Page 245 - Electrician - 1st year- TT - Gujarati
P. 245
વોટ-અવર મીટરે પાવર અને સમય બંનેને ધ્યાનમાં લેવયું જોઈએ. ત્વડરત
ગમત તેમાંર્ી પસાર ર્તી પાવર ના પ્માણસર છે.
આપેલ સમયમાં ક્ાંમતની કયુલ સંખ્ા તે સમયગાળા દરમમયાન મીટરમાંર્ી
પસાર ર્તી કયુલ ઊજા્થના પ્માણસર છે.
ઊજા્ણ મીટરના ભાગો અને કા્યયો:ઇન્િક્શન પ્કારના સિસગલ ફેઝ એનજી્થ
મીટરના ભાગો છે (ડફગ 1).
આ્યન્ણ કોર:તેને ખાસ આકાર આપવામાં આવ્યો છેઇસ્છિત પાર્માં
ચયુંબકરીય કરંટને ડદશામાન કરો. તે બળની ચયુંબકરીય રેખાઓનયું નનદદેશન કરે
છે, લલકેજ ફ્લક્સ ઘટાિે છે અને ચયુંબકરીય અનનછિા પણ ઘટાિે છે.
સંભવવત કોઇલ (વોલ્ેજ કોઇલ):સંભત્વત કોઇલ સમગ્ ભાર સાર્ે
જોિાયેલ છે અને તેની સાર્ે ઘા છેબારીક વાયરના ઘણા વળાંક. તે
એલ્યુમમનનયમ ડિસ્કમાં એિરી કરંટ પ્ેડરત કરે છે.
કરંટ કોઇલ:કરન્ટ કોઇલ, લોિ સાર્ે શ્ેણીમાં જોિાયેલ છે. જાિા વાયરના
ર્ોિા વળાંકો વિે વાઉન્િ કરવામાં આવે છે, કારણ કે તેઓ સંપૂણ્થ લોિ
કરન્ટ વહન કરે છે.
ડડસ્ક:ડિસ્ક એ મીટરમાં ફરતયું તત્વ છે, અને તે ઊભી સ્્પપન્િલ પર માઉન્ટ
ર્યેલ છે જેના એક છેિે કૃમમ ગગયર છે. ડિસ્ક એલ્યુમમનનયમની બનેલી છે
અને સંભત્વત અને કરન્ટ કોઇલ ચયુંબક વચ્ેના હવાના અંતરમાં લ્થિત છે. જ્ારે એલ્યુમમનનયમ ડિસ્ક કાયમી ચયુંબક દ્ારા થિાત્પત ચયુંબકરીય ક્ષેત્રમાં
સ્્પપન્ડલ:સ્્પપન્િલના છેિામાં કઠણ સ્રીલ પીવોટ્સ હોય છે. પીવટને જ્વેલ ફરે છે ત્ારે આ કાઉન્ટર ટોક્થ ઉત્પન્ન ર્ાય છે. એિરી કરંટ, બદલામાં, એક
બેરિરગ દ્ારા સપોટ્થ કરવામાં આવે છે. સ્્પપન્િલના એક છેિે કૃમમ ગગયર ચયુંબકરીય ક્ષેત્ર ઉત્પન્ન કરે છે જે કાયમી ચયુંબકના ક્ષેત્ર સાર્ે પ્મતડક્યા આપે છે,
છે.જેમ જેમ ગગયર િાયલ્સ ફેરવે છે, તેમ તેમ તે મીટરમાંર્ી પસાર ર્તી જેના કારણે ડિસ્કની ગમતના પ્માણસર અવરોધક ડક્યા ર્ાય છે.
એનજી્થનયું પ્માણ દશશાવે છે. ક્રીપીંગ ભૂલ અને ગોઠવર્:કેટલાક મીટરમાં ડિસ્ક સતત ફરે છે ત્ારે પણ
કા્યમી ચુંબક/બ્ેક મેગ્ેટ:કાયમી ચયુંબક એલ્યુમમનનયમ ડિસ્કને ઊ ં ચી ઝિપે જ્ારે કરંટ કોઇલમાંર્ી કોઈ કરંટ ન હોય એટલે કે જ્ારે માત્ર દબાણ્યયુ્તત
દોિવાર્ી અટકાવે છે. તે એક ત્વરોધી ટોક્થ ઉત્પન્ન કરે છે જે એલ્યુમમનનયમ કોઇલ એનજી્થ્યયુ્તત હોય. આને ક્રીપીંગ કહેવાય છે. ત્વસપપીનયું મયુખ્ કારણ
ડિસ્કના ટર્નનગ ટોક્થ સામે કાય્થ કરે છે. ઘર્્થણ માટે વધયુ પિતયું વળતર છે. ક્રીપીંગ ર્વાના અન્ય કારણો દબાણ
ઊજા્ણ મીટરની કામગીરી:એલ્યુમમનનયમ ડિસ્ક (ડફગ 2) નયું પડરભ્રમણ કોઇલ, ્પપંદનો અને છૂ ટાછવાયા ચયુંબકરીય ક્ષેત્રોમાં વધયુ પિતો વોલ્ેજ છે.
ઇલેટ્્રોમેગ્ેટ દ્ારા પૂણ્થ ર્ાય છે, જેમાં સંભત્વત કોઇલ અને કરંટ કોઇલનો ક્મમાં ક્રીપીંગ અટકાવવા માટે, બે diametericallyડિસ્કમાં ત્વરુદ્ધ ચછદ્ો
સમાવેશ ર્ાય છે. સંભત્વત કોઇલ સમગ્ લોિ સાર્ે જોિાયેલ છે. તે ડિ્રલ કરવામાં આવે છે (ડફગ 3). ડિસ્ક સંભત્વત કોઇલ ચયુંબકના ધ્યુવની ધાર
એલ્યુમમનનયમ ડિસ્કમાં એિરી કરંટ પ્ેડરત કરે છે. એિરી કરંટ ચયુંબકરીય ક્ષેત્ર હેઠળના એક ચછદ્ સાર્ે આરામ કરશે, આમ પડરભ્રમણ મહત્તમ અિધા
ઉત્પન્ન કરે છે જે કરંટ કોઇલ દ્ારા ઉત્પાડદત ચયુંબકરીય ક્ષેત્ર સાર્ે પ્મતડક્યા ક્ાંમત સયુધી મયશાડદત રહેશે.
કરીને ડિસ્ક પર િ્રાઇવિવગ ટોક્થ ઉત્પન્ન કરે છે.
એલ્યુમમનનયમ ડિસ્કના પડરભ્રમણની ઝિપ ના ઉત્પાદનના પ્માણસર
છેએમ્પીયર (કરંટ કોઇલમાં) અને વોલ્ (સંભત્વત કોઇલની આજયુબાજયુ).
લોિ દ્ારા ઉપયોગમાં લેવાતી કયુલ ત્વદ્યુત એનજી્થ આપેલ સમયગાળા
દરમમયાન ડિસ્ક દ્ારા કરવામાં આવતી ક્ાંમતની સંખ્ાના પ્માણસર છે.
એક નાની તાંબાની વીંટરી (શેરિિગરિરગ) અર્વા કોઇલ (શેરિિગ કોઇલ)
સંભત્વત કોઇલની નીચે હવાના અંતરમાં મૂકવામાં આવે છે, જે આગળ
ટોક્થ ઉત્પન્ન કરે છે, જે ફરતી એલ્યુમમનનયમ ડિસ્ક દ્ારા ઉત્પાડદત કોઈપણ
ઘર્્થણનો સામનો કરવા માટે પૂરતો મોટો હોય છે.
ડડસિટલ એનર્્ણ મીટર (Digital Energy meters)
ઉદ્ેશ્્યો: આ પાઠના અંતે તમે સમર્્થ હશો
• બ્લોક ડા્યાગ્ામમધાંથી ડડસિટલ પ્રકારના એનર્્ણમીટરની કા્યયાત્મક કામગીરીનું વર્્ણન કરો.
ઇલેટ્રિોનનક (ડડસિટલ ઊજા્ણ મીટર) છે અને તે ઉચ્-ડરઝોલ્યુશન લસગ્મા-િેલ્ા એનાલોગ ટયુ ડિલજટલ કન્વટ્થર
(ADC) માં તાત્ાલલક વોલ્ેજ અને કરંટને ડિલજટાઇઝ કરે છે, વોટ્સમાં
આ મીટર અત્ંત સંકલલત ઘટકોનો ઉપયોગ કરીને એનજી્થનયું માપન કરે
તાત્ાલલક પાવર આપે છે.
પાવર : ઇલેક્ટ્રિશિ્યન (NSQF - સુિારેલ 2022) - સંબંધિત વ્્યા્યામ માટે સસદ્ધધાંત 1.10.85 & 86 225
