Page 310 - Electrician - 1st year- TT - Gujarati

ટરિાન્સફોમ્મર તેલનું પરીક્ષણ (Testing of transformer oil)
ઉદ્ેશ્્યો: આ પાઠના અંતે તમે સમર્્થ હશો
• ટરિાન્સફોમ્મર તેલ સમજાવો
• ટરિાન્સફોમ્મરમધાં વપરાતા ત્રણ ઇન્સ્્યુલેટીંગ તેલના નામ આપો
• ટરિાન્સફોમ્મર તેલના મહત્વના ગુણિમયોની ્યાદી બનાવો
• ટરિાન્સફોમ્મર તેલની આવશ્્યકતા જણાવો
• તેલ બગ્ડીવાના કારણો જણાવો
• તેના પરરમાણ માટે તેલના પરીક્ષણની પદ્ધમતઓ સમજાવો.

ટરિાન્સફોમ્મર તેલ ટ્્રાન્સફોમ્થર તેલ સારી વિદ્યુત અિાહક સામગ્ી તરીકે કામ કરે છે. આમ તે

તે એક ઇન્સ્્યયુલેટ્ીંગ પ્રિાહટી છે, જેનો ઉપર્ોગ ટ્્રાન્સફોમ્થરના િાઈન્ડીંગઅને વિદ્યુત વિરામ ઘટ્ાડે છે. ટ્્રાન્સફોમ્થર તેલ પણ કૂસિલગ એજન્ટ તરીકે કામ
કોરને ઠંડયુ અને ઇન્સ્્યયુલેટ્ કરિા માટ્ે ર્ાર્ છે. ઠંડક્યયુક્ત પ્રિાહટીને કરશે. આમ તે ટ્્રાન્સફોમ્થરના તમામ આંતરરક ભાગોમાં ર્મ્થલ સ્થિરતા લાિે
ટ્્રાન્સફોમ્થરના ભાગ તરીકે પણ ગણિામાં આિે છે. છે
આજે ટ્્રાન્સફોમ્થરમાં ત્રણ પ્રકારના કૂસિલગ તેલ/પ્રિાહટી િપરાર્ છે ટ્્રાન્સફોમ્થર તેલના બગાડના કારણો: જ્ારે ઓઇલ કૂલ્ડ ટ્્રાન્સફોમ્થસ્થનો
ઉપર્ોગ કરિામાં આિે છે, ત્યારે ટ્્રાન્સફોમ્થસ્થના તેલ ઉપર્ોગની શરતોને
• ખનનજ તેલ (જ્િલનશીલ)
કારણે સામાન્ય બગાડને આચધન છે.
• સસસલકોન પ્રિાહટી (ઓછી જ્િલનશીલ) અને
દાખલા તરીકે
• હાઇડ્રોકાબ્થન પ્રિાહટી (બ્બન-જ્િલનશીલ)
1 તેલમાં ભેજ અને ધૂળની હાજરી દ્ારા તેલ હિાના સંપક્થમાં આિી શકે
સામાન્ય ટ્્રાન્સફોમ્થર તેલ એ ખનનજ તેલ છે જે ક્રૂડ પેટ્્રોસલર્મને રરફાઇન છે. ભેજની હાજરી હાનનકારક છે અને તેલની વિદ્યુત લાક્ષન્ણકતાઓને
કરીને મેળિિામાં આિે છે. શયુધ્ધ અને શયુષ્ક ખનનજ તેલ એક ઉત્તમ ઇન્સ્્યયુલેટ્ર અસર કરે છે અને ઇન્સ્્યયુલેટ્ીંગ સામગ્ીના બગાડને િેગ આપે છે.
છે. બા્ટપીભિન દ્ારા તેનયું નયુકસાન ઓછયું છે. પરંતયુ તે જ્િલનશીલ પ્રિાહટી છે 2 દાખલા અને કોર સપાટ્ટી પર કાંપ અને અિક્ષેપીર્ કાદિની રચના ર્ઈ
અને હિામાંર્ી ભેજ સરળતાર્ી શોષી લે છે. તેલને આગ અને ભેજર્ી દૂર શકે છે. તે ઠંડકનો દર ઘટ્ાડશે અને તેર્ી તે ઇન્સ્્યયુલેટ્ીંગ સામગ્ીના
રાખિા માટ્ે ખૂબ કાળજી લેિી જોઈએ.
બગાડ તરફ દોરી શકે છે
કૃવત્રમ પ્રિાહટી સરળતાર્ી આગ પકડટી શકતા નર્ી. કૃવત્રમ પ્રિાહટી તેર્ી તે 3 ચોક્સ નક્ર આર્ન્થ, તાંબયુ અને ઓગળેલા ધાતયુના સંર્ોજનોની
ટ્્રાન્સફોમ્થસ્થના ખનનજ ટ્્રાન્સફોમ્થર તેલને બદલે છે
હાજરી એસસરડટ્ટી િધારશે. આિા રકસ્સાઓમાં, રેઝીસ્ન્સકતા ઘટ્ે
• ભૂગભ્થ ખાણો છે, અને વિદ્યુત શક્ક્ત પણ ઘટ્ે છે, અને તે ટ્્રાન્સફોમ્થર તેલના બગાડનયું
કારણ પણ છે.
• રરફાઇનરીઓ અને જોખમી થિાન
ટ્્રાન્સફોમ્થર તેલનયું પરીક્ષણ: તેલ કૂલ્ડ ટ્્રાન્સફોમ્થરના વિશ્સનીર્ ઉપર્ોગ
• ટ્નલ
અને ર્ળિણી માટ્ે, ટ્્રાન્સફોમ્થર તેલનયું પરીક્ષણ તેલના પ્રારંભભક ભરણ
• િક્થશોપ અને મેટ્લ પ્રોસેસિસગ ચર્ર્ેટ્રોના ્તલાન્ટ્ટસ અને સસનેમાઘરો પહેલાં તેમજ ટ્્રાન્સફોમ્થરની સેિા દરમમર્ાન કરવયું જોઈએ. પરીક્ષણના
િગેરે પરરણામ મયુજબ ટ્્રાન્સફોમ્થર તેલને રફલ્ર કરિાની જરૂર પડટી શકે છે

ટ્્રાન્સફોમ્થર તેલમાં કાબ્થનનક સંર્ોજનો હોર્ છે, જેમ કે પેરારફન, નેપ્ાસલન અર્િા કેટ્લાક રકસ્સાઓમાં, ઓઇલ કૂલ્ડ ટ્્રાન્સફોમ્થરની સલામત અને
અને એરોમેહટ્ક્સ. આ બધા હાઇડ્રો કાબ્થન છે, તેર્ી ઇન્સ્્યયુલેટ્ીંગ ઓઇલ/ િધયુ સારી ર્ળિણી માટ્ે નિા તેલની ભલામણ કરિામાં આિી શકે છે.
ટ્્રાન્સફોમ્થર ઓઇલ/સસન્ેટ્ટીક ટ્્રાન્સફોમ્થર ઓઇલ જે ASKARELS અને ટ્્રાન્સફોમ્થર તેલની કામગીરી નક્ટી કરિા માટ્ે નીચેના પરીક્ષણો સમર્ાંતરે
PYROCLORE તરીકે ઓળખાર્ છે તે પણ ઉપર્ોગમાં છે. હાર્ ધરિામાં આિે છે.
ટ્્રાન્સફોમ્થર તેલના ગયુણધમમો 1 ઇન્સ્્યયુલેશન તેલનયું ક્ષેત્ર પરીક્ષણ

સારા ટ્્રાન્સફોમ્થર તેલમાં નીચેના ગયુણધમમો હોિા જોઈએ. 2 ઇન્સ્્યયુલેટ્ીંગ તેલની ક્રેકલ ટ્ેસ્
1 ઉચ્ચ વિશશ્ટટ્ રેઝીસ્ન્સ જેર્ી ઉચ્ચ ઇન્સ્્યયુલેશન રેઝીસ્ન્સ 3 અિાહક તેલનયું ડાઇલેક્ક્્રક પરીક્ષણ

2 સારી ગરમી િાહકતા, (એટ્લે કે) ઉચ્ચ વિશશ્ટટ્ ગરમી. 4 એસસરડટ્ટી ટ્ેસ્.
3 ઉચ્ચ ફાર્કિરગ પોઈન્ટ, જેર્ી નીચા તાપમાને આગ ન લાગે. 1 ઇન્સ્્યુલેટીંગ તેલનું ક્ષેત્ર પરીક્ષણ

4 જ્ારે હિાના સંપક્થમાં આિે ત્યારે ભેજને સરળતાર્ી શોષશો નહીં. ટ્્રાન્સફોમ્થર તેલનયું ટ્ટીપયું, જ્ારે હટીટ્રમાં સમાવિ્ટટ્ નનસ્ર્ંરદત પાણીની સ્થિર
5 ઓછી સ્સ્નગ્ધતા સપાટ્ટી પર પાઇપેટ્માંર્ી ધીમે ધીમે મૂકિામાં આિે ત્યારે તેલ નવયું હોર્
ત્યારે તેનો આકાર ર્ળિી રાખિો જોઈએ.
ટ્્રાન્સફોમ્થર તેલની આિશ્ર્કતા: લોડ પર કોર લોસ અને કોપર લોસ જેિા
નયુકસાનને કારણે મોટ્ટી ક્ષમતાના વિતરણ ટ્્રાન્સફોમ્થસ્થ િધયુ ગરમી ઉત્પન્ન િપરાર્ેલ સાર્ક્લો-ઓક્ેન તેલ (અર્િા) પેરારફન તેલના રકસ્સામાં (ન
કરે છે. ર્ોગ્ર્ ઇન્સ્્યયુલેટ્ીંગ સામગ્ી આપીને તાપમાન િગ્થમાં ગરમીને સ્થિર િપરાર્ેલ હોિા છતાં) ડ્રોપ સામાન્ય રીતે ચપટ્ટી ર્ાર્ છે. જો આ ફ્લેટ્ન્ડ
કરિી જરૂરી છે. ડ્રોપ 15 ર્ી 18 મીમી કરતા ઓછા વ્ર્ાસનો વિસ્તાર ધરાિે છે, તો તેલનો
290 પાવર : ઇલેક્ટ્રિશિ્યન (NSQF - સુિારેલ 2022) - સંબંધિત વ્્યા્યામ માટે સસદ્ધધાંત 1.12.104