Page 150 - Electrician - 1st Year - TT - Punjabi
P. 150
ਵਨਰਪੱਿ ਕੰਡਕ੍ਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ:ਇੱਕ ਤਾਰਾ-ਕਨੈਕ੍ਡ, ਚਾਰ-ਤਾਰ ਵਸਸ੍ਮ
ਵਿੱਚ, ਵਨਰਪੱਿ ਕੰਡਕ੍ਰ N ਨੂੰ IU, IV ਅਤੇ IW ਕਰੰ੍ਾਂ ਦਾ ਜੋੜ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ
ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਕੋਈ ਇਹ ਪਰਿਭਾਿ ਪਰਿਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਵਕ ਕੰਡਕ੍ਰ ਕੋਲ
ਿਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉੱਚ ਕਰੰ੍ ਨੂੰ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਕਾਫਿੀ ਿੇਤਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਵਕ,
ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਵਕਉਂਵਕ ਇਸ ਕੰਡਕ੍ਰ ਨੂੰ ਵਸਰਫ ਵਤੰਨ ਕਰੰ੍ਾਂ ਦੇ ਫਾਸਰ
ਜੋੜ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
IN = IU, IV ਅਤੇ IW ਦਾ ਫਾਸਰ ਜੋੜ
ਵਚੱਤਰ 2 ਅਵਜਹੀ ਸਵਿਤੀ ਲਈ ਇਸ ਫਾਸਰ ਜੋੜ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਵਜੱਿੇ ਲੋਡ
ਸੰਤੁਵਲਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਰੰ੍ ਬਰਾਬਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਹੈ ਵਕ ਵਨਰਪੱਿ
ਲਾਈਨ IN ਵਿੱਚ ਕਰੰ੍ ਜਿੀਰੋ ਹੈ। ਮਾਪਦੰਡ 2 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇੱਕ ਿੋਲ੍ੇਜ ਿੰਡ ਪਰਿਣਾਲੀ, ਵਸਰਫ 250 V ਤੋਂ ਘੱ੍
ਲਾਈਨ ਿੋਲ੍ੇਜ ਨਾਲ ਹੀ ਸੰਭਿ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਵਕ, ਇਹ ਮਾਪਦੰਡ 1 ਦੇ ਉਲ੍ ਹੈ।
ਇਸ ਲਈ, ਇੱਕ ਸੰਤੁਵਲਤ ਲੋਡ ਲਈ ਵਨਰਪੱਿ ਕੰਡਕ੍ਰ ਕੋਈ ਕਰੰ੍ ਨਹੀਂ ਰੱਿਦਾ
ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਇੱਕ ਸ੍ਾਰ ਕਨੈਕਸਿਨ ਦੇ ਨਾਲ, 415V ਦੀ ਇੱਕ ਲਾਈਨ ਿੋਲ੍ੇਜ
ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਇਸ ਸਵਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਸਪਲਾਈ ਲਾਈਨ ਅਤੇ ਵਨਰਪੱਿ ਕੰਡਕ੍ਰ ਦੇ
ਭਨ੍ਪੱਿ ਕੰਡਕਟ੍ ਦੀ ਅ੍ਭਿੰਗ:ਿਪਾਰਕ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਿਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵਬਜਲੀ ਵਿਚਕਾਰ ਵਸਰਫ 240V ਹੈ. ਮਾਪਦੰਡ 1 ਸੰਤੁਸਿ੍ ਹੈ ਅਤੇ, 2 ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ
ਊਰਜਾ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਵਤੰਨ-ਪੜਾਅ ਵਬਜਲੀ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਿਪੂਰਨ ਉਪਯੋਗ ਹੈ। ਲਈ, ਵਨਰਪੱਿ ਕੰਡਕ੍ਰ ਵਮੱ੍ੀ ਿਾਲਾ ਹੈ।
‘ਘੱ੍ ਿੋਲ੍ੇਜ ਵਡਸ੍ਰਿੀਵਬਊਸਿਨ’ ਲਈ - ਸਭ ਤੋਂ ਸਰਲ ਸਵਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਅਰਿਾਤ
ਇਮਾਰਤਾਂ ਨੂੰ ਰੌਸਿਨੀ ਅਤੇ ਵਬਜਲੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ - ਦੋ ਲੋੜਾਂ ਹਨ। ਿਾ੍ਤੀ ਭਬਜਲੀ ਭਨਯਮ : ਆਈ.ਈ. ਵਨਯਮ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਜਿੋਰ ਵਦੰਦੇ ਹਨ ਵਕ
ਵਨਰਪੱਿ ਕੰਡਕ੍ਰ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਨਾਲ ਦੋ ਿੱਿੋ-ਿੱਿਰੇ ਅਤੇ ਿੱਿਰੇ ਕਨੈਕਸਿਨਾਂ ਦੁਆਰਾ
1 ਮਵਹੰਗੇ ਕੰਡਕ੍ਰ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਿੱਧ ਸੰਭਿ ਿੋਲ੍ੇਜ ‘ਤੇ ਵਮੱ੍ੀ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਵਨਯਮ ਨੰ.61(1)(ਏ), ਵਨਯਮ ਨੰ.67(1)(ਏ) ਅਤੇ
ਪਰ ਘੱ੍ ਕਰੰ੍ ਿਾਲੇ ਕੰਡਕ੍ਰਾਂ ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੈ। ਵਨਯਮ ਨੰ.32 ਿਪਤਕਾਰਾਂ ਦੇ ਅਹਾਤੇ ‘ਤੇ ਸਪਲਾਈ ਸਿੁਰੂ ਕਰਨ ਸਮੇਂ ਵਨਰਪੱਿ ਦੀ
2 ਸੁਰੱਵਿਆ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ, ਕੰਡਕ੍ਰ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਵਿਚਕਾਰ ਿੋਲ੍ੇਜ 250V ਪਛਾਣ ‘ਤੇ ਜਿੋਰ ਵਦੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਨੂੰ ਿੀ ਰੋਕਦੇ ਹਨ। ਵਨਰਪੱਿ
ਤੋਂ ਿੱਧ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਕੰਡਕ੍ਰ ਵਿੱਚ ਕੱ੍ ਆਊ੍ ਜਾਂ ਵਲੰਕ. BIS ਵਨਊ੍ਰਲ ਨੂੰ ਅਰਵਿੰਗ ਕਰਨ ਦਾ
ਤਰੀਕਾ ਵਨਰਧਾਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। (IS 3043- 1966 ਦਾ ਕੋਡ ਨੰ. 17.4)
ਵਨਰਪੱਿ ਕੰਡਕ੍ਰ ਦਾ ਅੰਤਰ-ਵਿਭਾਗੀ ਿੇਤਰ:ਇੱਕ 3-ਪੜਾਅ, 4-ਤਾਰ ਵਸਸ੍ਮ
ਵਿੱਚ ਵਨਰਪੱਿ ਕੰਡਕ੍ਰ ਦਾ ਇੱਕ ਛੋ੍ਾ ਕਰਾਸ-ਸੈਕਸਿਨ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
(ਸਪਲਾਈ ਲਾਈਨਾਂ ਦੇ ਕਰਾਸ-ਸੈਕਸਿਨ ਦਾ ਅੱਧਾ)।
ਸਟਾ੍ ਅਤੇ ਡੈਲਟਾ ਕਨੈਕਸ਼ਨਾਂ ਭਵੱਚ ਪਾਵ੍ (Power in star and delta connections)
ਉਦੇਸ਼ : ਇਸ ਪਾਠ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਿੋਗੇ
• AC 3 ਪੜਾਅ φ ਭਵੱਚ ਸ੍ਗ੍ਮ, ਪ੍ਰਤੱਿ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਭਕਭ੍ਆਸ਼ੀਲ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਭਵਆਭਿਆ ਕ੍ੋ
• ਅਸੰਤੁਭਲਤ ਅਤੇ ਸੰਤੁਲਨ ਲੋਡ ਦੇ ਭਵਵਹਾ੍ ਦੀ ਭਵਆਭਿਆ ਕ੍ੋ
• ਅ੍ਭਿੰਗ ਨੂੰ ਭਨਊਟ੍ਲ ਦੱਸ ਭਦਓ।
• 3-ਫੇਜ਼ ਸਟਾ੍ ਅਤੇ ਡੈਲਟਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸੰਤੁਭਲਤ ਲੋਡ ਭਵੱਚ ਪਾਵ੍ ਭਨ੍ਿਾ੍ਤ ਕ੍ੋ।
ਵਚੱਤਰ 1 ਇੱਕ ਸ੍ਾਰ ਕਨੈਕਸਿਨ ਵਿੱਚ ਵਤੰਨ ਪਰਿਤੀਰੋਧਾਂ ਦਾ ਲੋਡ ਵਦਿਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਨੋਟ ਕ੍ੋ ਭਕ ਪ੍ਰਤੀ੍ੋਿ ਸ੍ਕਟ ਭਵੱਚ ਪਾਵ੍ ਫੈਕਟ੍ ਏਕਤਾ ਹੈ।
ਇਸ ਲਈ ਪਾਿਰ ਵਸੰਗਲ ਫੇਜਿ ਪਾਿਰ ਨਾਲੋਂ ਵਤੰਨ ਗੁਣਾ ਮਹਾਨ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਪਾਵ੍ ਫੈਕਟ੍ ਨੂੰ ਭਿਆਨ ਭਵੱਚ ਨਹੀਂ ੍ੱਭਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਪੂਰੀ ਤਰਹਿਾਂ ਪਰਿਤੀਰੋਧਕ ਲੋਡ (φ=0o, cosφ= 1) ਵਿੱਚ ਸਿਕਤੀ ਪੂਰੀ
ਜੇਕਰ ਮਾਤਰਾਿਾਂ VPand IPin ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਪੜਾਿਾਂ ਨੂੰ ਕਰਿਮਿਾਰ ਅਨੁਸਾਰੀ ਤਰਹਿਾਂ ਸਰਗਰਮ ਸਿਕਤੀ ਹੈ ਜੋ ਤਾਪ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵਕਵਰਆਸਿੀਲ ਸਿਕਤੀ
ਲਾਈਨ ਮਾਤਰਾਿਾਂ VL ਅਤੇ IL ਦੁਆਰਾ ਬਦਵਲਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਪਰਿਾਪਤ ਦੀ ਇਕਾਈ ਿਾ੍ (ਡਬਲਯੂ) ਹੈ।
ਕਰਦੇ ਹਾਂ:
ਵਜਿੇਂ ਵਕ ਆਿਰੀ ਫਾਰਮੂਲਾ ਵਦਿਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਤਾਰੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੋਡ ਸਰਕ੍ ਵਿੱਚ
ਵਤੰਨ-ਪੜਾਅ ਦੀ ਸਿਕਤੀ ਨੂੰ ਲਾਈਨ ਮਾਤਰਾਿਾਂ ਤੋਂ ਵਗਵਣਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ
ਪੜਾਅ ਮਾਤਰਾਿਾਂ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ।
P = 3 x V x I (ਸਿੁੱਧ ਪਰਿਤੀਰੋਧਕ ਲੋਡ ਲਈ ਫਾਰਮੂਲਾ ਚੰਗਾ ਰੱਿਦਾ ਹੈ) ਅਵਭਆਸ
ਵਿੱਚ, ਰੇਿਾ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਮਾਪਣਾ ਹਮੇਸਿਾ ਸੰਭਿ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਸ੍ਾਰ ਵਬੰਦੂ ਦੀ
130 ਤਾਕਤ - ਇਲੈਕਟ੍੍ਰਰੀਸ਼ਰੀਅਨ - (NSQF ਸੰ ਸ਼਼ੋਧਿਤੇ - 2022) - ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਸੰਬੰਭਿਤ ਭਸਿਾਂਤ 1.5.52-56