Page 328 - Electrician - 1st Year TT - Kannada

ಪಾವರ್ (Power) ಎಕ್್ಸ ಸೈಜ್ 1.10.90-92 ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಿದ್್ಧಾ ಂತ
ಎಲೆಕ್ಟ್ ರಿ ಷಿಯನ್ (Electrician) -ಅಳತೆ ಉಪಕ್ರಣಗಳು

MC ವ್ಗಲ್ಟ್ ಮ್ಗಟರ್ ಗಳ ವಾಯು ಪಿತು ಯ ವಿಸತು ರಣೆ - ಲ್ಗಡಿಂಗ್ ಪರಣಾಮ -
ವ್ಗಲೆಟ್ ್ಗಜ್ ಡ್ರಿ ಪ್ ಪರಣಾಮ (Extension of range of MC voltmeters - loading
effect - voltage drop effect)
ಉದ್್ದ ್ಗಶಗಳು: ಈ ಪಾಠದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ನಿಮಗೆ ಸಾಧ್್ಯ ವಾಗುತ್್ತ ದೆ.
• ವ್ಗಲ್ಟ್ ್ಮ ್ಗಟನಗೀಲ್ಲಿ ಹಚ್್ಚ ವರ ಸರಣಿಯ ಪರಿ ತಿರ್ಗಧದ ಕಾಯಗೀವನ್ನು ತಿಳಿಸಿ
• ವ್ಗಲೆಟ್ ್ಗಜ್ ಮತ್ತು ಪರಿ ಸುತು ತದ ಪೂಣಗೀ ಪರಿ ಮಾಣದ ವಿಚಲನಕೆ್ಕ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಮ್ಗಟನಗೀ ಒಟುಟ್ ಪರಿ ತಿರ್ಗಧದ
ಮೌಲಯು ವನ್ನು ಲೆಕಾ್ಕ ಚಾರ ಮಾಡಿ
• ಗುಣಕ್ದ ಪರಿ ತಿರ್ಗಧವನ್ನು ನಿಧಗೀರಸಿ.
ಮೀಟರ್ ಚ್ಲನೆ:ವೀಲೆಟ್ ೀಜ್ ಅನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಸುರುಳಿರ್ದ್ಯ ಂತ್ ಅಭಿವೃರ್್ಧ ಗೊಂಡ ವೀಲೆಟ್ ೀಜ್
ಮೂಲಭೂತ್ ವಿದು್ಯ ತ್ ಮೀಟರ್ ಚ್ಲನೆಯನ್ನು ಸುರುಳಿಯ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುವ ಪ್ರ ವಾಹಕೆಕೆ
ಸವಿ ತ್ಃ ಬಳಸಬಹುದು. ಪ್ರ ತಿ ಮೀಟರ್ ಕಾಯಿಲ್ ಸಿಥಾ ರ ಅನ್ಗುಣವಾಗಿರುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಅಲಲಿ ದೆ,
ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ವನ್ನು ಹಂರ್ದೆ ಎಂದು ನಿಮಗೆ ತಿಳಿರ್ದೆ ಮತ್್ತ ಸುರುಳಿಯ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುವ ಪ್ರ ವಾಹವು ಸುರುಳಿಗೆ
ಆದದು ರಿಂದ, ಪ್ರ ಸು್ತ ತ್ ಸುರುಳಿಯ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುವಾಗ, ಅನವಿ ಯಿಸಲಾದ ವೀಲೆಟ್ ೀಜ್್ಗ ಅನ್ಗುಣವಾಗಿರುತ್್ತ ದೆ.
ಈ ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ದಾದ್ಯ ಂತ್ ವೀಲೆಟ್ ೀಜ್ ಡ್್ರ ಪ್ ಅನ್ನು ಆದದು ರಿಂದ, ಪ್ರ ಸು್ತ ತ್ದ ಘಟಕಗಳ ಬದಲ್ಗೆ ವೀಲೆಟ್ ೀಜನು
ಅಭಿವೃರ್್ಧ ಪರ್ಸಲಾಗುತ್್ತ ದೆ. ಓಮನು ಕಾನೂನಿನ ಪ್ರ ಕಾರ, ಘಟಕಗಳಲ್ಲಿ ಮೀಟರ್ ಪ್ರ ಮಾಣವನ್ನು ಮಾಪನಾಂಕ
ವೀಲೆಟ್ ೀಜ್ ಡ್್ರ ಪ್ (ಇ) ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ದ ಸುರುಳಿಯ ಮೂಲಕ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ, ಸರ್್ಯ ದಿಟನು ವಿವಿಧ್ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ನ
ಹರಿಯುವ ಪ್ರ ವಾಹಕೆಕೆ ಅನ್ಗುಣವಾಗಿರುತ್್ತ ದೆ R (E = IR). ವೀಲೆಟ್ ೀಜ್ ಅನ್ನು ಅಳೆಯಬಹುದು.

ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಚಿತ್್ರ 1 ರಲ್ಲಿ ನಿಮಗೆ 1000 ಓಎಚ್ಎಮ್ಗ ಳ ಪ್ರ ಸು್ತ ತ್ ಮೀಟರ್ ಚ್ಲನೆಯು ಅಂತ್ಗದಿತ್ವಾಗಿ
ಸುರುಳಿ ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ದಂರ್ಗೆ 0-1 ಮಲ್ಯಂಪ್ಯರ್ ವೀಲೆಟ್ ೀಜ್ ಅನ್ನು ಅಳೆಯಬಹುದಾದರೂ, ಅದರ
ಮೀಟರ್ ಚ್ಲನೆಯನ್ನು ಹಂರ್ರ್ದು ೀರಿ. 1 ಉಪಯುಕ್ತ ತೆಯು ಸಿೀಮತ್ವಾಗಿದೆ ಏಕೆಂದರ ಮೀಟರ್
ಮಲ್ಯಂಪ್ಯರ್ ಮೀಟರ್ ಕಾಯಿಲ್ ಮೂಲಕ ಕಾಯಿಲ್ ನಿಭಾಯಿಸಬಲಲಿ ಪ್ರ ವಾಹ ಮತ್್ತ ಅದರ ಸುರುಳಿ
ಹರಿಯುತಿ್ತ ರುವಾಗ ಮತ್್ತ f.s.d. ಸುರುಳಿಯ ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ವು ತ್ಂಬಾ ಕರ್ಮರ್ಗಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ,
ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ದಾದ್ಯ ಂತ್ ಅಭಿವೃರ್್ಧ ಪರ್ಸಲಾದ ವೀಲೆಟ್ ೀಜ್ ಮೀಲ್ನ ಉದಾಹರಣೆಯಲ್ಲಿ 1 ಮಲ್ಯಂಪ್ಯರ್ ಮೀಟರ್
ಹಿೀಗಿರುತ್್ತ ದೆ: ಚ್ಲನೆಯೊಂರ್ಗೆ ನಿಮಗೆ ಅಳೆಯಬಹುದಾದ ಗರಿಷ್್ಠ
ವೀಲೆಟ್ ೀಜ್ 1 ವೀಲ್ಟ್ ಆಗಿದೆ. ವಾಸ್ತ ವಿಕ ಆಚ್ರಣೆಯಲ್ಲಿ ,
1 ವೀಲ್ಟ್ ಗಿಂತ್ ಹ್ಚಿ್ಚ ನ ವೀಲೆಟ್ ೀಜ್ ಮಾಪನಗಳ
ಅಗತ್್ಯ ವಿರುತ್್ತ ದೆ.
ಮಲ್ಟ್ ಪಲಿ ೈಯರ್ ರಸಿಸಟ್ ರ್ ಗಳು:ಒಂದು ಮೂಲ ವಿದು್ಯ ತ್
ಮೀಟರ್ ಚ್ಲನೆಯು ಅತಿ ಸಣ್ಣ ವೀಲೆಟ್ ೀಜ್ ಗಳನ್ನು ಮಾತ್್ರ
ಅಳೆಯುವುದರಿಂದ, ಮೀಟರ್ ಚ್ಲನೆಯ ವೀಲೆಟ್ ೀಜ್
ಶ್್ರ ೀಣಿಯನ್ನು ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ಕವನ್ನು ಸೆೀರಿಸುವ
ಮೂಲಕ ವಿಸ್ತ ರಿಸಬಹುದು. ಈ ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ಕದ ಮೌಲ್ಯ ವು
ಮೀಟರ್ ಕಾಯಿಲ್ ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ಕೆಕೆ ಸೆೀರಿಸಿದಾಗ, ಒಟ್ಟ್
ಪ್ರ ತಿರೀಧ್ವು ರ್ವುದೆೀ ಅನವಿ ಯಿಕ ವೀಲೆಟ್ ೀಜ್ ಗೆ
ಮೀಟರ್ ನ ಪೂಣದಿ-ಪ್ರ ಮಾಣದ ಪ್ರ ಸು್ತ ತ್ ರೀಟಿಂಗ್ ಗೆ
ಪ್ರ ವಾಹವನ್ನು ಮತಿಗೊಳಿಸುತ್್ತ ದೆ.

ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಒಬಬಿ ರು 10 ವೀಲ್ಟ್ ಗಳವರಗಿನ
ವೀಲೆಟ್ ೀಜ್ ಗಳನ್ನು ಅಳೆಯಲು 1-ಮಲ್ಯಂಪ್ಯರ್, 1000-
E = IMRM = 0.001 x 1000 = 1 ವೀಲ್ಟ್ . ಓಮ್ಸ್ ಮೀಟರ್ ಚ್ಲನೆಯನ್ನು ಬಳಸಲು ಬಯಸುತಾ್ತ ರ
ಎಂದು ಭಾವಿಸೀಣ. ಓಮನು ನಿಯಮರ್ಂದ, ಚ್ಲನೆಯು
ಅದರ ಅಧ್ದಿದಷ್ಟ್ ವಿದು್ಯ ತ್ (0.5 ಮಲ್ಯಂಪ್ಯರ್) 10-ವೀಲ್ಟ್ ಮೂಲದಲ್ಲಿ ಸಂಪಕದಿಗೊಂರ್ದದು ರ, 10
ಸುರುಳಿಯ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುತಿ್ತ ದದು ರ, ಸುರುಳಿರ್ದ್ಯ ಂತ್ ಮಲ್ಯಂಪ್ಯಗದಿಳು ಚ್ಲನೆಯ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುತ್್ತ ವೆ
ವೀಲೆಟ್ ೀಜ್ ಹಿೀಗಿರುತ್್ತ ದೆ: ಮತ್್ತ ಬಹುಶಃ ಮೀಟರ್ ಅನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡುತ್್ತ ವೆ (I =
E = IMRM = 0.0005 x 1000 = 0.5 ವೀಲ್ಟ್ ಗಳು. E/R = 10/1000 = 10 ಮಲ್ಯಂಪ್ಯಗದಿಳು).

308