Page 104 - Fitter - 1st Yr - TT - Punjab
P. 104
ਕੈਪੀਟਲ ਗੁਡਸ ਅਤੇ ਮੈਨੂਫੈਕਚਰਿੰਗ (CG & M) ਅਰਿਆਸ ਲਈ ਸੰਬੰਰਿਤ ਰਸਿਾਂਤ 1.2.35
ਰਫਟਿ (Fitter) - ਮੂਲ ਰਫਰਟੰਗ
ਵਿਨੀਅਿ ਕੈਲੀਪਿ (Vernier calipers)
ਉਦੇਸ਼: ਇਸ ਪਾਠ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਯੋਗ ਹੋਿੋਗੇ
• ਵਿਨੀਅਿ ਕੈਲੀਪਿ ਦੇ ਰਿੱਰਸਆਂ ਦਾ ਨਾਮ ਦੱਸੋ
• ਵਿਨੀਅਿ ਕੈਲੀਪਿਾਂ ਦੇ ਰਿੱਰਸਆਂ ਦਾ ਵਿਣਨ ਕਿੋ
• ਵਿਨੀਅਿ ਕੈਲੀਪਿ ਦੀ ਵਿਤੋਂ ਬਾਿੇ ਦੱਸੋ।
ਇੱਕ ਿਰਨੀਅਰ ਕੈਲੀਪਰ ਇੱਕ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਮਾਪਣ ਿਾਲਾ ਯੰਤਰ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਿਰਤੋਂ ਵਿਨੀਅਿ ਸਲਾਈਡ(5): ਇੱਕ ਿਰਨੀਅਰ ਸਲਾਈਡ ਬੀਮ ਦੇ ਉੱਪਰ ਚਲਦੀ ਹੈ
0.02 ਵਮਲੀਮੀਟਰ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਤੱਕ ਮਾਪਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। (ਵਚੱਤਰ 1) ਅਤੇ ਸਵਪਰਿੰਗਲੋਡਡ ਿੰਬ ਲੀਿਰ ਦੁਆਰਾ ਵਕਸੇ ਿੀ ਸਵਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸੈੱਟ ਕੀਤੀ ਜਾ
ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਬੀਮ(6): ਿਰਨੀਅਰ ਸਲਾਈਡ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਡੂੰਘਾਈ ਪੱਟੀ, ਬੀਮ ਉੱਤੇ
ਸਲਾਈਡ ਕਰੋ। ਬੀਮ ‘ਤੇ ਗਰਿੈਜੂਏਸ਼ਨ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਪੈਮਾਨੇ ਦੀਆਂ ਿੰਡਾਂ ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਡੂੰਘਾਈ ਪੱਟੀ(7) (ਰਚੱਤਿ 4): ਡੂੰਘਾਈ ਪੱਟੀ ਨੂੰ ਿਰਨੀਅਰ ਸਲਾਈਡ ਨਾਲ
ਜੋਵੜਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਡੂੰਘਾਈ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਲਈ ਿਰਵਤਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਵਿਨੀਅਿ ਕੈਲੀਪਿ ਦੇ ਰਿੱਸੇ
(ਵਚੱਤਰ 1 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਨੰਬਰ)
ਸਰਿਿ ਜਬਾੜੇ(1 ਅਤੇ 2): ਸਵਿਰ ਜਬਾੜੇ ਬੀਮ ਸਕੇਲ ਦਾ ਵਹੱਸਾ ਹਨ। ਇੱਕ
ਜਬਾੜਾ ਬਾਹਰੀ ਮਾਪ ਲੈਣ ਲਈ ਿਰਵਤਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਾਪ
ਲੈਣ ਲਈ।
ਚਲਣਯੋਗ ਜਬਾੜੇ(3 ਅਤੇ 4): ਚੱਲਣਯੋਗ ਜਬਾੜੇ ਿਰਨੀਅਰ ਸਲਾਈਡ
ਦਾ ਵਹੱਸਾ ਹਨ। ਇੱਕ ਜਬਾੜਾ ਬਾਹਰੀ ਮਾਪ ਲਈ ਿਰਵਤਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਿੰਬ ਲੀਵਿ(8): ਿੰਬ ਲੀਿਰ ਸਪਵਰੰਗ-ਲੋਡ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਵਕ ਬੀਮ ਸਕੇਲ ‘ਤੇ
ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਾਪਾਂ ਲਈ। (ਅੰਜੀਰ 2 ਅਤੇ 3) ਵਕਸੇ ਿੀ ਸਵਿਤੀ ਵਿੱਚ ਿਰਨੀਅਰ ਸਲਾਈਡ ਨੂੰ ਸੈੱਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਵਿਨੀਅਿ ਸਕੇਲ(9): ਿਰਨੀਅਰ ਸਕੇਲ ਿਰਨੀਅਰ ਸਲਾਈਡ ‘ਤੇ ਵਚੰਵਨਹਿਤ
ਗਰਿੈਜੂਏਸ਼ਨ ਹੈ। ਇਸ ਪੈਮਾਨੇ ਦੀਆਂ ਿੰਡਾਂ ਨੂੰ ਿਰਨੀਅਰ ਵਡਿੀਜ਼ਨ ਵਕਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮੁੱਖ ਪੈਮਾਨਾ: ਮੁੱਖ ਸਕੇਲ ਗਰਿੈਜੂਏਸ਼ਨ ਜਾਂ ਵਡਿੀਜ਼ਨ ਬੀਮ ‘ਤੇ ਵਚੰਵਨਹਿਤ ਹਨ।
ਆਕਾਿ: ਿਰਨੀਅਰ ਕੈਲੀਪਰ 150 ਵਮਲੀਮੀਟਰ, 200, 250, 300 ਅਤੇ 600
ਵਮਲੀਮੀਟਰ ਦੇ ਆਕਾਰ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹਨ। ਆਕਾਰ ਦੀ ਚੋਣ ਲਏ ਜਾਣ ਿਾਲੇ
ਮਾਪਾਂ ‘ਤੇ ਵਨਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਿਰਨੀਅਰ ਕੈਲੀਪਰ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਿਾਲੇ ਯੰਤਰ ਹਨ, ਅਤੇ
ਇਸਲਈ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਿੇਲੇ ਬਹੁਤ ਵਜ਼ਆਦਾ ਵਧਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਮਾਪਣ ਤੋਂ ਇਲਾਿਾ ਵਕਸੇ ਹੋਰ ਉਦੇਸ਼ ਲਈ ਕਦੇ ਿੀ ਿਰਨੀਅਰ ਕੈਲੀਪਰ ਦੀ ਿਰਤੋਂ
ਨਾ ਕਰੋ।
ਵਿਨੀਅਿ ਕੈਲੀਪਿਾਂ ਦੀ ਵਿਤੋਂ ਰਸਿਫ਼ ਮਸ਼ੀਨ ਵਾਲੀਆਂ ਜਾਂ
ਫਾਈਲ ਕੀਤੀਆਂ ਸਤਿਾਂ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਿੀਦੀ ਿੈ।
ਉਿਨਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਰਕਸੇ ਿੋਿ ਸਾਿਨ ਨਾਲ ਨਿੀਂ ਰਮਲਾਉਣਾ
ਚਾਿੀਦਾ। ਵਿਤੋਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯੰਤਿ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਿੋ, ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ
ਡੱਬੇ ਰਵੱਚ ਸਟੋਿ ਕਿੋ।
82
