Page 140 - Welder - TT - Punjabi
P. 140
CG & M ਅਵਿਆਸ ਲਈ ਸੰ ਬੰ ਵਧਤ ਵਸਧਾਂਤ 1.3.51
ਿੈਲਡਰ (Welder) - ਸਟੀਲ ਦੀ ਿੈਲਡੇਵਬਲਟੀ (OAW, SMAW)
ਧਾਤਾਂ ਦੀ ਿੇਲਡਵਬਲਟੀ, ਪ੍ਰਾੀ-ਹੀਵਟੰ ਗ ਦੀ ਮਹੱ ਤਤਾ, ਹੀਵਟੰ ਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਤੇ ਅੰ ਤਰ-ਪਾਸ ਤਾਪਮਾਨ ਦੀ ਸਾਂਿ-ਸੰ ਿਾਲ
(Weldability of metals, importance of preheating, post-heating and maintenance of
inter-pass temperature)
ਉਦੇਸ਼ : ਇਸ ਪਾਠ ਦੇ ਅੰਤ ਚਿੱਿ ਤੁਸੀਂ ਯੋਗ ਹੋਿੋਗੇ।
• ਧਾਤੂਆਂ ਦੀ ਿੇਲਡਵਬਲਟੀ ਦੱ ਸੋ
• ਪ੍ਰਾੀ-ਹੀਵਟੰ ਗ ਅਤੇ ਪੋਸਟ-ਹੀਵਟੰ ਗ ਦੇ ਮਹੱ ਤਿ ਦਾ ਿਰਣਨ ਕਰੋ।
ਿੇਲਡਯੋਗਤਾ: ਪ੍ਰਾੀਹੀਵਟੰ ਗ ਦੀਆਂ ਵਕਸਮਾਂ
• ਿਾਰਬਨ ਸਟੀਲ ‘ਤੇ ਫੈਰਾਈਟ ਅਤੇ ਮਾਰਚਟਨ ਸਾਈਟ ਬਣਤਰ ਿੈਲਚਡੰਗ ਪਰਿੀਹੀਚਟੰਗ ਦੀ ਚਿਸਮ ਿੰਮ ਦੇ ਆਿਾਰ ਅਤੇ ਪਰਿਚਿਰਤੀ ‘ਤੇ ਚਨਰਭਰ ਿਰਦੀ ਹੈ।
ਲਈ ਢੁਿਿੀਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਰ, ਚਿਰਿਸਟਲ ਿਧੀਆ ਬਣਤਰ ਬਰਿੇਚਜ਼ੰਗ ਨੂੰ ਸਮਰੱਿ ਪਰਿੀਹੀਚਟੰਗ ਦੀਆਂ ਚਤੰਨ ਚਿਸਮਾਂ ਹਨ।
ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।
- ਪੂਰੀ ਪਰਿੀਹੀਚਟੰਗ
• ਔਸਟੇਨੀਚਟਿ ਸਟੀਲ ਿੈਲਚਡੰਗ ਲਈ ਢੁਿਿੇਂ ਹਨ। ਅਜੋਿੇ ਸਮੇਂ ਚਿੱਿ ਹਰ
- ਸਿਾਨਿ ਪਰਿੀਹੀਚਟੰਗ
ਚਿਸਮ ਦੇ ਸਟੀਲ ਨੂੰ ਇਨਰਟ ਗੈਸ ਸ਼ੀਲਡ ਿਾਪ ਪਰਿਚਿਚਰਆ ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਿਰਿੇ
- ਅਚਸੱਧੇ ਪਰਿੀਹੀਚਟੰਗ
ਿੇਲਡ ਿੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਾੀਹੀਵਟੰ ਗ:ਿੈਲਚਡੰਗ ਿਾਰਿਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਿਰਨ ਤੋਂ ਪਚਹਲਾਂ ਪੂਰੇ ਿੰਮ ਨੂੰ ਗਰਮ
ਪ੍ਰਾੀਹੀਵਟੰ ਗ:ਿੈਲਚਡੰਗ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪਚਹਲਾਂ ਿੰਮ ਨੂੰ ਗਰਮ ਿਰਨਾ ‘ਪਰਿੀਹੀਚਟੰਗ’
ਿਰਨ ਦੀ ਪਰਿਚਿਚਰਆ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਪਰਿੀਹੀਚਟੰਗ ਚਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ
ਿਜੋਂ ਜਾਚਣਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਿਾਸਟ ਆਇਰਨ ਜੌਬ ਨੂੰ ਪਚਹਲਾਂ ਤੋਂ ਗਰਮ ਿਰਨ ਦਾ
ਭਾਰੀ ਨ ੌ ਿਰੀਆਂ ਲਈ ਭੱਠੀ ਚਿੱਿ ਿੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਚਿਸਮ ਦੀ ਪਰਿੀਹੀਚਟੰਗ ਚਿੱਿ
ਉਦੇਸ਼ ਚਿਗਾੜ ਦੇ ਿਾਰਨ ਿਰਿੈਚਿੰਗ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਹੈ। ਿੂਚਲੰ ਗ ਦੀ ਦਰ, ਅਤੇ ਗੈਸ ਦੀ
ਿੈਲਚਡੰਗ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਿੰਮ ਦੀ ਗਰਮੀ ਬਰਿਰਾਰ ਰਹੇਗੀ, ਅਤੇ ਇਹ ਇੱਿਸਾਰ ਦਰ
ਿਪਤ ਆਚਦ ਨੂੰ ਿੀ ਘਟਾਇਆ ਚਗਆ ਹੈ.
ਨਾਲ ਠੰ ਢਾ ਹੋ ਜਾਿੇਗਾ।
ਛੋਟੀਆਂ ਿਾਸਚਟੰਗ ਨ ੌ ਿਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਲੋਪਾਈਪ ਫਲੇਮ ਦੇ ਉਪਯੋਗ ਦੁਆਰਾ ਪਚਹਲਾਂ ਤੋਂ
ਸਥਾਨਕ ਪ੍ਰਾੀਹੀਵਟੰ ਗ:ਇਸ ਚਿਸਮ ਚਿੱਿ, ਪਰਿੀਹੀਚਟੰਗ ਚਸਰਫ ਿੇਲਡ ਿੀਤੇ ਜਾਣ ਿਾਲੇ
ਗਰਮ ਿੀਤਾ ਜਾ ਸਿਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਿੱਡੀਆਂ ਨ ੌ ਿਰੀਆਂ ਨੂੰ ‘ਗੈਸ-ਭੱਠੀ’ ਜਾਂ ਅਸਿਾਈ
ਚਹੱਸੇ ‘ਤੇ ਿੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਿੈਲਚਡੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਿਰਨ ਤੋਂ ਪਚਹਲਾਂ
ਿਾਰਿੋਲ ਭੱਠੀ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਪਚਹਲਾਂ ਹੀ ਗਰਮ ਿੀਤਾ ਜਾਣਾ ਿਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਬਲੋਪਾਈਪ ਦੀ ਲਾਟ ਿਜਾ ਿੇ ਿੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। (ਚਿੱਤਰ 2) ਿੱਿੇ ਲੋਹੇ ਦੇ ਪਹੀਏ ਨੂੰ
ਪ੍ਰਾੀਹੀਵਟੰ ਗ ਦੇ ਤਰੀਕੇ
ਿੈਲਚਡੰਗ ਿਰਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਚਿੱਿ, ਿੇਤਰ ਦੇ ਦਰਾੜ ਦੇ ਉਲਟ ਿੇਤਰ ਨੂੰ ਪਚਹਲਾਂ ਤੋਂ
ਪਰਿੀਹੀਚਟੰਗ ਦੇ ਤਰੀਿੇ ਿੰਮ ਦੇ ਆਿਾਰ ਅਤੇ ਿੈਲਚਡੰਗ ਲਈ ਿਰਤੀ ਜਾਣ ਿਾਲੀ ਹੀਟ ਿਰੋ। (ਚਿੱਤਰ 3)
ਤਿਨੀਿ ‘ਤੇ ਚਨਰਭਰ ਿਰਦੇ ਹਨ। ਪਰਿੀਹੀਚਟੰਗ ਇੱਿ ਅਸਿਾਈ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਣੀ ਗੈਸ
ਜਾਂ ਿਾਰਿੋਲ ਭੱਠੀ (ਚਿੱਤਰ 1) ਲੁਹਾਰ ਦੇ ਫੋਰਜ ਚਿੱਿ ਅਤੇ ਆਿਸੀ-ਐਸੀਟੀਲੀਨ
ਦੀ ਲਾਟ ਦੁਆਰਾ ਿੀ ਿੀਤੀ ਜਾ ਸਿਦੀ ਹੈ। ਭਾਰੀ ਨ ੌ ਿਰੀਆਂ ਨੂੰ ਭੱਠੀ ਤੋਂ ਪਚਹਲਾਂ ਤੋਂ
ਗਰਮ ਿੀਤਾ ਜਾ ਸਿਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਛੋਟੀਆਂ ਨ ੌ ਿਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਲੋਪਾਈਪ ਜਾਂ ਫੋਰਜ ਤੋਂ
ਲਾਟ ਦੁਆਰਾ ਗਰਮ ਿੀਤਾ ਜਾ ਸਿਦਾ ਹੈ।
118