Page 106 - Wireman - TP - Marathi

पॉवर (Power) प्रात्यक्षिक1.4.22
वरायरमन (Wireman) - बेक्िक इलेक्ट्रि क करंट

व्ीटस्होन क्रिज वरापरून रेझीस्ंि महोजरा (Measure resistance using wheatstone
bridge)

उक्दिष्े: या प्ात्यक्षिकाच्ा शेवटी तुम्ी सषिम व्ाल
• व्ीटस्होन क्रिज टक्मधानल ओळखणे
• रेक्झस्रिह क्रिज पूणधा करणे
• ‘नल’ क्ड्फ्ेक्शन क्मळक्वण्रािराठी व्ीटस्होन क्रिज ऑपरेट करणे
• व्ीटस्होन क्रिज वरापरून अज्रात रेझीस्ंि चे मूल् महोजणे.

आवश्यकतरा (Requirements)

उपकरणे/मशीन (Equipment/Machines)
• व्ीटस्टोन क्रिि - 1 No. • रेक्िस्टर 10 ओहम 5W - 1 No.
• रेक्िस्टर 1K ओहम 2W - 1 No.
िराक्हत्य (Materials)
• रेक्िस्टर 330K ओहम 2W - 1 No.
• रेक्िस्टर 2 ओहम 5 W - 1 No. • व्ीटस्टोन क्रििसाठी टॉच्श सेल/बहॅटरी - as reqd.
• रेक्िस्टर 50 ओहम 5W - 1 No.

प्क्रिया (PROCEDURE)

टास्क 1: व्ीटस्होन क्रिज वरापरून अज्रात रेझीस्ंि महोजणे

1 रेशो आम्श (PQ), व्ेररएबल रेक्िस्टन्स (S), सेंसीटीव्व्टी कं ट्रोल (SC), 9 व्विच बंद करा आक्ण गहॅल्व्ानोमीटरचे क्वषिेपण पहा.
व्विच (S1), गहॅल्व्ानोमीटर (G), कनेव्क्टंग टक्म्शनल (x, xx) आक्ण 10 गहॅल्व्नोमीटरमध्े कमीत कमी क्वषिेपण क्मळक्वण्ासाठी व्विच बंद
व्ीटस्टोन क्रििचे बहॅटरी कं पाट्शमेंट ओळखा आक्ण आकृ ती 1 मधील करून व्ेररएबल आम्श अहॅडिस्ट करा. (गहॅल्व्नोमीटर सुई ओव्रशूट
स्कीमहॅक्टक(योिनाबद्ध) आकृ तीसह त्याचा सहसंबंध लावा.
िाल्ास, रेशो आम्श रीसेट करा.)
11 सेंसीटीव्व्टी वाढवा आक्ण स्टेप 10 पुन्ा करा.

12 िेव्ा गहॅल्व्ानोमीटरमध्े `नल/NULL’ क्वषिेपण साध् के ले िाते, तेव्ा
रेशो आम्शचे मूल् आक्ण चल प्क्तरोधक व््थथिती लषिात घ्ा. तक्ा 1 मध्े
मूल्े प्क्वष्ट करा.

13 खाली क्दलेले सूत्र लागू करा आक्ण रेिीस्टंस ची कहॅ लक्ुलेट करा.
अज्ात रेिीस्टंस(ओहम मध्े) =______________लाइन

रेशो आम्श सेक्टंगचे वाचन व्ेररएबल रेक्िस्टन्सचे X मूल्

2 बहॅटरीची व््थथिती तपासा.
3 रेशो आम्शची मूल्े तपासा.

4 व्ेररएबल रेक्िस्टन्सची क्कमान आक्ण कमाल मूल्े तपासा.
14 टेबल 1 मध्े मूल्े प्क्वष्ट करा.
5 टक्म्शनल्स x आक्ण xx वर अज्ात रेक्िस्टर कनेक्ट करा.
15 कमीत कमी चार अज्ात रेक्िस्टन्सचे मोिमाप करण्ाची प्क्रिया पुन्ा
6 अज्ात रेक्िस्टरच्ा अंदािे मूल्ावर रेशो आम्श सेट करा. करा आक्ण टेबल 1 मध्े त्यांची संबंक्धत मूल्े प्क्वष्ट करा.

7 व्ेररएबल रेक्िस्टर नॉब मध्भागी सेट करा. 16 क्नदेशकांकडू न तपासून घ्ा .

8 सेंसीटीव्व्टी कं ट्रोल `लो’वर सेट करा.

84