Page 333 - Electrician - 1st Year TT - Kannada
P. 333
ಪರಿ ತಿರ್ಗಧ ಮಾಪನದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯು ತ್ ಪರಿ ವಾಹ ಮಾಪಕ್ದಲ್ಲಿ V V + V R + R
=
ವ್ಗಲೆಟ್ ್ಗಜ್ ಡ್ರಿ ಪ್ ಪರಣಾಮ:ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ವನ್ನು R = II Ra = I a
mt
ಅಳೆಯುವ ಅಮ್ಮ ೀಟರ್/ವೀಲ್ಟ್ ್ಮ ೀಟರ್ ವಿಧಾನವು R R
ಬಹಳ ಜನಪ್್ರ ಯವಾಗಿದೆ ಏಕೆಂದರ ಇದಕೆಕೆ ಅಗತ್್ಯ ವಿರುವ = R + R ............Eqn.(1)
a
ಉಪಕರಣವು ಸಾಮಾನ್ಯ ವಾಗಿ ಪ್ರ ಯೊೀಗಾಲಯದಲ್ಲಿ true value of resistance R = R R ... Eqn.(2)
ಲಭ್್ಯ ವಿರುತ್್ತ ದೆ. ಈ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ , ಮೀಟಗದಿಳ ಎರಡು m1 a
ರಿೀತಿಯ ಸಂಪಕದಿಗಳು ಸಾಧ್್ಯ (Figs 1a ಮತ್್ತ b). ಸಮೀಕರಣ 2 ರಿಂದ, ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ದ ಅಳತೆ ಮೌಲ್ಯ ವು
ನಿಜವಾದ ಮೌಲ್ಯ ಕ್ಕೆ ಂತ್ ಹ್ಚ್್ಚ ಗಿರುತ್್ತ ದೆ ಎಂಬುದು
Fig 1a ಸಪು ಷ್ಟ್ ವಾಗುತ್್ತ ದೆ. ಮೀಲ್ನ ಸಮೀಕರಣರ್ಂದ ಇದು
ಸಪು ಷ್ಟ್ ವಾಗಿದೆ, ಆಮ್ಮ ೀಟರ್ ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ Ra ಶೂನ್ಯ ವಾಗಿದದು ರ
ಮಾತ್್ರ ನಿಜವಾದ ಮೌಲ್ಯ ವು ಅಳತೆ ಮಾರ್ದ ಮೌಲ್ಯ ಕೆಕೆ
ಸಮಾನವಾಗಿರುತ್್ತ ದೆ.
Fig 1b
ತಿೀಮಾದಿನ:ಸಮೀಕರಣ 3 ರಿಂದ, ಆಮ್ಮ ೀಟನದಿ ಆಂತ್ರಿಕ
ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ಕೆಕೆ ಹೀಲ್ಸಿದರ ಮಾಪನದ ಅರ್ಯಲ್ಲಿ
ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ದ ಮೌಲ್ಯ ವು ದಡ್ಡ ದಾಗಿದದು ರ ಮಾಪನದಲ್ಲಿ ನ
ELN259737 ದೀಷ್ವು ಚಿಕಕೆ ದಾಗಿರುತ್್ತ ದೆ ಎಂದು ಸಪು ಷ್ಟ್ ವಾಗುತ್್ತ ದೆ.
ಆದದು ರಿಂದ, ಫಿಗ್ 1 (ಎ) ನಲ್ಲಿ ತೀರಿಸಿರುವ ಸರ್್ಯ ದಿಟ್
ಎರಡೂ ಸಂದಭ್ದಿಗಳಲ್ಲಿ , ಆಮ್ಮ ೀಟರ್ ಮತ್್ತ ಹ್ಚಿ್ಚ ನ ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ ಮೌಲ್ಯ ಗಳನ್ನು ಮಾತ್್ರ ಅಳೆಯಲು
ವೀಲ್ಟ್ ್ಮ ೀಟನದಿ ವಾಚ್ನಗೊೀರ್್ಠ ಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರ, ಹ್ಚು್ಚ ಸೂಕ್ತ ವಾಗಿದೆ.
ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ದ ಅಳತೆ ಮೌಲ್ಯ ವನ್ನು ನಿೀಡಲಾಗುತ್್ತ ದೆ ಸಕೂಯು ಗೀಟ್ (ಚಿತರಿ 1b): ಈ ಸರ್್ಯ ದಿಟನು ಲ್ಲಿ ವೀಲ್ಟ್ ್ಮ ೀಟರ್
Voltmeter reading V ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ದಾದ್ಯ ಂತ್ ವೀಲೆಟ್ ೀಜನು ನಿಜವಾದ ಮೌಲ್ಯ ವನ್ನು
R Ammeter reading = I ಅಳೆಯುತ್್ತ ದೆ ಆದರ ಆಮ್ಮ ೀಟರ್ ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ ಮತ್್ತ
m
ವೀಲ್ಟ್ ್ಮ ೀಟರ್ ಮೂಲಕ ಪ್ರ ವಾಹಗಳ ಮೊತ್್ತ ವನ್ನು
ಆರ್ಎಮ್ ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ದ ಅಳತೆ ಮೌಲ್ಯ ವು ನಿಜವಾದ ಅಳೆಯುತ್್ತ ದೆ. RV ವೀಲ್ಟ್ ್ಮ ೀಟನದಿ ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ವಾಗಿರಲ್.
ಮೌಲ್ಯ R ಗೆ ಸಮನಾಗಿರುತ್್ತ ದೆ, ಸರ್್ಯ ದಿಟ್ ಸಿಥಾ ತಿಯನ್ನು ನಂತ್ರ ವೀಲ್ಟ್ ್ಮ ೀಟರ್ ಮೂಲಕ ಪ್ರ ಸು್ತ ತ್
ತಂದರರ್ಗದಂತೆ ಮಾಡಲು ಆಮ್ಮ ೀಟರ್
ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ವು ಶೂನ್ಯ ವಾಗಿರುತ್್ತ ದೆ ಮತ್್ತ ವೀಲ್ಟ್ ್ಮ ೀಟರ್ I = V
ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ವು ಅನಂತ್ವಾಗಿರುತ್್ತ ದೆ. V R V
ಆದಾಗ್್ಯ , ಪಾ್ರ ಯೊೀಗಿಕವಾಗಿ ಇದು ಸಾಧ್್ಯ ವಿಲಲಿ , ಮತ್್ತ ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ದ ಅಳತೆ ಮೌಲ್ಯ
ಆದದು ರಿಂದ, ಎರಡೂ ವಿಧಾನಗಳು ತ್ಪಾಪು ದ ಫ್ಲ್ತಾಂಶಗಳನ್ನು V V
ನಿೀಡುತ್್ತ ವೆ. ಆದರ ಮಾಪನದಲ್ಲಿ ನ ದೀಷ್ವನ್ನು ಕೆಳಗೆ R m 2 = I = I + I
ವಿವರಿಸಿದಂತೆ ಅಳೆಯಲು ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ದ ವಿಭಿನನು V R V
ಮೌಲ್ಯ ಗಳ ಅರ್ಯಲ್ಲಿ ಕರ್ಮ ಮಾಡಬಹುದು. R m 2 = V V .....Eqn.( 4)
ಸಕೂಯು ಗೀಟ್ (ಚಿತರಿ 1a):ಈ ಸರ್್ಯ ದಿಟನು ಲ್ಲಿ , ವಿದು್ಯ ತ್ R + R V
ಪ್ರ ವಾಹದ ನಿಜವಾದ ಮೌಲ್ಯ ವನ್ನು ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ಕದ By multiplyin g the denominato r and numerator
ಮೂಲಕ ಅಮ್ಮ ೀಟರ್ ಅಳೆಯುತ್್ತ ದೆ. ಆದರ ವೀಲ್ಟ್ ್ಮ ೀಟರ್ by R , Eqn.(4) becomes
ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ದಾದ್ಯ ಂತ್ ನಿಜವಾದ ವೀಲೆಟ್ ೀಜ್ V
ಅನ್ನು ಓದುವುರ್ಲಲಿ . ಮತ್ತ ಂದೆಡ, ವೀಲ್ಟ್ ್ಮ ೀಟರ್ R = R .....Eqn.( 4)
ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ದಾದ್ಯ ಂತ್ ವೀಲೆಟ್ ೀಜ್ ಡ್್ರ ಪ್ ಅನ್ನು m 2 1 + R
ಅಳೆಯುತ್್ತ ದೆ ಮತ್್ತ ಅಮ್ಮ ೀಟರ್ ಅನ್ನು ಸಹ ಅಳೆಯುತ್್ತ ದೆ. R V
ಸಮೀಕರಣ 4 ರಿಂದ, ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ದ ನಿಜವಾದ ಮೌಲ್ಯ ವು
ರಾವು ಆಮ್ಮ ್ಗಟನಗೀ ಪರಿ ತಿರ್ಗಧವಾರ್ರಲ್.
ಅಳತೆ ಮಾರ್ದ ಮೌಲ್ಯ ಕೆಕೆ ಸಮನಾಗಿರುತ್್ತ ದೆ ಎಂಬುದು
ನಂತ್ರ ವೀಲೆಟ್ ೀಜ್ ಆಮ್ಮ ೀಟರ್ ವಾ್ಯ = ಇರಾದಲ್ಲಿ ಸಪು ಷ್ಟ್ ವಾಗುತ್್ತ ದೆ
ಇಳಿಯುತ್್ತ ದೆ.
ಪಾವರ್ : ಎಲೆಕ್ಟ್ ರಿ ಷಿಯನ್(NSQF - ರ್ಗವೈಸ 2022) - ಎಕ್್ಸ ಸೈಜ್ 1.10.90-92 ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಿದ್್ಧಾ ಂತ 313