Page 342 - Electrician - 1st Year - TT - Punjabi
P. 342
ਤਾਕਤ (Power) ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਸੰਬੰਭਿਤ ਭਸਿਾਂਤ 1.12.106
ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸ਼ੀਅਨ (Electrician) - ਟ੍ਰਾਂਸਫਾ੍ਮ੍
ਭਤੰਨ-ਪੜਾਅ ਟ੍ਾਂਸਫਾ੍ਮ੍ਾਂ ਦਾ ਆਮ ੍ੱਿ-੍ਿਾਅ (General maintenance of three-phase transformers)
ਉਦੇਸ਼ : ਇਸ ਪਾਠ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਿੋਗੇ
• ਟ੍ਾਂਸਫਾ੍ਮ੍ ਦੇ ੍ੱਿ-੍ਿਾਅ ਦੀ ਲੋੜ ਅਤੇ ਫਾਇਭਦਆਂ ਦੀ ਭਵਆਭਿਆ ਕ੍ੋ
• ਟ੍ਾਂਸਫਾ੍ਮ੍ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਿਾਭਵਤ ਕ੍ਨ ਵਾਲੇ ਕਾ੍ਕਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸੋ
• ਇੱਕ ਟ੍ਰਾਂਸਫਾ੍ਮ੍ ਭਵੱਚ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਵੱਿ-ਵੱਿ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ੍ੱਿ-੍ਿਾਅ ਬਾ੍ੇ ਦੱਸੋ।
੍ੱਿ-੍ਿਾਅ ਦੀ ਲੋੜ 3 ਠੋਸ ਅਸ਼ੁੱਿੀਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਿਾਵ
ਪਾਿਰ ਟਰਾਂਸਫਾਰਮਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਲੰਬੀ ਅਤੇ ਮੁਸ਼ਕਲ ਰਵਹਤ ਸੇਿਾ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਤੇਲ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਠੋਸ ਅਸ਼ੁੱਧੀਆਂ ਦੀ ਵਮੰਟ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨਾਲ ਤੇਲ ਦੀ
ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਆਨ ਅਤੇ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਅਧੀਨ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਵਕਉਂਵਕ ਡਾਈਇਲੈਕਵਟਰਿਕ ਤਾਕਤ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਿੋੜਹਿੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸੇਿਾ ਵਿੱਚ
ਇਹ ਇੱਕ ਮਵਹੰਗਾ ਯੰਤਰ ਹੈ। ਰਵਹਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੇਲ ਨੂੰ ਵਫਲਟਰ ਕਰਨਾ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਅਵਭਆਸ ਹੈ।
ਵਨਰੀਖਣ ਅਤੇ ਰੋਕਿਾਮ ਦੇ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਦੀ ਇੱਕ ਸਖ਼ਤ ਪਰਿਣਾਲੀ ਲੰਬੀ-ਜੀਿਨ, 4 ਵਾ੍ਭਨਸ਼ ਦਾ ਪ੍ਰਿਾਵ
ਮੁਸੀਬਤ-ਮੁਕਤ ਸੇਿਾ ਅਤੇ ਘੱਟ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਏਗੀ। ਕੁਝ ਿਾਰਵਨਸ਼ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਆਕਸੀਡਾਈਵਜ਼ੰਗ ਵਕਸਮ ਦੇ ਟਰਾਂਸਫਾਰਮਰ ਤੇਲ
ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਵਿੱਚ ਵਨਯਮਤ ਵਨਰੀਖਣ, ਟੈਸਵਟੰਗ ਅਤੇ ਵਜੱਿੇ ਿੀ ਲੋੜ ਹੋਿੇ ਮੁੜ- ਨਾਲ ਪਰਿਤੀਵਕਰਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵਿੰਵਡੰਗਾਂ ‘ਤੇ ਤੇਜ਼ ਸਲੱਜ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਕੰਡੀਸ਼ਵਨੰਗ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਿੇਗੀ।
ਮੁਰੰਮਤ ਦੌਰਾਨ ਕੋਇਲਾਂ ਨੂੰ ਰੀਿਾਇੰਡ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬਦਲਦੇ ਸਮੇਂ ਮੇਨਟੇਨੈਂਸ
੍ੱਿ-੍ਿਾਅ ਦਾ ਮੁੱਿ ਉਦੇਸ਼: ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਇਨਸੂਲੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਦੁਆਰਾ ਇਸ ਨੂੰ ਵਧਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਸਵਿਤੀ ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਹੈ। ਆਕਸੀਜਨ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਨਮੀ, ਗੰਦਗੀ ਅਤੇ
5 ਹਵਾਵਾਂ ਦੀ ਭਢੱਲ ਦਾ ਪ੍ਰਿਾਵ
ਬਹੁਤ ਵਜ਼ਆਦਾ ਗਰਮੀ ਇਨਸੂਲੇਸ਼ਨ ਵਿਗੜਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ
ਤੋਂ ਬਚਣ ਨਾਲ ਇਨਸੂਲੇਸ਼ਨ ਚੰਗੀ ਸਵਿਤੀ ਵਿੱਚ ਰਹੇਗੀ। ਕੋਇਲਾਂ ਦੀ ਿਾਰ-ਿਾਰ ਗਤੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵਿੰਵਡੰਗਜ਼ ਦੀ ਵਿੱਲ ਕਾਰਨ ਅਸਫਲਤਾ ਦਾ
ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਵਕ ਕੁਝ ਸਿਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਕੰਡਕਟਰ ਇਨਸੂਲੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਪਵਹਨ
ਰਸਾਇਣਕ ਅਤੇ ਭੌਵਤਕ ਪਰਿਭਾਿਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਬੁਿਾਪੇ ਦੀ ਪਰਿਵਕਵਰਆ ਦੌਰਾਨ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੰਟਰ-ਟਰਨ ਫੇਲਹਿ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਲ-ਪਲ ਸ਼ਾਰਟ ਸਰਕਟ ਜੋ
ਇਨਸੂਲੇਸ਼ਨ ਦੀ ਗੁਣਿੱਤਾ ਵਿੱਚ ਵਗਰਾਿਟ ਆਿੇਗੀ। ਇਨਸੂਲੇਸ਼ਨ ਦਾ ਸੜਨ ਇਲੈਕਵਟਰਿਕ ਅਤੇ ਚੁੰਬਕੀ ਅਸੰਤੁਲਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਟਰਾਂਸਫਾਰਮਰ
ਰਸਾਇਣਕ ਪਰਿਤੀਵਕਰਿਆ ਦਰ ਦਾ ਅਨੁਸਰਣ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਵਨਰੰਤਰ ਦੇ ਕੋਰ ਅਤੇ ਵਿੰਵਡੰਗਜ਼ ਨੂੰ ਚੁੱਕਣਾ ਅਤੇ ਵਕਸੇ ਿੀ ਵਿੱਲ-ਮੱਠ ਨੂੰ ਚੁੱਕਣਾ ਇੱਕ ਚੰਗਾ
ਓਪਰੇਵਟੰਗ ਤਾਪਮਾਨ 750C ਦੇ ਆਮ ਓਪਰੇਵਟੰਗ ਤਾਪਮਾਨ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 100C ਅਵਭਆਸ ਹੈ ਜੋ ਟਾਈ ਰਾਡਾਂ ਨੂੰ ਕੱਸਣ ਨਾਲ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਿੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਟਰਿਾਂਸਫਾਰਮਰ ਦਾ ਜੀਿਨ ਛੋਟਾ ਹੋ ਜਾਿੇਗਾ।
੍ੱਿ-੍ਿਾਅ ਦੀ ਪ੍ਰਭਕਭ੍ਆ
ਟ੍ਰਾਂਸਫਾ੍ਮ੍ਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਿਾਭਵਤ ਕ੍ਨ ਵਾਲੇ ਕਾ੍ਕ
1 ਸੁ੍ੱਭਿਆ ਸਾਵਿਾਨੀਆਂ
1 ਨਮੀ ਦਾ ਪ੍ਰਿਾਵ
i ਕੋਈ ਿੀ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਵਹਲਾਂ ਟਰਾਂਸਫਾਰਮਰਾਂ ਨੂੰ
ਟਰਿਾਂਸਫਾਰਮਰ ਤੇਲ ਹਿਾ ਤੋਂ ਨਮੀ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਸੋਖ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਤੇਲ ਵਿੱਚ ਸਪਲਾਈ ਤੋਂ ਅਲੱਗ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਟਰਮੀਨਲਾਂ ਨੂੰ ਵਮੱਟੀ ਨਾਲ
ਪਾਣੀ ਦਾ ਪਰਿਭਾਿ ਤੇਲ ਦੀ ਡਾਈਇਲੈਕਵਟਰਿਕ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਭਵਰਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਲਈ, ਟਰਿਾਂਸਫਾਰਮਰਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਨਮੀ ਦੇ ਦਾਖਲੇ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਰੋਕਿਾਮ ਦੇ ਕਦਮ
ਚੁੱਕੇ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਿਾ ਦੀ ਮੁਫਤ ਪਹੁੰਚ ਲਈ ਸਾਰੇ ਖੁੱਲਣ ਨੂੰ ii ਟੈਂਕ ਨੂੰ ਸੀਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਵਹਲਾਂ ਤੇਲ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ
ਰੋਕਣਾ ਅਤੇ ਸੇਿਾ ਵਿੱਚ ਸਾਹ ਲੈਣ ਿਾਵਲਆਂ ਨੂੰ ਿਾਰ-ਿਾਰ ਮੁੜ ਸਰਗਰਮ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਿੇਗਾ। iii ਜਦੋਂ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਦਾ ਕੰਮ ਚੱਲ ਵਰਹਾ ਹੋਿੇ ਤਾਂ ਟਰਾਂਸਫਾਰਮਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਅੱਗ
ਨਹੀਂ ਲਗਾਈ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ।
2 ਆਕਸੀਜਨ ਦਾ ਪ੍ਰਿਾਵ
ਤੇਲ ਵਿੱਚ ਹਿਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਟਰਿਾਂਸਫਾਰਮਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮੌਜੂਦ ਆਕਸੀਜਨ, 2 ਸਾਹ ਆਮ
ਇਨਸੂਲੇਸ਼ਨ ਦੇ ਸੈਲੂਲੋਜ਼ ‘ਤੇ ਪਰਿਤੀਵਕਰਿਆ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸੈਲੂਲੋਜ਼ ਉਤਪਾਦ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ, ਦੋ ਤਰਹਿਾਂ ਦੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਿਾਲੇ ਿਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ
ਸੜਨ ਕਾਰਨ, ਤੇਲ ਵਿੱਚ ਘੁਲਣਸ਼ੀਲ ਇੱਕ ਜੈਵਿਕ ਐਵਸਡ ਬਣਦਾ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਮੋਟੀ a) ਵਸਲੀਕੇਜਲ ਸਾਹ
ਸਲੱਜ ਿੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਲੱਜ ਤੇਲ ਦੇ ਮੁਕਤ ਸੰਚਾਰ ਨੂੰ ਰੋਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ
ਹੇਠਾਂ ਜਮਹਿਾਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਵਜਸ ਨਾਲ ਕੋਇਲਾਂ/ਕੋਰਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। b) ਤੇਲ ਨਾਲ ਭਵਰਆ ਵਸਲੀਕੇਜਲ ਸਾਹ
322