Page 125 - Electrician - 1st Year - TT - Punjabi

ਵਕਉਂਵਕ 2π = 2(3.14) = 6.28, ਸਮੀਕਰਨ। ਇਸੇ ਤਰਹਿਾਂ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਰੰ੍ ਵਰਿਰਸ ਅਤੇ ਦੁਬਾਰਾ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਚਾਰਵਜੰਗ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ
ਕੈਪੀਸੀ੍ਰ ਦੀ ਵਡਸਚਾਰਵਜੰਗ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਵਹੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਬਦਲਿੇਂ emf
ਇਸਦੀ ਪਲੇ੍ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।

ਵਚੱਤਰ 9 ਵਦਿਾਉਂਦਾ ਹੈ ਵਕ ਇੱਕ ਕੈਪੀਸੀ੍ਰ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਬਦਲਿੇਂ emf
ਕਾਰਨ ਕੈਪੀਸੀ੍ਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ emf ਨੂੰ 90° ਤੱਕ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਵਸਰਫਿ ਇੰਡਕ੍ੈਂਸ ਿਾਲੇ ਸਰਕ੍ ਵਿੱਚ, Ohm ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਿਰਤੋਂ R ਲਈ XL ਇਹ ਵਚੱਤਰ 10 ਵਿੱਚ ਫਾਸਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਦਿਾਇਆ ਵਗਆ ਹੈ।
ਨੂੰ ਬਦਲ ਕੇ ਕਰੰ੍ ਅਤੇ ਿੋਲ੍ੇਜ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
(ਵਚੱਤਰ 7)

Fig 10

ਵਜੱਿੇ I = ਇੰਡਕ੍ੈਂਸ ਰਾਹੀਂ ਕਰੰ੍, ਐਂਪੀਅਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਜੱਿੇ 2π ਲਗਭਗ 6.28 ਹੈ
L
V L = ਇੰਡਕ੍ੈਂਸ ਦੇ ਪਾਰ ਿੋਲ੍ੇਜ, ਿੋਲ੍ਾਂ ਵਿੱਚ F Hz ਵਿੱਚ ਬਾਰੰਬਾਰਤਾ ਹੈ

X L = ohms ਵਿੱਚ ਪਰਿੇਰਕ ਪਰਿਤੀਵਕਵਰਆ C ਕੈਪੈਸੀ੍ੈਂਸ ਫਰਾਡ ਹੈ ਅਤੇ ω = 2πf
ਇਸਦੇ ਪਰਿੇਰਕ ਪਰਿਤੀਵਕਰਿਆ ਦੀ ਤਰਹਿਾਂ - ਪਰਿੇਰਕ ਪਰਿਤੀਵਕਰਿਆ, ਕੈਪਸੀਵ੍ਿ
ਸ਼ੁੱਿ ਸਮ੍ੱਿਾ ਸ੍ਕਟ
ਪਰਿਤੀਵਕਰਿਆ ਨੂੰ ਓਮ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। Ohm ਦੇ ਵਨਯਮ ਨੂੰ ਵਸਰਫਿ
ਵਚੱਤਰ 8 ਇੱਕ ਕੈਪੇਸੀ੍ਰ ਦੀਆਂ ਪਲੇ੍ਾਂ ਉੱਤੇ ਲਾਗੂ ਇੱਕ ਬਦਲਿੇਂ emf E ਨੂੰ
ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਿੋਲ੍ੇਜ ਜਿੀਰੋ ਮੁੱਲ ਤੋਂ 0 ਤੋਂ ਸਿੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੈਪੇਵਸਵ੍ਿ ਰੀਐਕ੍ੈਂਸ ਿਾਲੇ ਸਰਕ੍ ‘ਤੇ ਿੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਉਦਾਹ੍ਨ 1

ਇੱਕ 10 μF ਕੈਪਸੀ੍ਰ ਇੱਕ 250 V, 50 Hz ਸਪਲਾਈ ਵਿੱਚ ਜੁਵੜਆ ਹੋਇਆ
ਹੈ। (a) ਕੈਪਸੀ੍ਰ ਦੇ ਪਰਿਤੀਰੋਧ ਅਤੇ (b) ਕਰੰ੍ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕਰੋ।
ਦਾ ਹੱਲ:

ਪਰਿਤੀਕਰਮ
ਵਚੱਤਰ 9 ਅਤੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਿਧਦਾ ਹੈ, ਕਰੰ੍ ਕੈਪੇਸੀ੍ਰ ਵਿੱਚ ਿਵਹੰਦਾ ਹੈ
ਅਤੇ ਇਹ ਕਰੰ੍ ਿੀ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਕੈਪੀਸੀ੍ਰ ਪਲੇ੍ਾਂ ਦੇ ਪਾਰ emf
ਿਧਦਾ ਹੈ, ਕਰੰ੍ ਕੈਪੀਸੀ੍ਰ ਵਿੱਚ ਿਵਹੰਦਾ ਹੈ।

ਜਦੋਂ ਤਤਕਾਲ L ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ emf ਦਾ ਿਾਧਾ ਰੁਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਰੰ੍ ਘ੍
ਕੇ ਜਿੀਰੋ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। L ਅਤੇ M ਵਿਚਕਾਰ emf ਘ੍ਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਰੰ੍ ਕੈਪੇਸੀ੍ਰ
ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਿਵਹੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕੈਪੇਸੀ੍ਰ ਵਡਸਚਾਰਜ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਜਿੇਂ ਹੀ ਕਰੰ੍
ਆਪਣੀ ਵਦਸਿਾ ਨੂੰ ਉਲ੍ਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਕਰੰ੍ ਦਾ ਵਚੰਨਹਿ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਵਸਰਫਿ ਇੱਕ ਕੈਪੈਸੀ੍ੈਂਸ ਿਾਲੇ ਸਰਕ੍ ਵਿੱਚ ਔਸਤ ਪਾਿਰ ਜਿੀਰੋ ਹੈ। ਇਹ ਕਰੰ੍
ਹੈ। ਕਰੰ੍ ਦਾ ਇਹ ਵਰਿਰਸਲ ਕਰੰ੍ ਿੇਿ I ਦੁਆਰਾ ਵਚੱਤਰ 5 ਵਿੱਚ ਵਦਿਾਇਆ ਅਤੇ ਿੋਲ੍ੇਜ ਕਰਿ (ਵਚੱਤਰ 11) ਤੋਂ ਪਾਿਰ ਕਰਿ ਨੂੰ ਪਲਾ੍ ਕਰਕੇ ਵਦਿਾਇਆ
ਵਗਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਿੋਲ੍ੇਜ ਿੇਿ E ਦੇ M ਤੇ ਜਿੀਰੋ ਤੋਂ ਲੰਘਦੀ ਹੈ emf ਨੈਗੇਵ੍ਿ ਹੈ ਅਤੇ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਵਜਿੇਂ ਵਕ ਵਸਰਫ ਇੰਡਕ੍ੈਂਸ ਿਾਲੇ ਸਰਕ੍ ਲਈ ਕੀਤਾ ਵਗਆ ਸੀ।
ਕੈਪੀਸੀ੍ਰ ਵਿੱਚ ਚਾਰਜ ਉਲ੍ਾ ਹੈ, ਇਸਲਈ, ਕਰੰ੍ ਨੈਗੇਵ੍ਿ ਵਦਸਿਾ ਵਿੱਚ ਰਵਹੰਦਾ
ਹੈ। ਇਹ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਵਹੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ emf ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਵਦਸਿਾ ਵਿੱਚ ਵਚੱਤਰ 11 ਇੱਕ ਪੂਰੀ ਤਰਹਿਾਂ ਕੈਪੇਵਸਵ੍ਿ ਸਰਕ੍ ਲਈ ਪਾਿਰ ਕਰਿ।
ਇਸਦੇ ਅਵਧਕਤਮ ਮੁੱਲ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਦਾ। ਤੁਰੰਤ ਐਨ, ਦ
ਤਾਕਤ - ਇਲੈਕਟ੍੍ਰਰੀਸ਼ਰੀਅਨ - (NSQF ਸੰ ਸ਼਼ੋਧਿਤੇ - 2022) - ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਸੰਬੰਭਿਤ ਭਸਿਾਂਤ 1.5.45 105