Page 95 - R&AC - 1st Year TT Gujarati

નીચે આપેલ ઉદાહરણ તમને ડાયરો ડ ટા ુક નો સંદભ લેવાની જ ર વગર ઉદાહરણ 2: ઝેર પર ુ ત ટાઇપ કોડ 1Z 12 છે.
ચો સ કારના ઝેર ડાયોડની િવ શ ટતા ું અથ ઘટન કરવા સ મ બનાવે છે: 1Z 12

ઉદાહરણ 1: ઝેર પર ુ ત ટાઇપ કોડ BZ C9V1 છે. 1 Z 12
BZ C9V1
એટલે ક એક ઝેનર કોઈ સ હ ુતા 12v
બી Z સી 9V1 PN જંકશન સાથે કોડનો અથ છે,
સે મક ડ ર 10% સહનશીલતા
સ લકોન ઝેનર 5% સહનશીલતા 9.1 વી

અ લોકિ ય ઝેનર ડાયોડ ટાઇપ-કોડ્સ છે, 1N750, 1N4000, ZF27,

ZP30, DZ12, BZ148, Z6, વગેર .
ઝેર ડાયોડ્સ - ડઝાઇન ું ર ુલેટસ (Zener diodes - designing regulators)

ઉ ે યો : આ એકસરસાઈઝ(Exercise)ના અંતે તમે શીખી શકશો.
• ઝેનર ારા ૂનતમ વાહની જ રયાત જણાવો
• ઝેનર ર ુલેટર ડઝાઇન કરતી વખતે યાનમ લેવાતી સૌથી ખરાબ ત જણાવો
• ેણી ર ઝ રની કમત અને વોટ જની ગણતર કરો
• આપેલ એ લક શન માટ ઝેનરના જ ર વોટ જની ગણતર કરો.

સરળ ઝેનર ર ુલેટરની રચના ઉદાહરણ:12V DC ± 0.1V ના સતત આઉટ ુટ વો ેજને સ લાય કરવા માટ
ઝેનર ર ુલેટર સ કટની જ ર છે. લોડ વાહ 0 થી 100mA ુધી (લોડ
પાઠ 6.8 મ ચચ કરવામ આવી હતી ક ઝેનર પર વો ેજ વધવા અથવા
તકાર પર આધાર રાખીને) બદલાઈ શક છે. નયમનકારને અ નયંિ ત
ઘટાડવા ું વલણ ધરાવે છે, તો તે ઝેનર ારા વત માન IZ મ વધારો અથવા
ઇન ુટ 34V DC (મહ મ) છે.
ઘટાડો તરફ દોર ય છે. IZ મ આ ભ તા સમ ેણીના ર ઝ ર
આરએસમ વો ેજને વધારવા અથવા ઘટાડવા માટ પ રણમે છે, આમ ડઝાઈન પગલ :
સમ ઝેનરમ વો ેજ ળવી રાખે છે, અને તેથી, વો ેજ સમ આઉટ ુટ/ 1 ફગ 1 મ બતા ય માણે નયમનકારની યોજના દોરો
લોડ કો .
Fig 1
CURRENT
આના પરથી તે પ ટ છે ક , ઝેનરનો ઉપયોગ કર ને વો ેજ ર ુલેટર સ કટ LIMITING RESISTOR
+ R S
બનાવવા માટ , એક ર ઝ ર અને ઝેનર ડાયોડની જ ર છે. ર ઝ ર ું ૂ - - I L
નીચેની શરતોને ૂણ કરવા માટ પસંદ કર ું ઈએ;
REGULATED -
- I
- સં ૂણ લોડ તમ (એટલે ક , IL=max), ઓછામ ઓછો લ ુ મ UN-REGULATED OUTPUT, LOAD CURRENT L
INPUT, V IN (12V + 0.12V) V OUT LOAD FROM 0 TO 20mA
રવસ વાહ ઝેનરમ થી વહ વો ઈએ ેથી ઝેનર ઝેનર ેકડાઉન (34 VOLTS) ZENER - -
12V
તમ રહ .
- -
આરએસમ વો ેજ ડ ોપ એવો હોવો ઈએ ક ,
V + V = V
Z RS IN
2 VZ = 12 વો ું ઝેર પસંદ કરો કારણ ક આઉટ ુટ વૉ ેજ જ ર 12
, VZ એ ઝેનર વો ેજ છે અને ર ુલેટર ું જ ર આઉટ ુટ વો ેજ
વૉ છે. >10% ની સહનશીલતા સાથે ઝેર પસંદ કરો, ેથી આઉટ ુટ 12
VOUT પણ છે.
V DC ± 0.12 V હશે.
ન ધ: ઝેનરને આઉટ ુટ વો ેજ ર રાખવા માટ , ઝેનર બધી
3 ઝેરની િવ શ ટતા મ થી, IZ શોધ. કહો ક પસંદ કર લ ઝેરનો IZ = 20mA છે.
પ ર તઓમ ેકડાઉન ે મ રહ ું ઈએ.
5 નીચે સમ ય ુજબ સૌથી ખરાબ પ ર તમ ઝેર ારા વત માન ની
- કોઈ લોડ શરત હ ઠળ, સીર ઝ ર ઝ ર RS એ ઝેનર ારા વત માનને ગણતર કરો; સૌથી ખરાબ તઓમ ની એક એ છે ક ાર ઇન ુટ
તબં ધત કર ું આવ યક છે, ેમ ક , સમ ઝેનરમ પાવર ડસીપેશન વૉ ેજ VIN ૂનતમ હોય છે અને લોડ વત માન મહ મ હોય છે. આ ત
ઉપકરણની ન દ ટ મય દાની અંદર હોય. માટ , લ ુતમ IZ પસંદ કરો ક ે તેને િવપર ત-ઓવન તમ રાખવા માટ
ઝેનરમ થી વહ ું ઈએ.
આરએસમ વો ેજ ડ ોપ એવો હોવો ઈએ ક ,
યાનમ લીધેલા ઉદાહરણમ ,, I = 20mA.
Z
V + V = V
Z RS IN
ારથી, I T = I + I L(max)
Z
સરળ ઝેનર ર ુલેટર સ કટ માટ ડઝાઇન ે ઉદાહરણ ારા નીચે
આપેલ છે:
CG & M : R&ACT : (NSQF - સંશો ધત 2022) - અ યાસ 1.4.14 - 20 માટ સંબં ધત સ ત 75