Page 289 - Electronic Mechanic - 1st Year - TT - Marathi

TRIAC, DIAC आनि त्ांची स्ेनसनफके शि
उनदिष्े : या धड्ाच्ा िेवटी तुम्ी सक्षम व्ाल

• SCR आनि TRIAC मधील फरक स्ष् करा
• TRIAC नटट् गर करण्ाच्ा नवनवध मागाांची यादी करा
• AC च्ा फु ल वेव् कं टट् पोल साठी TRIAC चा वापर स्ष् करा
• नदलेल्ा आवश्यकतेसाठी Triac निवर्ा
• TRIAC चा नक्क टेन्स्टंग करण्ाची पद्धत स्ष् करा
• DIAC चे काय्ड, वापर आनि नक्क टेन्स्टंग स्ष् करा
TRIAC 2) अव्लंच ब्ेकिाउन व्ोल्ेज VBO ओलांििे.

TRIAC हे दोन्ी शदिेने AC कन््रोल करण्ासाठी तीन टशम्थनल गेट असलेले 3) MT1 - MT2 अप्ाइि व्ोल्ेजला मॅन्सिमम dv/dt पेक्षा जास्त दराने
सेमीकं िक्टर इन्स्मेंट आहे. TRIAC या िब्दाचा अर््थ TRIode AC वाढण्ाची परवानगी देिे.
ट्रु
सेमीकं िक्टर आहे. TRIAC हे ररव्स्थ पॅरलल जोिलेल्ा दोन SCR सारखे वर नमूद के लेल्ा पद्धती 2 आशि 3 करॉमन TRIAC ऑपरेिनमध्े वापरल्ा
आहे. ट्रायक योग्य पोल्ाररटी च्ा गेट पल्सद्ारे एका शदिेने शकं वा दुसर् या जात नाहीत परंतु त्यांना सशक्थ ट शिझिाइनमध्े मया्थशदत फॅ क्टर मानले
शदिेने चालू करून दोन्ी शदिांना मोठा करंट चालशवण्ास सक्षम आहे.
जाऊ िकते. त्यामुळे पुढील सव्थ चचा्थ गेटमागटे TRIAC सुरू करण्ापुरती
मया्थशदत आहे. ट्रायक हे बायशिरेकिनल शिव्ाइस असल्ाने, ते शनगेशटव्
शकं वा परॉशसटीव् गेट शसग्नलद्ारे कण्डक्शन चालना शमळू िकते. मुख्य
टशम्थनल1(MT1) च्ा संदभा्थत TRIACs क्षमतांचा शवचार के ला जातो. हे खालील
िक् देतेऑपरेशटंग पररन्थितीत शकं वा मोि;

– MT1 च्ा संदभा्थत MT2 +ve —गेट शसग्नल +ve (पशहला विाि्र न् +)

– MT2 +ve MT1 च्ा संदभा्थत —गेट शसग्नल -ve (पशहला विाि्र न् -)
– MT2 -ve MT1 च्ा संदभा्थत —गेट शसग्नल +ve (3रा विाि्र न् +)

– MT2 -ve MT1 च्ा संदभा्थत —गेट शसग्नल -ve (तृतीय विाि्र न् -)

दुददैवाने, TRIAC वरील सव्थ पद्धतींमध्े शततके च सेसिेटीव् नाही. हे 3ऱ्या
विाि्रंट मोिमध्े सवा्थत कमी सेसिेटीव् आहे (MT1 च्ा संदभा्थत MT2
शनगेशटव् आशि +ve गेट शसग्नलद्ारे शट्रगर) म्िून हा मोि सरावात फार
विशचतच वापरला जातो.

जेव्ा TRIAC चालू असते तेव्ा MT1 आशि MT2 दरम्ान वाहिारा करंट,
TRIAC चे बेशसक कन्स््रक्शन , त्याचे शचन् आशि ठराशवक TRIAC शचत्र शप्रंशसपल करंट म्िून ओळखला जातो
1a,1b आशि 1c मध्े दाखवले आहे. आकृ ती 2 मधील ट्रायकच्ा स्टॅशटक कॅ रॅके टरन्स्टसि मध्े दि्थशवल्ाप्रमािे
जोपययंत त्यामधून वाहिारा करंट होन्ल्डंग करंटपेक्षा मोठा असेल तोपययंत
आकृ ती 1 मध्े लक्षात घेतल्ाप्रमािे, TRIAC चे टशम्थनल असे लेबल के लेले
आहेत, TRIAC चालू राहील.

मेन टशम्थनल-1(MT1) TRIAC स्टॅशटक कॅ रॅके टरन्स्टसि पासून. जेव्ा MT2 हे MT1 च्ा संदभा्थत
परॉशसटीव् असते, तेव्ा TRIAC त्याच्ा स्टॅशटक कॅ रॅके टरन्स्टसि च्ा पशहल्ा
मेन टशम्थनल-2(MT2) विाि्रंटमध्े काय्थ करते, जर ते शट्रगर झिाले नाही तर, ब्ेकिाउन व्ोल्ेज

आशि गेट(G). VBO पययंत पोहोचेपययंत लहान फरॉरवि्थ करंट व्ोल्ेजच्ा वाढीसह हळू हळू
वाढतो आशि नंतर करंट वेगाने वाढतो. . योग्य गेट करंट इंजेक्ट करून लहान
हे इन्स्मेंट दोन्ी शदिांना चालते, त्यामुळे एनोि आशि कॅ र्ोि या संज्ा
ट्रु
अप्ाइि होत नाहीत. फरॉरवि्थ करंटवर शिव्ाइस 'चालू' के ले जाऊ िकते आशि करॉमनतः चालू
के ले जाऊ िकते आशि कॅ रॅके टरन्स्टसि गेट करंट िून्य ते 4 mA पययंत
TRIAC नटट् गरींग वाढवण्ाचा पररिाम दि्थशवते. मुख्य करंट शमशनमम लॅशचंग करंटच्ा समान
TRIAC शट्रगर द्ारे /चालू के ले जाऊ िकते, होईपययंत गेट करंट राखिे आवश्यक आहे.

१) गेट करंट अँपलय,

E & H : इलेक्ट् रॉनिक्स मेकॅ निक (NSQF -उजळिी 2022) ररलेटेर् थेअरी एक्सरसाईस 1.10.96 & 97 269