Page 116 - Electrician 1st Year- TP - Gujarati

પાવર (Power) એકિરિાઈઝ 1.4.40
ઇલેક્ટ્રિશિયન (Electrician) - મેગ્ેટિઝમ અને કેપેસિિિ્સ

ઇ્ડિદરુકેદ E.M.F અને પ્રવાહની દદિા નક્કી કરો (Determine direction of induced E.M.F and

current)
ઉદ્ેશ્યો: આ એક્સરસાઈઝના અંતે, તમે શીખી શકશો.
• િર્કિમાં ઇ્ડિદરુકેદ e.m.f ની દદિા નક્કી કરો
• ઇ્ડિદરુકેદ e.m.f દ્ારા વત્સમાનની દદિા નનધધાદરત કરો.

જરૂરટીયાતો (Requirements)

િિૂલ્સ/ઇન્સસ્ટ્્રુમેન્્િ (Tools/Instruments) િામગ્ી (Materials)

• વોલ્ટમીટર (100 mv - 0 - 100 mv) - 1 No. • કનેક્ટિંગ લીડ્સ - as reqd.
• બાર મેગ્નેટ 4” - 1 No. • ડ્રિલ્ડ સાથે પીવીસી પારદર્શક શીટ - 1 No.
• સોલેનોઇડ (એસેમ્બલ) બોર્ડ પર ફીટ - 1 No. હોલ (4” x 3”)
(અગાઉની કસરતમાં તૈયાર)
• મલ્ટિમીટર - 1 No.
• મેગ્નેટિક હોકાયંત્ર - 1 No.

કાય્યપદ્ધતત (PROCEDURE)
1 (આકૃતત 1) માં બતાવ્યા પ્રમાણે કેન્દ્ર શૂન્ય વોલ્ટમીટરને સોલેનોઇડ 3 કોઇલ વાયરનો એક છેડો લંબાવો અને (આકૃતત 3) માં બતાવ્યા પ્રમાણે
સાથે જોડો.
તેના પર પારદશ્યક શીટ પર બનાવેલા દડ્રલ્ડ ચછદ્રમાં સમાન અંતરે 10
વળાંક કરો.

4 આકૃતત (આકૃતત 3) માં બતાવ્યા પ્રમાણે કોઇલની એન્્રી તરફ ‘N’ નનદદેશ
કરીને કંડક્ટરના એક પ્રવેશ બિબદુ પર હોકાયંત્ર મૂકો. કો્ટટક(Table) 1
માં તમારા કોક્લુસીઓન રેકોડ્ય કરો.
2 (આકૃતત 2) માં બતાવ્યા પ્રમાણે બાર મેગ્ેટને માઉન્ કરીને કોઇલમાં
ઇન્દુકેદ વોલ્ટેજ હાજર છે કે કેમ તે તપાસો. 5 કોઇલમાં ચુંબક દાખલ કરો અને પહેલાની કસરતની િેમ ચુંબકને
આગળ-પાછળ ખસેડો. હોકાયંત્રની સોયમાં દડફ્લેક્શનની નોંધ લો.
6 ચુંબકની પોજિશન બદલો અને પગલું 4 પુનરાવર્તત કરો. હોકાયંત્રની
સોયમાં દડફ્લેક્શનની નોંધ લો

(આકૃમત 4) માં બતાવેલ વત્સમાન દદિા તમારા િંદભ્સ માિે છે.

કંડટ્રના ક્ોિ-િેક્શનમાં િવદ્રુતપ્રવાહની દદિા કંડટ્રની
અંદર ( ) વત્તા પ્રતીક અથવા કંડટ્રની બહાર (.) બિબદરુ પ્રતીક
દ્ારા બતાવવામાં આવે છે. (આકૃમત 4)

7 તમારા કોક્લુસીઓનનું અથ્યઘટન કરો અને કો્ટટક(Table) 2 માં
નનષ્કર્્ય(Conclusion) રેકોડ્ય કરો. (સંદભ્ય માટે નમૂનાનું પદરણામ
આપવામાં આવ્્યું છે).

94