Page 221 - Welder - TT - Punjabi
P. 221
CG & M ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਸੰ ਬੰ ਭਿਤ ਭਸਿਾਂਤ 1.6.90
ਵੈਲਡਰ (Welder) - ਗੈਸ ਟੰ ਗਸਟਨ ਆਰਕ ਵੈਲਭਡੰ ਗ
ਆਰਗਨ/ਹੀਲੀਅਮ ਗੈਸ ਦੀਆਂ ਭਵਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਵਰਤੋਂ (Argon/helium gas properties and uses)
ਉਦੇਸ਼ : ਇਸ ਪਾਠਾ ਦੇ ਅੰਤ ਡਵੱਚ ਤੁਸੀਂ ਯੋਗ ਹੋਵੋਗੇ।
• ਆਰਗਨ ਅਤੇ ਹੀਲੀਅਮ ਗੈਸ ਦੀਆਂ ਭਵਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦੱ ਸ਼ੋ
• ਆਰਗਨ/ਹੀਲੀਅਮ ਗੈਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਾਰੇ ਦੱ ਸ਼ੋ।
ਗੈਸਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ ਅਤੇ ਕੀ ਕੰਮ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜਾਂ ਬਾਹਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਾਹਰਲੇ ਕੋਨੇ ਦੇ ਜੋੜਾਂ,
ਡਕਨਾਰੇ ਵਾਲੇ ਵੇਲਿਾਂ ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ, ਉੱਚ ਵੈਲਡਿੰਗ ਕਰੰਟਾਂ ਦੇ ਨਾਲ
ਸੁਰੱ ਭਖਆ ਗੈਸਾਂ ਦੀ ਰਸਾਇਣਕ ਭਕਭਰਆ: ਵੈਲਡਿੰਗ ਡਵੱਚ ਗੈਸਾਂ ਦਾ ਡਵਵਹਾਰ ਉਹਨਾਂ
ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਹਾਅ ਦੀ ਉੱਚ ਦਰ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਹਾਅ ਦੀਆਂ
ਦੀ ਰਸਾਇਣਕ ਗਤੀਡਵਧੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ ਇਸਲਈ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗਤੀਡਵਧੀ
ਦਰਾਂ 2 ਤੋਂ 7 ਲੀਟਰ ਪ੍ਰਾਤੀ ਡਮੰਟ ਸਾਰੀਆਂ ਮੋਟਾਈ ਨੂੰ ਵੇਲਿ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਫੀ
ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਮੂਹ ਕਰਨਾ ਸੁਡਵਧਾਜਨਕ ਹੈ।
ਪਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।
ਅਭਕਭਰਆਸ਼ੀਲ ਗੈਸਾਂ: ਇਹ ਆਰਗਨ ਅਤੇ ਹੀਲੀਅਮ ਹਨ। ਡਕ੍ਰਾਪਟਨ, ਰੈਿੋਨ,
ਜ਼ੈਨੋ ਨ ਅਤੇ ਨੀਓਨ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਅਡੜੱਕਾ ਗੈਸਾਂ ਦੀ ਕੋਡਸ਼ਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਟੰਗਸਟਨ ਇਨਰਟ ਗੈਸ ਵੈਲਡਿੰਗ ਨੂੰ ਖ਼ਰਾਬ ਮੌਸਮ ਦੌਰਾਨ ਬਾਹਰੋਂ ਕੀਤਾ
ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਘੱਟ ਉਪਲਬਧਤਾ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਹ ਮਡਹੰਗੀਆਂ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ ਉਹਨਾਂ ਜਾਣਾ ਹੈ, ਿਾਸ ਕਰਕੇ ਤੇਜ਼ ਹਵਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਵੈਲਡਿੰਗ ਿੇਤਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਭਾਵਸ਼ਾਲੀ
ਦੀਆਂ ਡਵਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ, ਵਰਤਮਾਨ ਡਵੱਚ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਿਾਸ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਡਦੰਦੀਆਂ। ਿੰਗ ਨਾਲ ਸੁਰੱਡਿਅਤ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਿਰਾਫਟ ਗੈਸ ਸ਼ੀਲਡਿੰਗ ਨੂੰ ਤੋੜਦੇ
ਹਨ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪੋਰਸ ਅਤੇ ਆਕਸਾਈਿ ਦੂਡਸ਼ਤ ਵੇਲਿ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਆਰਗਨ ਅਤੇ ਹੀਲੀਅਮ ਮੋਨਾਟੋਡਮਕ ਹਨ (ਉਨ੍ਹਾ ਾਂ ਦੇ ਅਣੂ ਡਵੱਚ ਡਸਰਫ ਇੱਕ ਪਰਮਾਣੂ
ਹੁੰਦਾ ਹੈ) ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਰੀਰਾਂ (ਚਾਪ ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਡਵੱਚ) ਨਾਲ ਪ੍ਰਾਤੀਡਕਡਰਆ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਆਰਗੋਨ ਸ਼ੀਲਿ ਵੇਲਿਜ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਾਵੇਸ਼ ਪ੍ਰਾੋਫਾਈਲ ਡਵੱਚ ਇੱਕ ਉਂਗਲੀ ਦੇ ਰੂਪ ਡਵੱਚ ਇੱਕ
ਅਤੇ ਇਸਲਈ ਅਹੁਦਾ ‘ਇਨਰਟ’ ਹੈ। ਇਹ ਕੀਮਤੀ ਜਾਇਦਾਦ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵਾਯੂਮੰਿਲ ਡਵਸ਼ੇਸ਼ ਸ਼ਕਲ ਹੈ. (Fig 1)
ਦੀਆਂ ਗੈਸਾਂ ਦੇ ਡਵਰੁੱਧ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾੋਿ ਅਤੇ ਡਪਘਲੀ ਹੋਈ ਧਾਤ ਦੀ ਰੱਡਿਆ ਕਰਨ ਦੀ
ਆਡਗਆ ਡਦੰਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਡਕ ਉਹ ਹਰ ਮਾਮਲੇ ਡਵੱਚ ਿੁਕਵੇਂ ਨਹੀਂ ਹਨ. ਉਦਾਹਰਨ
ਲਈ ਸ਼ੁੱਧ ਆਰਗਨ ਕਾਰਬਨ ਸਟੀਲਾਂ ਦੀ ਵੈਲਡਿੰਗ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਡਨਰਡਵਘਨ
ਬੂੰਦ ਟ੍ਰਾਾਂਸਫਰ ਦੀ ਆਡਗਆ ਨਹੀਂ ਡਦੰਦਾ ਹੈ। ਲੋੜੀਂਦਾ ਟ੍ਰਾਾਂਸਫਰ ਮੋਿ ਪ੍ਰਾਾਪਤ ਕਰਨ
ਲਈ ਆਕਸੀਜਨ ਜਾਂ ਕਾਰਬਨ ਿਾਈ ਆਕਸਾਈਿ ਦਾ ਇੱਕ ਡਨਸ਼ਡਚਤ ਅਨੁਪਾਤ
ਜੋੜਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਆਰਗਨ ਅਤੇ ਹੀਲੀਅਮ ਦੀ ਵੱਿੋ-ਵੱਿਰੀ ਆਇਓਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਸਮਰੱਥਾ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ
ਹੀਲੀਅਮ:ਹੀਲੀਅਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਮੁੱਿ ਤੌਰ ‘ਤੇ TIG ਵੈਲਡਿੰਗ ਡਵੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ
ਵੱਿਰੇ ਿੰਗ ਨਾਲ ਡਵਵਹਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ।
ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਡਕਸੇ ਵੀ ਧਾਤ ਨੂੰ ਵੇਲਿ ਕੀਤਾ ਜਾ ਡਰਹਾ ਹੈ (ਹਲਕੇ ਡਮਸ਼ਰਤ,
ਆਰਗਨ ਅਤੇ ਹੀਲੀਅਮ ਗੈਸ ਦੇ ਗੁਣ
ਤਾਂਬਾ, ਆਡਦ) ਡਸੱਧੇ ਕਰੰਟ ਨਾਲ ਵਰਡਤਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਗੈਸਾਂ ਰੰਗ ਰਡਹਤ, ਗੰਧ ਰਡਹਤ ਹਨ।
ਹੀਲੀਅਮ ਸ਼ੀਲਡਿੰਗ ਦੇ ਮੁੱਿ ਫਾਇਦੇ ਹਨ:
ਆਰਗਨ ਹਵਾ ਨਾਲੋਂ ਭਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹੀਲੀਅਮ ਹਵਾ ਨਾਲੋਂ ਹਲਕਾ ਹੈ।
- ਵੈਲਡਿੰਗ ਸਪੀਿ ਡਵੱਚ ਵਾਧਾ
ਉਹ ਗਰਮ ਜਾਂ ਠਾੰ ਿੇ ਹਾਲਤਾਂ ਡਵੱਚ ਡਕਸੇ ਵੀ ਧਾਤੂ ਨਾਲ ਰਸਾਇਣਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ
ਪ੍ਰਾਤੀਡਕਡਰਆ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਉਹ ਵਾਯੂਮੰਿਲ ਤੋਂ ਡਪਘਲੀ ਹੋਈ ਧਾਤ ਲਈ ਇੱਕ ਚੰਗੀ - ਵਧੇਰੇ ਤੀਬਰ ਸਥਾਨਕ ਹੀਡਟੰਗ, ਧਾਤਾਂ ਨਾਲ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਜੋ ਗਰਮੀ ਦੇ ਚੰਗੇ
ਸੁਰੱਡਿਆ ਡਕਡਰਆ ਡਦੰਦੇ ਹਨ। ਸੰਚਾਲਕ ਹਨ
ਅਲਮੀਨੀਅਮ ਦੀ TIG ਵੈਲਭਡੰ ਗ ਲਈ ਗੈਸਾਂ
- Fig 2 ਇੱਕ ਹੀਲੀਅਮ ਸ਼ੀਲਿ ਵੇਲਿ ਦੇ ਪ੍ਰਾਵੇਸ਼, ਪ੍ਰਾੋਫਾਈਲ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ
ਆਰਗਨ ਗੈਸ
ਇੱਕ ਆਰਗਨ ਡਸਲੰ ਿਰ ਦੀ ਪਛਾਣ ਇਸ ਉੱਤੇ ਪੇਂਟ ਕੀਤੇ ਮੋਰਨੀ ਨੀਲੇ ਰੰਗ ਦੁਆਰਾ
ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।ਗੁਣਵੱਤਾ:ਵੈਲਡਿੰਗ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੀ ਆਰਗਨ ਗੈਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ
ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਸਾਫ਼ ਵੇਲਿ ਪ੍ਰਾਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਆਰਗਨ ਦੇ ਵਹਾਅ ਦੀ ਦਰ ਕਾਫ਼ੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ
ਹੈ। ਇਹ ਕਈ ਕਾਰਕਾਂ ‘ਤੇ ਡਨਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਡਜਵੇਂ ਡਕ ਮੂਲ ਧਾਤ ਦੀ ਡਕਸਮ,
ਵਰਤਮਾਨ ਡਵੱਚ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ, ਆਕਾਰ ਅਤੇ ਨੋ ਜ਼ਲ ਦਾ ਆਕਾਰ, ਜੋੜ ਦੀ ਡਕਸਮ
199
