Page 78 - R&ACT 1st Year - TT- TELUGU
P. 78
అయినప్పట్టకీ, కరెంట్ ప్రవాహం యొకకి ద్ధశ స్ాంప్రదాయకంగా బా్యటరీ యొకకి టెరిమినల్్స స్రూకి్యట్ చిహనాంలో రెండు పంకుతు ల
బా్యటరీ యొకకి +ve టెరిమినల్ నుండి లాంప్ వ్రకు మరియు బా్యటరీ దావారా స్ూచించబడతాయి, పాజిట్టవ్ కోస్ం పొ డవ�ైన పంకితు మరియు
యొకకి -ve టెరిమినల్ కు తిరిగి తీస్ుకోబడుతుంద్ధ. అంద్ువ్లలు, ఎలకాటురి నలు ప్రతికూల టెరిమినల్ కోస్ం చిననాద్ధ.
ప్రవాహం యొకకి ద్ధశకు స్ాంప్రదాయిక ప్రవాహం వ్్యతిరేకమని మేము
బా్యటరీ లోపల ప్రతికూల టెరిమినల్ అధ్ధక ఎలకాటురి న్ లను కలిగి ఉంటుంద్ధ,
నిరా్ధ రించగలము. ట్ర్రడ్ థ్ధయరీ పుస్తుకం అంతటా, ప్రస్ుతు త ప్రవాహం
అయితే పాజిట్టవ్ టెరిమినల్ ఎలకాటురి న్ ల లోటును కలిగి ఉంటుంద్ధ.
మూలం యొకకి +ve టెరిమినల్ నుండి లోడ్ కు తీస్ుకోబడుతుంద్ధ
బా్యటరీలో ఎలకోటురి మోట్టవ్ ఫ్ో ర్్స (emf) ఉంద్ని చెప్పబడింద్ధ, ఇద్ధ
మరియు ఆపై�ై మూలం యొకకి -ve టెరిమినల్ కు తిరిగి వ్స్ుతు ంద్ధ.
ఉచితంగా నడపడానికి అంద్ుబాటులో ఉంటుంద్ధ
ఎలకిటురికల్ స్రూకి్యట్ యొకకి కోలు జ్డా మారగింలో ఎలకాటురి నులు . బా్యటరీ యొకకి
రెండు టెరిమినల్్స మధ్్య ఎలకాటురి నలు పంపైిణీలో వ్్యతా్యస్ం ఈ emfని
ఉత్పతితు చేస్ుతు ంద్ధ.
ఆంపైియర్
కరెంట్ యొకకి యూనిట్ (I గా స్ంక్ిపై్కతుకరించబడింద్ధ) ఒక ఆంపైియర్
(చిహనాం A). 6.24 x 1018 ఎలకాటురి నులు స�కనుకు ఒక కండకటుర్ గుండా
వ�ళితే, అపు్పడు ఒక ఆంపైియర్ కరెంట్ కండకటుర్ గుండా వ�ళిలుంద్ని
చెప్పవ్చు్చ.
అమేమిటర్
ఎలకాటురి న్ లను చూడలేమని మరియు ఎలకాటురి న్ లను ఏ మానవ్ుడు
ల�కికించలేడని మనకు తెలుస్ు. స్రూకి్యటోలు విద్ు్యతుతు ను కొలవ్డానికి
అమీమిటర్ అనే పరికరం ఉపయోగించబడుతుంద్ధ.
సంభ్్యవయా వయాత్ధయాసం
ఆంపైియర్ లలో కరెంట్ ప్రవాహానినా కొలిచే ఒక ఆమీమిటర్ పటం 3లో
(PD) ఎలకోటురి మోట్టవ్ ఫ్ో ర్్స యొకకి యూనిట్ వోల్టు (చిహనాం V)
చూపైిన విధ్ంగా రెసిస�టున్్స (లోడ్)తో సిరీస్ లో కన�క్టు చేయబడాలి.
మరియు emfని స్ాధారణంగా ‘వోలేటుజ్’గా స్ూచిస్ాతు రు. బా్యటరీ ఏదెైనా
ఆంపైియర్ యొకకి ద్శాంశ మరియు ద్శాంశ ఉప గుణిజాల కోస్ం
లోడ్ కు కన�క్టు చేయబడినపు్పడు, టెరిమినల్్స లో కొలిచిన వోలేటుజ్ ని
మేము ఈ కి్రంద్ధ వ్్యకీతుకరణలను ఉపయోగిస్ాతు ము.
పొ టెని్షయల్ తేడా (PD) అంటారు మరియు ఇద్ధ emf విలువ్ కంట్ర
3
1 కిలో-ఆంపైియర్ = 1 kA = 1000 A = 1 x 10 A
కొంచెం తకుకివ్గా ఉంటుంద్ధ.
–3
1 మిలిలుయంపైియర్ = 1 mA = 1/1000 A = 1 x 10 A
వోలట్మీట్ర్
–6
1 మెైకో్ర -ఆంపైియర్ = 1 μA = 1/1000000 A = 1 x 10 A
ఎలకిటురికల్ వోలేటుజ్ వోలటుమీటర్ తో కొలుస్ాతు రు. మూలం యొకకి వోలేటుజ్ ను
∙ స్రూకి్యట్ దావారా గీయబడిన కరెంట్ ని కొలవ్డం. కొలవ్డానికి, వోలటుమీటర్ యొకకి టెరిమినల్్స మూలం యొకకి
∙ కెపాసిటరులు , డయోడ్ లు మరియు టా్ర ని్సస్టుర్ లను పరీక్ించడం టెరిమినల్ లకు కన�క్టు చేయబడాలి. పటం 4లో చూపైిన విధ్ంగా
దావారా వాట్ట పరిసిథితిని తెలుస్ుకోవ్డం పాజిట్టవ్ టెరిమినల్ కు స్ానుకూలం మరియు ప్రతికూల టెరిమినల్ కు
ప్రతికూలం. వోలటుమీటర్ కన�క్షన్ అంతటా ఉంద్ధ లేదా ఇద్ధ స్మాంతర
ట్్య రే న్ధసిఫార్మార్
కన�క్షన్.
టా్ర నా్సఫారమిరులు AC స్రూకి్యటలులో వోలేటుజినా మారుస్ాతు యి. ఒక
వోల్టు యొకకి ద్శాంశ లేదా ద్శాంశ ఉప-గుణకాల కోస్ం, మేము కి్రంద్ధ
టా్ర న్్స ఫ్ారమిర్ లో ఒక కాయిల్ యొకకి అయస్ాకింత క్ేత్రం మరొక
వ్్యకీతుకరణలను ఉపయోగిస్ాతు ము. 1 కిలో-వోల్టు = 1 kV = 1000 V
కాయిల్ ను ప్రభావితం చేయడానికి ఒకదానికొకట్ట ద్గగిరగా ఉండే
3
= 1 x 10 V 1
రెండు వ�ైర్ లను కలిగి ఉంటుంద్ధ.
మిలీలువోల్టు = 1 mV = 1/1000 V
విదుయాచ్ధ్ఛలక బలం
3
= 1 x 10 V 1
స్రూకి్యట్ లో ఎలకాటురి న్ లను తరలించడానికి- అంట్ర కరెంట్ ప్రవ్హించేలా
మెైకో్ర -వోల్టు = 1 μV = 1/1000000
చేయడానికి, విద్ు్యత్ శకితు యొకకి మూలం అవ్స్రం. టార్్చ ల�ైట్ లో,
–6
బా్యటరీ విద్ు్యత్ శకితుకి మూలం. V = 1 x 10 V
CG & M : R&ACT (NSQF - రివెైస్డ్ 2022) - అభ్్యయాసం 1.3.11 - 13 కోసం సంబంధించిన సిద్్ధ ధా ంతం 59