Page 94 - Electrician - 1st Year - TP - Punjabi
P. 94
ਪਾਵਰ (Power) ਅਭਿਆਸ 1.3.29
ਇਲੈਕਟਰਰੀਸ਼ੀਅਨ (Electrician) - ਬੁਭਨਆਦੀ ਇਲੈਕਟਰਰੀਕਲ ਅਭਿਆਸ
ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੰਜੋਗਾਂ ਭਵੱਚ ਵੋਲਟੇਜ ਸਰੋਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਲੜੀ ਅਤੇ ਸਮਾਂਤਰ ਸਰਕਟਾਂ ਦੀ ਭਨਯਮਤਤਾ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰੋ। (Verify
law’s of series and parallel circuits with voltage source in different combinations)
ਉਦੇਸ਼: ਇਸ ਅਭਿਆਸ ਦੇ ਅੰਤ ਭਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਯੋਗ ਹੋਿੋਗੇ
• ਲੜੀਵਾਰ ਸਰਕਟਾਂ ਦੀ ਭਨਯਮਤਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰੋ
• ਪੈਰਲਲ ਸਰਕਟ ਦੇ ਭਨਯਮ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰੋ।
ਲੋੜਾਂ (Requirements)
ਔਜ਼ਾਰ/ਸਾਜ਼ (Tools/Instruments) ਉਪਕਰਨ/ਮਸ਼ੀਨਾਂ (Equipment/Machines)
• DC ਸਰੋਤ, 0 - 6V/30AH (ਬੈਟਰੀ),
• ਇਲੈ੍ਟਰਿੀਸ਼ੀਅਨਟੂਲਭ੍ੱਟ - 1 Set.
• ਐਿਿੀਟਰਐਿ.ਸੀ 0-500 mA - 3 Nos. ਬੈਟਰੀ 12V, 90AH - 1 ਨੰਬਰ ਜਾਂ DC 0-30V
• ਰੀਓਸਟੈਟ - 100 ਓਿ, 1 ਏ - 1 No. ਨਾਲ ਿੇਰੀਏਬਲ ਿੋਲਟੇਜ ਸਪਲਾਈ ਸਰੋਤ
• ਿੋਲਟਿੀਟਰ MC 0-15V - 1 No. ਿੌਜੂਦਾ ਸੀਭਿਤ ਸਹੂਲਤ 0-1 ਐਂਪੀਅਰ - 1 No.
• ਿਲਟੀਿੀਟਰ - 1 No. ਸਮੱਗਰੀ (Materials)
• ਰੀਓਸਟੈਟ 0 - 25 ਓਿ, 2 ਏ - 2 Nos. • SPT 6A 250V ਬਦਲੋ - 1 No.
• ਪੋਟੈਂਸ਼ੀਓਿੀਟਰ 60 ਓਿ, 1 ਏ - 1 No. • ਰੋਧ੍ 10 ਓਿ 1 ਡਬਲਯੂ - 2 Nos.
• ਰੀਓਸਟੈਟ 0 - 300 ਓਿ, 2 ਏ - 2 Nos. • ਰੋਧ੍ 20, 30, 40 -1Noeach.
• ਰੀਓਸਟੈਟ 0 - 10 ਓਿ, 5 ਏ - 2 Nos.
• ੍ਨੈ੍ਟ ੍ਰਨ ਿਾਲੀਆਂ ੍ੇਬਲਾਂ - as reqd.
ਭਿਧੀ (PROCEDURE)
ਟਾਸ੍ 1: ਸੀਰੀਜ਼ ਸਰਕਟ ਦੀਆਂ ਭਵਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰੋ
1 ਭਚੱਤਰ 1 (R1 = 10 Ω, R2 = 20 Ω , R3 = 10 Ω) ਭਦਖਾਏ ਅਨੁਸਾਰ
ਸਰ੍ਟ ਬਣਾਓ/ਅਸੈਂਬਲ ੍ਰੋ
2 ਸਭਿੱਚ ‘S’ ਨੂੰ ਬੰਦ ੍ਰੋ, ਿੌਜੂਦਾ (I) ਅਤੇ ਿੋਲਟੇਜ (V) ਨੂੰ ਿਾਪੋ।
3 ਸਾਰਣੀ 1 ਭਿੱਚਿਾਭਪਆਿੁੱਲਦਾਖਲ੍ਰੋ।
4 ਸਪਲਾਈ ਬੰਦ ੍ਰੋ। ਭਚੱਤਰ 2 ਭਿੱਚ ਦਰਸਾਏ ਅਨੁਸਾਰ ਐਿਿੀਟਰ ਅਤੇ
ਿੋਲਟਿੀਟਰ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ੍ਨੈ੍ਟ ੍ਰੋ ਅਤੇ ਿੋਲਟੇਜ (V1) ਅਤੇ ਿੌਜੂਦਾ I1 ਨੂੰ
R1 ਦੁਆਰਾ ਿਾਪੋ।
5 ਸਪਲਾਈ ਬੰਦ ੍ਰੋ। ਿੋਲਟਿੀਟਰ ਅਤੇ ਐਿਿੀਟਰ ਨੂੰ ਿੁੜ ੍ਨੈ੍ਟ ੍ਰੋ ਭਜਿੇਂ 7 ਸਾਰਣੀ 1 ਭਿੱਚ ਿਾਪੇ ਗਏ ਿੁੱਲ ਦਾਖਲ ੍ਰੋ।
ਭ੍ ਭਚੱਤਰ 3 ਭਿੱਚ ਭਦਖਾਇਆ ਭਗਆ ਹੈ ਅਤੇ R2 ਭਿੱਚ ਿੋਲਟੇਜ (V2) ਅਤੇ 8 I1, I2, I3 ਅਤੇ I ਭਿਚ੍ਾਰ ਸਬੰਧ ਭਰ੍ਾਰਡ ੍ਰੋ।
੍ਰੰਟ (I2) ਨੂੰ ਿਾਪੋ।
9 ਲੜੀਿਾਰ ਸਰ੍ਟ ਦੇ ਿੌਜੂਦਾ ਭਨਯਿ ਦਾ ਗਭਣਭਤ੍ ਰੂਪ ਭਲਖੋ।
6 R3 ਭਿੱਚਿੌਜੂਦਾ (I3) ਅਤੇਿੋਲਟੇਜ (V3) ਨੂੰਿੀਿਾਪੋ।
72