Page 305 - Electrician - 1st year- TT - Gujarati

પાવર (Power) સંબંધિત વ્્યા્યામ માટે સસદ્ધધાંત 1.12.102 & 103
ઇલેક્ટ્રિશિ્યન (Electrician) - ટરિાન્સફોમ્મસ્મ

થ્ી ફેઝ ટરિાન્સફોમ્મર - જો્ડીાણો (Three Phase transformer - Connections)
ઉદ્ેશ્્યો: આ પાઠના અંતે તમે સમર્્થ હશો
• ટરિાન્સફોમ્મર કનેક્શન, 3 ફેઝ ટરિાન્સફોમ્મસ્મનું કોણી્ય વવચલન જણાવો
• ટરિાન્સફોમ્મરનું સ્ોટ કનેક્શન અને તેના ઉપ્યોગો સમજાવો.

ટરિાન્સફોમ્મર બેંક
ઘર્ડી્યાળની રદિામધાં વવથિાપન નકારાત્મક છે. ઘર્ડી્યાળની
ટ્્રાન્સફોમ્થસ્થ, અન્ય વિદ્યુત ઉપકરણોની જેમ, શ્ેણી, સમાંતર, બે-ફેઝની વવરુદ્ધ રદિામધાં હકારાત્મક છે.
અર્િા ત્રણ-ફેઝની ગોઠિણીમાં જોડાર્ેલા હોઈ શકે છે. જ્ારે તેઓને
આમાંની કોઈપણ વ્ર્િથિામાં એકસાર્ે જૂર્બદ્ધ કરિામાં આિે છે ત્યારે
જૂર્ને ટ્્રાન્સફોમ્થર બેંક કહેિામાં આિે છે
ત્રણ-ફેઝના ટ્્રાન્સફોમ્થરના ઉચ્ચ િોલ્ેજ અને લો-િોલ્ેજ િાઈન્ડીંગ
ટ્ર્મનલ્સ ત્રણ-તબક્ાની સસસ્મ સાર્ે જોડાણ માટ્ે સ્ાર અર્િા ડેલ્ામાં
જોડાર્ેલા હોર્ છે.
જ્ારે પ્રાર્મમક ઉચ્ચ િોલ્ેજ િાઈન્ડીંગ ટ્ર્મનલ્સ, કહો, સ્ારમાં જોડાર્ેલા
હોર્ છે અને સેકન્ડરી લો િોલ્ેજ િાઈન્ડીંગ ટ્ર્મનલ્સ ડેલ્ામાં જોડાર્ેલા
હોર્ છે, ત્યારે એવયું કહેિાર્ છે કે ટ્્રાન્સફોમ્થર િાઈન્ડીંગ સ્ાર ડેલ્ામાં
જોડાર્ેલા હોર્ છે (U - D અર્િા U - d) . તેિી જ રીતે

સ્ાર-સ્ાર (અર્િા)
ડેલ્ા-ડેલ્ા (G)

અને, ડેલ્ા-સ્ાર (ડ્રાર્) કનેક્શનનો ઉપર્ોગ કરી શકાર્ છે.

જોડાણનો પ્રકા્ ઉચરચ વોલરટેજ ઓછી વોલરટેજ
બાજુ બાજુ
ડેલ્ટા D D

તારો U Y

ઝિગિેગ Z Z

કોણીર્ વિથિાપન (ડાઇિજ્થન્સ): આ જોડાણો માટ્ે ઉચ્ચ િોલ્ેજ બાજયુના
ટ્ર્મનલ િોલ્ેજ અને નીચા િોલ્ેજ બાજયુ િચ્ચે ચોક્સ સમર્ તબક્ાનો
સંબંધ છે. ઉચ્ચ િોલ્ેજ બાજયુના િોલ્ેજ અને નીચા િોલ્ેજ બાજયુઓના
િોલ્ેજ િચ્ચેના સમર્ના ફેઝનો સંબંધ િાઈન્ડીંગ કઈ રીતે જોડાર્ેલ છે
તેના પર નનભ્થર રહેશે.
જો િાઈન્ડીંગ Yd અર્િા Dy માં આકૃમત 4 (a) અને (b) તરીકે જોડાર્ેલા
જો ઉચ્ચ િોલ્ેજ બાજયુ અને ઓછી િોલ્ેજ બાજયુના િાઈન્ડીંગ સ્ાર સ્ારમાં હોર્, તો ટ્ર્મનલ િોલ્ેજનયું વિથિાપન + 30 હશે.
જોડાર્ેલા હોર્ (આકૃમત 1a અને 1b માં). ફેઝ્ટનયું વિથિાપન શૂન્ય હશે. જો,
તેમ છતાં, આકૃમત 2(a) અને (b) માં બતાવ્ર્ા પ્રમાણે, નીચા િોલ્ેજ વિન્ન્ડગ આકૃમત 3(a) અને આકૃમત 4(a) માં નીચા િોલ્ેજ બાજયુએ કરિામાં
જોડાણો ઉલટ્ાિી દેિામાં આિે છે, તો ઉચ્ચ િોલ્ેજ અને નીચા િોલ્ેજ આિેલ જોડાણોમાં ફેરફારનયું અિલોકન કરો. તેિી જ રીતે ઉચ્ચ િોલ્ેજ
િાઈન્ડીંગ િચ્ચે પ્રેરરત િોલ્ેજમાં સમર્ ફેઝ્ટનયું િાઈન્ડીંગ 180 રડગ્ી હશે. સાઇડ િાઈન્ડીંગ કનેક્શન આકૃમત 3(b) અને આકૃમત 4(b) માં ફેરફાર
રડસ્્તલેસમેન્ટ એન્ગલમાં તફાિતનયું કારણ બને છે.
જો પ્રાર્મમક હાઇ િોલ્ેજ અને સેકન્ડરી લો િોલ્ેજ સાઇડ િાઈન્ડીંગ હાઇડ
અર્િા ડાઇમાં જોડાર્ેલા હોર્, તો આકૃમત 3(a) અને (b) માં બતાવ્ર્ા
પ્રમાણે, િાઈન્ડીંગ વિથિાપન 30 રડગ્ી હશે.

પાવર : ઇલેક્ટ્રિશિ્યન (NSQF - સુિારેલ 2022) - સંબંધિત વ્્યા્યામ માટે સસદ્ધધાંત 1.12.102 & 103 285