Page 189 - Electrician - 1st Year - TT - Punjabi
P. 189
ਤਾਕਤ (Power) ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਸੰਬੰਭਿਤ ਭਸਿਾਂਤ 1.7.63
ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸ਼ੀਅਨ (Electrician) - ਬੇਭਸਕ ਵਾਇਭ੍ੰਗ ਅਭਿਆਸ
ਨੂੰ ਬਾ੍੍ ੍ੱਖਣ ਦਾ ਮੂਲ ਵਾਇਭ੍ੰਗ ਅਭਿਆਸ (Principle of laying out of domestic wiring)
ਉਦੇਸ਼ : ਇਸ ਪਾਠ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਿੋਗੇ
• ਲੇਆਉਟ, ਇੰਸਟਾਲੇਸ਼ਨ ਯੋਜਨਾ, ਸ੍ਕਟ-ਡਾਇਗ੍ਾਮ, ਵਾਇਭ੍ੰਗ ਡਾਇਗ੍ਰਾਮ ਦੀ ਭਵਆਭਖਆ ਕ੍ੋ ਅਤੇ ਉ੍ਨਾਂ ਦੀ ਵ੍ਤੋਂ ਦੱਸੋ
• ੍ਾਜ B.I.S. ਵਾਇਭ੍ੰਗ ਇੰਸਟਾਲੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਸਬੰਿਤ ਭਨਯਮ.।
ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕਲ ਿਾਇਵ੍ੰਗ ਦੇ ਕੰਿ ਵਿੱਚ, ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸ਼ੀਅਨ ਨੂੰ ਿਾਇਵ੍ੰਗ
ਇੰਸਟਾਲੇਸ਼ਨ ਦਾ ਖਾਕਾ ਅਤੇ ਸ਼ੁ੍ੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇੰਸਟਾਲੇਸ਼ਨ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਸਪਲਾਈ
ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਲੇਆਉਟ ਅਤੇ ਇੰਸਟਾਲੇਸ਼ਨ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਆਧਾ੍ ‘ਤੇ, ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸ਼ੀਅਨ ਨੂੰ ਕੰਿ
ਦੇ ਯੋਜਨਾਿੱਧ ਐਗਜ਼ੀਵਕਊਸ਼ਨ ਲਈ ਕੰਿ ਦੀ ਸ਼ੁ੍ੂਆਤ ਤੋਂ ਪਵਹਲਾਂ ਸ੍ਕਟ ਅਤੇ
ਿਾਇਵ੍ੰਗ ਡਾਇਗ੍ਰਾਿ ਿਣਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
ਿਾਇਵ੍ੰਗ ਇੰਸਟਾਲੇਸ਼ਨ ਡ੍ਾਇੰਗ ਵਿੱਚ ਿ੍ਤੇ ਗਏ ਸ਼ਿਦਾਂ ਦੀ ਵਿਆਵਖਆ ਇੱਥੇ
ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਖਾਕਾ ਵਚੱਤ੍:ਕੁਝ ਗਾਹਕ ਆਪਣੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਵਲਖਤੀ ੍ੂਪ ਵਿੱਚ ਵਦੰਦੇ ਹਨ। ਪ੍
ਕੁਝ ਲੋਕ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸ਼ੀਅਨ ਨੂੰ ਲੇਆਉਟ ਵਚੱਤ੍ ਦੇ ੍ੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇ
ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਖਾਕਾ ਵਚੱਤ੍ (ਵਚੱਤ੍ 1) ਿਾਇਵ੍ੰਗ ਡਾਇਗ੍ਰਾਿ ਦਾ ਇੱਕ ਸ੍ਲ ੍ੂਪ ਹੈ। ਇਸਦਾ
ਉਦੇਸ਼ ਪਾਠਕ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਅਤੇ ਵਿਲਕੁਲ ਸੂਵਚਤ ਕ੍ਨਾ ਹੈ, ਸ੍ਕਟ ਿਾ੍ੇ ਕੋਈ
ਜਾਣਕਾ੍ੀ ਵਦੱਤੇ ਵਿਨਾਂ ਸ੍ਕਟ ਵਕਸ ਲਈ ਵਤਆ੍ ਕੀਤਾ ਵਗਆ ਹੈ।
ਇੱਕ ਸ੍ਕਟ ਡਾਇਗ੍ਰਾਿ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸ੍ਕਟ ਵਿੱਚ ਿੱਖ-ਿੱਖ ਸਹਾਇਕ
ਉਪਕ੍ਣਾਂ ਦੇ ਕੰਿ ਦੀ ਵਿਆਵਖਆ ਕ੍ਨਾ ਹੈ। ਵਚੱਤ੍ 3 ਦੋ ਿੱਖ-ਿੱਖ ਥਾਿਾਂ ਤੋਂ ਲੈਂਪ
ਨੂੰ ਵਨਯੰਤਵ੍ਤ ਕ੍ਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸ੍ਕਟ ਡਾਇਗ੍ਰਾਿ ਦੀ ਇੱਕ ਉਦਾਹ੍ਣ ਹੈ।
ਇਸ ਵਕਸਿ ਦੇ ਲੇਆਉਟ ਵਚੱਤ੍ ਦੀ ਿ੍ਤੋਂ ਇਿਾ੍ਤ ਦੇ ਆ੍ਕੀਟੈਕਚ੍ਲ
ਡਾਇਗ੍ਰਾਿ, ਯੋਜਨਾਿਾਂ ਆਵਦ ਨੂੰ ਵਤਆ੍ ਕ੍ਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵਾਇਭ੍ੰਗ ਡਾਇਗ੍ਰਾਮ (ਭਿੱਤ੍ 4):ਇਹ ਉਹ ਵਚੱਤ੍ ਹੈ ਵਜਸ ਵਿੱਚ ਵਚੱਤ੍ ਵਿੱਚ
ਭਾਗਾਂ ਦੀ ਸਵਥਤੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਅਸਲ ਭੌਵਤਕ ਸਵਥਤੀ ਨਾਲ ਵਿਲਦੀ ਜੁਲਦੀ ਹੈ।
ਇੱਕ ਲੇਆਉਟ ਡਾਇਗ੍ਰਾਿ ਵਿੱਚ, ਪ੍ਰਤੀਕਾਂ ਦੇ ਿੇ੍ਵਿਆਂ ਨਾਲ ਦ੍ਸਾਉਣਾ
ਜ਼੍ੂ੍ੀ ਹੈ ਵਜਿੇਂ ਵਕ ਕੀ ਿਾਇਵ੍ੰਗ ਸਤਹ ‘ਤੇ ਹੈ ਜਾਂ ਛੁਪੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਅਤੇ ੍ਨ ‘ਅੱਪ’
ਜਾਂ ‘ਡਾਊਨ’, ੍ਨ ਵਿੱਚ ਤਾ੍ਾਂ ਦੀ ਸੰਵਖਆ, ਿਾਪ, ਅਤੇ ਉਪਯੁਕਤ I.S. ਵਚੰਨਹਰ
ਸਥਾਪਨਾ ਯੋਜਨਾ (ਵਚੱਤ੍ 2):ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਇੱਕ ਇੰਸਟਾਲੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਕ
ਉਪਕ੍ਣਾਂ ਦੀ ਭੌਵਤਕ ਸਵਥਤੀ ਨੂੰ ਦ੍ਸਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇੰਸਟਾਲੇਸ਼ਨ ਦੀ ਅੰਤਿ
ਵਦੱਖ ਿੀ ਵਦੰਦੀ ਹੈ।
ਸ੍ਕਟ ਵਚੱਤ੍ (ਵਚੱਤ੍ 3):ਇਹ ਗ੍ਰਾਵਫਕਲ ਵਚੰਨਹਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਿਲ ਕ੍ਦੇ ਹੋਏ,
ਸ੍ਕਟ ੍ੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖਾਸ ਕੰਿ ਲਈ ਸ੍ਕਟ ਦੇ ਯੋਜਨਾਿੱਧ ਕਨੈਕਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ
ਵਦਖਾਉਂਦਾ ਹੈ।
169
