Page 119 - Electrician 1st Year- TP - Gujarati
P. 119
પાવર (Power) એકિરિાઈઝ 1.4.42
ઇલેક્ટ્રિશિયન (Electrician) - મેગ્ેટિઝમ અને કેપેસિિિ્સ
પ્રમતકાર, અવબાધને માપો અને િવિવધ િંયોજનોમાં ચોક કોઇલની ઇ્ડિડટ્ન્સિ નક્કી કરો (Measure
the resistance, impedance and determine the inductance of choke coils in different
combinations)
ઉદ્ેશ્યો: આ એક્સરસાઈઝના અંતે, તમે શીખી શકશો.
• કોઇલના પ્રમતકારને માપો
• વોલ્મીિર અને એમીિરનો ઉપયોગ કરટીને AC િર્કિમાં ઇમ્પેદંક માપો
• કોઇલનરું ઇ્ડિડટ્ન્સિ નક્કી કરો.
જરૂરટીયાતો (Requirements)
િિૂલ્સ/ઇન્સસ્ટ્્રુમેન્્િ (Tools/Instruments) • 12 વોલ્ટ ડીસી સ્તોત (RPS)
• 240 વોલ્ટ એસી સ્તોત
• MC વોલ્ટમીટર 0-15V - 1 No.
• MI વોલ્ટમીટર 0-300V - 1 No. િામગ્ી(Materials)
• MC Ammeter 0-500mA - 1 No. • SPT સ્વીચ 6A 250V - 1 No.
• MI Ammeter 0 500mA - 1 No. • કનેક્ટક્ટગ લીડ્સ - 7 Nos.
• ઓહ્મમીટર 0 - 2 K ઓહ્મ - 1 No.
• ઘા ચોક (સોલેનોઇડ કોઇલ) - 2 Nos.
િાધનો(Equipment)/મિીનો(Machines) • ટ્ુબ લાઇટ ચોક 40W, 240V - 2 Nos.
• સંભિવત િવભાજક 480 ઓહ્મ 1A - 1 No.
કાય્યપદ્ધતત (PROCEDURE)
કાય્ય 1: કોઇલના પ્રમતકારને માપો
1 તત્વોને જોડો અને (આકૃતત 1) માં બતાવ્યા પ્રમાણે સર્કટ બનાવો. 2 પ્રઝશક્કને જોડાણો બતાવો અને તેને મંજૂરી આપો.
3 સ્વીચ `S’ બંધ કરો અને 100mA કરંટ માટે પોટેજન્ઓમીટરને
સમાયોજિત કરો. કો્ટટક(Table) 1 માં I અને V ની ડિકમત રેકોડ્ય કરો.
4 વત્યમાન, 200 અને 300mA મેળવવા માટે પોટેજન્ઓમીટરને
સમાયોજિત કરો. રેકોડ્ય I અને અનુરૂપ વોલ્ટેજ.
5 ઓહ્મનો નનયમ લાગુ કરતી કોઇલના પ્રતતકારની ગણતરી કરો.
કો્ટટક(Table) 1 માં પદરણામ રેકોડ્ય કરો. ઓહ્મમાં પ્રતતકારનું સરેરાશ
મૂલ્ શોધો એટલે કે. R = V/I
6 એક કોઇલને દડસ્કનેક્ટ કરો એટલે કે ટર્મનલ 3 અને 4. ટર્મનલ 1 અને
2 સાથે લિસગલ કોઇલ માટે માપવામાં આવેલ પ્રતતકાર મેળવવા માટે
પ્રયોગનું પુનરાવત્યન કરો. (આકૃતત1b)
7 ટર્મનલ 3 ને 1 પર અને 4 ને 2 પર કનેક્ટ કરો. કો્ટટક(Table) 1 માં V
અને I વાંચો અને રેકોડ્ય કરો. (આકૃતત 1c)
8 પદરણામ: શ્ેણીમાં 2 ચોક કોઇલનો પ્રતતકાર = ......... ઓહ્મ
એક ચોક કોઇલનો પ્રતતકાર = ......... ઓહ્મ
સમાંતરમાં બે કોઇલ ચોકકસનો પ્રતતકાર = ......... ઓહ્મ
……………………………………………………………….
9 ઓહ્મમીટરની મદદથી ઉપરના પદરણામોને ચકાસો.
પોિેસન્ઓમીિરમાં િર્મનલ `C’ ને `B’ પર રાખો ન્ૂનતમ
આઉિપરુિ વોલ્ેજ માિે વોલ્ેજ િવભાજક
97