú]ôhPØm ªu]ÝjRØm
TVuTÓj§]ôp.
-ve BL CÚlTRôp ªuNd§«u Yû[Ü -ve
E BL CÚdÏm. çnûUVô] ªuRûPÑt±p
I =
R GTd¥q ªu]ÝjRûRÙm
ªuú]ôhPjûRÙm ùTÚd¡]ôp ªuNd§
ªuú]ôhPm ªu]ÝjR§tÏ ¡ûPdÏm. ARôYÕ P = EI
úSo®¡Rj§p CÚlTRôp ªuú]ôhPj§u
ªuÑt±p çnûUVô] CuPdPuv
AûX Y¥Ym (wave form) ªu]ÝjRj§u
UhÓm (Circuit with pure inductance only)
Y¥YjûR úTôuú\ CÚdÏm. ªu]ÝjRm
'O' YôL CÚdÏm úTôÕ ªuú]ôhPØm 'O' CûQdLlTÓm ªuLm©Ls, CuPdPo
YL CÚdÏm, CWiÓ A[ÜLÞm B¡VYt±p £±R[Ü ªuRûP CÚlTRôp
Juú\ôÓùPôuß "inphase" Es[]. Fig 1 þp çnûUVô] CuPdPuv Ñtû\ JÚ úTôÕm

132 TYo : GXdh¬μVu (NSQF - Revised 2022) R.T. Ex.No. 1.5.45