Page 80 - R&ACT 1st Year - TT- TELUGU

ప్రత్యక్ష వోలేటుజ్ యొకకి ధ్ు్ర వ్ణత (స్ాధారణంగా DC వోలేటుజ్ అని
AC స్రఫరా వోలేటుజ్ యొకకి ప్రభావ్వ్ంతమెైన విలువ్ దావారా
పైిలుస్ాతు రు) స్ానుకూల (+ve) మరియు ప్రతికూల (–ve). కరెంట్
వ్్యకీతుకరించబడుతుంద్ధ మరియు ఒక స�కనులో ఎనినా స్ారులు మారుతుంద్య
యొకకి స్ంప్రదాయ ప్రవాహం యొకకి ద్ధశ మూలం వ�లుపల ఉననా
దానిని ఫ్క్రకెవానీ్స అంటారు. ఫ్క్రకెవానీ్స ‘F’చే స్ూచించబడుతుంద్ధ మరియు
స్ానుకూల నుండి ప్రతికూల టెరిమినల్ కు తీస్ుకోబడుతుంద్ధ. (Fig 3)
దాని యూనిట్ హెర్ట్జ్ (Hz)లో ఉంటుంద్ధ.
AC సర్ఫర్ర
ఉదాహరణకు, ల�ైట్టంగ్ కోస్ం ఉపయోగించే AC స్రఫరా 240V
AC స్రఫరా యొకకి మూలం AC జనరేటరులు (ఆలటురేనాటరులు ). 50 Hz. (స్ాధారణ ఉపయోగంలో ప్రతా్యమానాయ వోలేటుజ్ ని AC
(Fig 4a) టా్ర న్్స ఫ్ారమిర్ నుండి స్రఫరా (Fig 4b) కూడా AC. వోలేటుజ్ అంటారు.) AC స్రఫరా టెరిమినల్్స ద్శ/ల�ైన్(L) మరియు

నూ్యట్రల్(N)గా గురితుంచబడతాయి.
ఆలట్రే్నట్ింగ్ వోలేట్జ్
వోలేటుజ్ అపైిలుకేష్న్ కారణంగా ఎలకిటురిక్ స్రూకి్యట్ లో కరెంట్ ఏర్పడుతుంద్ధ.
AC స్రఫరా మూలాలు వాట్ట ధ్ు్ర వ్ణతను నిరంతరం మారుస్ాతు యి
ఎలకిటురికల్ స్రూకి్యట్ కు ఆలటురేనాట్టంగ్ వోలేటుజ్ వ్రితుంచబడితే, ఆలటురేనాట్టంగ్
మరియు తతఫ్లితంగా వోలేటుజ్ ద్ధశను మారుస్ాతు యి. పవ్ర్ పాలు ంటలు
కరెంట్ (స్ాధారణంగా AC కరెంట్ అని పైిలుస్ాతు రు) ప్రవ్హిస్ుతు ంద్ధ.
దావారా మన ఇళ్లుకు స్రఫరా చేయబడిన వోలేటుజ్ ప్రతా్యమానాయంగా
ఉంటుంద్ధ. పటం 5 కాలక్రమేణా స�ైనూస్ో యిడల్ ఆలటురేనాట్టంగ్ ఎనరీ్జ మీట్ర్
వోలేటుజ్ ను చూపుతుంద్ధ (వేవ్-ఫ్ారమ్). విద్ు్యత్ స్రఫరా స్ంస్థిల దావారా వివిధ్ వినియోగదారులకు స్రఫరా
చేయబడిన విద్ు్యత్ శకితుకి, వినియోగించిన అస్లు శకితు మొతతుం
ఆధారంగా బిలులు చెలిలుంచాలి. వినియోగదారునికి స్రఫరా చేయబడిన
శకితుని కొలవ్డానికి మాకు పరికరం అవ్స్రం. ఆచరణలో విద్ు్యత్
శకితు కిలోవాట్ గంటలో కొలుస్ాతు రు. దీనికి ఉపయోగించే మీటర్ ఎనరీజీ
మీటర్. ప్రతీకాతమికంగా ఇద్ధ Wh గా స్ూచించబడుతుంద్ధ.
ACలో, గృహ మరియు పారిశా్ర మిక స్రూకి్యట్ లలో శకితుని కొలవ్డానికి
ఇండక్షన్ రకం శకితు మీటర్ విశవావా్యపతుంగా ఉపయోగించబడుతుంద్ధ.

సింగిల్-ఫేజ్ ఇండక్షన్ రకం ఎనరీజీ మీటర్ యొకకి స్ూత్రం
ఈ మీటర్ యొకకి ఆపరేష్న్ ఇండక్షన్ స్ూత్రంపై�ై ఆధారపడి
ఉంటుంద్ధ. రెండు కాయిల్్స దావారా ఉత్పతితు చేయబడిన రెండు
ప్రతా్యమానాయ అయస్ాకింత క్ేత్రం డిస్కి లో కరెంట్ ను పైే్రరేపైిస్ుతు ంద్ధ
మరియు దానిని (డిస్కి) తిప్పడానికి టార్కి ను ఉత్పతితు చేస్ుతు ంద్ధ.
ఒక కాయిల్ (స్ంభావ్్య కాయిల్) స్రఫరా యొకకి వోలేటుజ్ కు
అనులోమానుపాతంలో కరెంట్ ను కలిగి ఉంటుంద్ధ మరియు మరొకట్ట
(ప్రస్ుతు త కాయిల్) లోడ్ కరెంట్ ను కలిగి ఉంటుంద్ధ (Fig. 1).
వాట్ మీటర్ లో వ్ల� టార్కి శకితుకి అనులోమానుపాతంలో ఉంటుంద్ధ.
వాట్-అవ్ర్ మీటర్ తప్పనిస్రిగా శకితు మరియు స్మయం రెండింట్టనీ
పరిగణనలోకి తీస్ుకోవాలి. డిస్కి యొకకి తక్షణ వేగం దాని దావారా
వ�ళ్ళళే శకితుకి అనులోమానుపాతంలో ఉంటుంద్ధ. ఇచి్చన స్మయంలో
మొతతుం విపలువాల స్ంఖ్య ఆ స్మయంలో మీటర్ గుండా వ�ళ్ళళే మొతతుం
శకితుకి అనులోమానుపాతంలో ఉంటుంద్ధ.

CG & M : R&ACT (NSQF - రివెైస్డ్ 2022) - అభ్్యయాసం 1.3.11 - 13 కోసం సంబంధించిన సిద్్ధ ధా ంతం 61