Page 313 - Electrician - 1st year- TT - Gujarati

પાવર (Power) સંબંધિત વ્્યા્યામ માટે સસદ્ધધાંત 1.12.105
ઇલેક્ટ્રિશિ્યન (Electrician) - ટરિાન્સફોમ્મસ્મ

નાનું ટરિાન્સફોમ્મર વાઈન્્ડીીંગ (Winding a small transformerg)
ઉદ્ેશ્્યો: આ પાઠના અંતે તમે સમર્્થ હશો
• ટરિાન્સફોમ્મરને રીવાઇન્્ડી કરવા માટે જે મહત્વનો ્ડીેટા લેવામધાં આવે છે તે જણાવો
• નાના ટરિાન્સફોમ્મસ્મ માટે રીવાઇન્્ડીીંગ પ્રરિ્યા સમજાવો
• સૂત્રનો ઉપ્યોગ કરીને વોલ્ દીઠ વળધાંકની સંખ્યાની ગણતરી કરો અને પ્ાથમમક અને ગૌણ વળધાંકો નક્કટી કરો
• ટરિાન્સફોમ્મરના પરરમાણો, બોબીનનું કદ અને વાઈન્્ડીીંગ વા્યરનું કદ નક્કટી કરો
• ટરિાન્સફોમ્મરને વાઇન્ન્્ડીગ ક્યયા પછી કરવામધાં આવનાર પરીક્ષણો સમજાવો

નાના ટરિાન્સફોમ્મરનું રીવાઇન્્ડીીંગ સ્ેકીંગની પદ્ધમત: કોરને સ્ેક કરતા પહેલા, સ્ે્પિપીંગને ડેન્ટ્ટસ, બેન્ડ્ટસ અને
કોર ઇન્સ્્યયુલેશન માટ્ે તપાસિામાં આિશે. કોર પરના ડેન્ટ્ટસ દૂર કરિામાં
જ્ારે િાઈન્ડીંગ બળટી ર્ર્ અર્િા ખરાબ રીતે નયુકસાન ર્ાર્ ત્યારે
ટ્્રાન્સફોમ્થરને રીિાઇન્ડ કરવયું જરૂરી છે આિશે, અને કોઈપણ ચયુસ્ત કોરને ર્ોગ્ર્ રીતે સેટ્ કરિામાં આિશે. સ્ેકીંગ
મૂળ ક્રમ અને પેટ્ન્થની જેમ જ કરિામાં આિશે.
ટ્્રાન્સફોમ્થરને તોડતી િખતે, જરૂરી વિગતો (ડેટ્ા) રેકોડ્થ કરિા માટ્ે કોર લેિો
જોઈએ જેના દ્ારા રીિાઇન્ન્ડગ પ્રરક્રર્ા સરળ બને છે અને ટ્્રાન્સફોમ્થરનયું મૂળ ટ્્રાન્સફોમ્થર માટ્ે ઉપલબ્ધ તમામ સ્ેમ્્પિપગ કોઈપણ છોડ્ા વિના સ્ેક
પ્રદશ્થન સયુનનસચિત ર્ાર્ છે. કરિામાં આિશે. આકૃમત 1 શેલ પ્રકારના ટ્્રાન્સફોમ્થર માટ્ે ઉપર્ોગમાં
લેિાતા કોરોના વિવિધ આકારો બતાિે છે. લીડ્ટસ ર્ોગ્ર્ રીતે સ્લીવ્ડ અને
ડેટ્ા રેકોર્કડગ : નીચેનો ડેટ્ા ટ્્રાન્સફોમ્થરમાંર્ી રડસએસેમ્બસિલગ પહેલા અને સમા્તત ર્િા જોઈએ
દરમમર્ાન લેિાનો રહેશે.

1 િાઈન્ડીંગ/ટ્ન્થ/ લેર્રો
2 િાર્ર અને ઇન્સ્્યયુલેશનનયું કદ.
3 ઇનપયુટ્/આઉટ્પયુટ્ િોલ્ેજ અને કરંટ્.

4 KVA રેટિટ્ગ્સ.
5 કન્સેશન ડાર્ાગ્ામ.

6 ટ્ર્મનલ માર્કકગ / લીડ પોશઝશન
7 કોરોના પ્રકાર / સ્ેમ્્પિપગની સંખ્યા

8 બોબીન/કોરની શારીરરક સ્થિમત.
9 ઇન્સ્્યયુલેશન સ્કટીમ્સ જેમ કે બાઈન્ન્ડગ્સ, લેર્ર, ઈન્ટરલેર્ર, ઈન્ટર ટ્્રાન્સફોમ્થર માટ્ે ઉપલબ્ધ તમામ સ્ેમ્્પિપગ કોઈપણ છોડ્ા વિના સ્ેક
િાઈન્ડીંગસ, બોબીન, લીડ િાર્ર, સ્લીવ્સ િગેરેનયું કદ અને સ્પ્ટટ્ટીકરણ. કરિામાં આિશે. આકૃમત 1 શેલ પ્રકારના ટ્્રાન્સફોમ્થર માટ્ે ઉપર્ોગમાં
જો જૂના બોબીનનો િાઈન્ડીંગ માટ્ે પયુનઃઉપર્ોગ કરિામાં આિે, તો તે લેિાતા કોરોના વિવિધ આકારો બતાિે છે. ટ્્રાન્સફોમ્થરને રીિાઇન્ડ કરિાની
સારી રીતે સાફ કરિામાં આિશે અને કોઈપણ વિરામ અર્િા મતરાડર્ી પ્રરક્રર્ામાં લીડ્ટસ ર્ોગ્ર્ રીતે સ્લીવ્ડ અને ટ્ર્મનેટ્ેડ હોિા જોઈએ: ઉપર
મયુક્ત રહેશે. જો નિા બોબીનનો ઉપર્ોગ કરિામાં આિે તો તેને ર્ોગ્ર્ રીતે જણાવ્ર્ા મયુજબ, બળટી ગર્ેલા ટ્્રાન્સફોમ્થરને રડસએસેમ્બલ કરતી િખતે
એસેમ્બલી માટ્ે સ્ેમ્્પિપગ (કોર) િડે તપાસિામાં આિશે જેર્ી િધયુ પડતો તમામ જરૂરી િાઈન્ડીંગ વિગતો મેળિિામાં આિે તો, રીિાઇન્ન્ડગ પ્રરક્રર્ા
એર ગેપ અર્િા ખૂબ ચયુસ્ત રફટિટ્ગ ટ્ાળટી શકાર્. િધયુ કે ઓછી સરળ છે. તેમ છતાં, જો તમારે નવયું ટ્્રાન્સફોમ્થર તૈર્ાર કરવયું હોર્
તો નીચેની માહહતી ખૂબ મદદરૂપ ર્શે
િાઈન્ડીંગ માટ્ે, ડેટ્ામાંર્ી િાર્રનયું ર્ોગ્ર્ કદ પસંદ કરિામાં આિશે અને
િાર્રનયું કદ I.S મયુજબ માપિામાં આિશે. 4800 (ભાગ - I) 1968 ટ્્રાન્સફોમ્થર રડઝાઇન કરવયું: નાના ટ્્રાન્સફોમ્થર સામાન્ય રીતે ‘શેલ ટ્ાઇપ’ ના
હોર્ છે. શેલ પ્રકારમાં, બંને પ્રાર્મમક અને ગૌણ િાઈન્ડીંગસ કોરના મધ્ર્
વા્યરનું કદ ઇન્સ્્યુલેિન વ્ડીે માપી િકા્ય છે પરંતુ તે અંગ પર માઉન્ટ ર્ર્ેલ છે. નાના પાિર ટ્્રાન્સફોમ્થરની રડઝાઇન માટ્ે નીચે
સહનિીલતાની મ્યયાદામધાં હોવું જોઈએ. લીિેલા ્ડીેટા મુજબ જણાવ્ર્ા મયુજબ આગળ િધો.
ઇન્સ્્યુલેિન સ્ટીમને અનુસરવામધાં આવિે. જ્યધાં ્યોગ્્ય સામગ્ી પગલું નં.1
ઉપલબ્ધ ન હો્ય ત્યધાં સમકક્ષ પ્કાર અને કદ પસંદ કરી િકા્ય
છે. વાઈન્્ડીીંગ ના વળધાંક અને ટેપિપગ મૂળની જેમ જ કરવામધાં ટ્્રાન્સફોમ્થરના લોડ િોલ્ેજ અને કરન્ટમાંર્ી કયુલ આઉટ્પયુટ્ પાિર શોધો.
આવિે. P2 = E2 x I2.........સૂત્ર 1.

293