Page 92 - R&ACT 1st Year - TT- TELUGU

సరఫరాలు, యాంప్క్లఫయరు్ల , మోట్్రర్ నియంత్రణలు, సర్చవి క్ంట్ో్ర ల్ ప్రవాహానిని నిరవిహించగలవ్ు. వేడి చేయడం వ్ల్ల అంతరగాత సెమీక్ండక్్రర్
సర్క్యయూట్ లు, ట్్రవీ రిసీవ్రు్ల మొద్ల�ైన్వి (సవిచఛిమై�ైన్ సెమీక్ండక్్రర్)లో ఈ రక్మై�ైన్ ప్రసరణన్ు అంతరగాత ప్రసరణ
అంట్్రరు.
పరేతేయాక ర్క్టల సిథూర్ విలువ వైెైర్ వూండ్ నిరోధక్టలు
పెైన్ పేర్క్యన్ని ద్ృగివిషయాల న్ుండి, సెమీక్ండక్్రర్స్ ఉష్్టణి గరిత-సెనిస్ట్ివ్
ఒక్ట్ి క్ంట్ే ఎక్ు్యవ్ ఫ్్కక్స్ డ్ వాల్యయూ వెైర్-వాండ్ రెస్కస్రర్ లన్ు
పదారా్థ లు అని గమనించడం ముఖయూం.
ఉపయోగించాలిస్న్ అప్క్లక్్రషన్ లలో, పట్ం 7లో ఉన్నిట్ు్ల గా ఒక్్ర
యూనిట్ లో తయారు చేయబడిన్ ఒక్ట్ి క్ంట్ే ఎక్ు్యవ్ విలువ్లతో బ్యహ్యా సెమీకండక్రర్(ఎక్ితురినిస్క్ )
ట్్రయూప్ చేయబడిన్ వెైర్ వ్ుండ్ రెస్కస్రర్ ని ఉపయోగించవ్చు్చ.
సవిచఛిమై�ైన్ సెమీక్ండక్్రర్ న్ు వేడి చేయడం దావిరా ఉచితంగా సెట్
ట్్రయూప్డ్ రెస్కస్రర్ లు, సెల్లడింగ్ క్ాలర్ యొక్్య సా్థ నానిని సరుదే బ్రట్ు చేయడం చేయబడిన్ ఉచిత ఎలక్ా్రరా న్ ల సంఖయూ ఏదెైనా ఉపయోగక్రమై�ైన్
దావిరా సరుదే బ్రట్ు చేయగల ట్్రయూప్కంగ్ లు పట్ం 8లో చూప్కన్ విధ్ంగా ప్రయోజన్ం క్ోసం ఉపయోగించబడుతుంది. ఆరెస్నిక్, ఇండియం,
క్్యడా అంద్ుబ్రట్ులో ఉనానియి. ఇది ట్్రయూప్కంగ్ ల మధ్యూ నిర్చధ్క్ గాలియం మొద్ల�ైన్ ఇతర పదారాధి ల యొక్్య చిన్ని పరిమాణంలో
విలువ్న్ు మార్ర్చ సౌలభ్రయూనిని ఇసు్త ంది. పూయూర్ క్ండక్్రర్ పదారా్థ నిక్్ర జోడించబడిన్పు్పడు, మిశ్రిమము లో
ఎక్ు్యవ్ సంఖయూలో ఎలక్ా్రరా న్ు్ల సేవిచఛిగా మారుతాయని ప్రయోగాత్మక్ంగా
రెక్ర్రఫైెైయర్ డయోడ లు గురితుంపు
క్న్ుగ్కన్బడింది. ఇది సెమీక్ండక్్రర్ అధిక్ వాహక్తన్ు క్లిగి ఉంట్ుంది.
సెమీకండక్రర్
సవిచఛిమై�ైన్ సెమీక్ండక్్రర్ క్ు జోడించబడిన్ ఈ ఫ్ారెన్ పదారా్థ లన్ు
సెమీక్ండక్్రర్స్ అంట్ే క్ండక్్రరు్ల మరియు ఇన్ుస్లేట్ర్ల మధ్యూ విద్ుయూత్
అశుద్ధి (impurity ) పదారా్థ లుగా సూచిసా్త రు.
ఆస్క్త ఉంట్ుంది. ఈ వాస్తవ్ం క్ారణంగా, ఈ పదారా్థ లన్ు సెమీక్ండక్్రర్స్
అంతరగాత సెమీక్ండక్్రర్ పదారా్థ నిక్్ర మలినానిని జోడించే ప్రక్్రరియన్ు
అని ప్కలుసా్త రు. క్ండక్్రర్లలో వాల�న్స్ ఎలక్ా్రరా న్ు్ల ఎల్లపు్పడూ సేవిచఛిగా
డోప్కంగ్ అంట్్రరు. డోప్ చేయబడిన్ సెమీక్ండక్్రర్ పదారా్థ లు ఇక్పెై
ఉంట్్రయి. ఇన్ుస్లేట్ర్ లో వాల�న్స్ ఎలక్ా్రరా న్ లు ఎల్లపు్పడూ క్ట్ు్ర బడి
సవిచఛింగా ఉండవ్ు క్ాబట్ి్ర, వాట్ిని అశుద్ధి లేదా బ్రహయూ సెమీక్ండక్్రర్స్
ఉంట్్రయి. సెమీక్ండక్్రర్ లో వాల�న్స్ ఎలక్ా్రరా న్ లు సాధారణంగా క్ట్ు్ర బడి
అంట్్రరు.
ఉంట్్రయి క్ానీ తక్ు్యవ్ మొత్తంలో శ్క్్ర్తని సరఫరా చేయడం దావిరా
వాట్ిని విడిప్కంచవ్చు్చ. అనేక్ ఎలక్ా్రరా నిక్ పరిక్రాలు సెమీక్ండక్్రర్ ఉపయోగించిన్ మలిన్ం యొక్్య రక్ానిని బట్ి్ర, బ్రహయూ సెమీక్ండక్్రర్లన్ు
పదారా్థ లన్ు ఉపయోగించి తయారు చేసా్త రు. అట్ువ్ంట్ి పరిక్రానిని రెండు రక్ాలుగా వ్రీగాక్రించవ్చు్చ;
డయోడ్ అంట్్రరు.
1 N-ర్కం సెమీకండక్రర్స్
సెమీకండక్రర్ సిద్్ధ ధా ంతం
ఆరెస్నిక్ (As) వ్ంట్ి పెంట్్రవాల�ంట్ పదారా్థ నిని సవిచఛిమై�ైన్ జెర్ర్మనియం
ఇతర పదారా్థ ల వ్ంట్ి పా్ర థమిక్ సెమీక్ండక్్రర్ పదారా్థ లు క్్రరిస్రల్ లేదా సవిచఛిమై�ైన్ స్కలిక్ాన్ క్్రరిస్రల్ క్ు జోడించిన్పు్పడు, ఒక్ో్య బంధానిక్్ర
నిరా్మణానిని క్లిగి ఉంట్్రయి. ఈ నిరా్మణం యొక్్య పరమాణువ్ులు, ఒక్ ఉచిత ఎలక్ా్రరా న్ ఫలితాలు వ్సా్త యి. ప్రతి ఆరెస్నిక్ పరమాణువ్ు ఒక్
ఒక్దానిక్ొక్ట్ి బంధించబడి ఉంట్్రయి. ఈ బంధానిని సమయోజనీయ ఉచిత ఎలక్ా్రరా న్ న్ు దాన్ం చేసు్త ంది క్ాబట్ి్ర, ఆరెస్నిక్ న్ు దాత అశుద్ధిం
బంధ్ం అంట్్రరు. అట్ువ్ంట్ి బంధ్ంలో, అణువ్ుల యొక్్య వాల�న్స్ అంట్్రరు. ఉచిత ఎలక్ా్రరా న్ అంద్ుబ్రట్ులో ఉన్నింద్ున్ మరియు ఎలక్ా్రరా న్
ఎలక్ా్రరా న్ు్ల స్క్థరమై�ైన్ నిరా్మణానిని ఏర్పరుసా్త యి. ప్రతిక్్యల ఛార్జా అయిన్ంద్ున్, మిక్్రస్ంగ్ దావిరా ఏర్పడిన్ పదారా్థ నిని
అంట్్రరుN రక్ం పదార్థం.
అంతర్గీత సెమీకండక్రర్స్
N-రక్ం పదార్థం బ్రయూట్రీ అంతట్్ర అన్ుసంధానించబడిన్పు్పడు, ఉచిత
అనేక్ సెమీక్ండక్్రర్ పదారా్థ లలో ముఖయూమై�ైన్వి స్కలిక్ాన్ (Si) మరియు
ఎలక్ా్రరా న్్ల లభయూత క్ారణంగా క్రెంట్ ప్రవ్హిసు్త ంది. ఈ క్రెంట్ ఫ్ీ్ర ఎలక్ా్రరా న్్ల
జెర్ర్మనియం (Ge). ఈ రెండు సెమీక్ండక్్రర్ పదారా్థ లు అణువ్ుక్ు
ప్రవాహం వ్ల్ల వ్సు్త ంది క్ాబట్ి్ర, క్రెంట్ ని ఎలక్ా్రరా న్ క్రెంట్ అంట్్రరు.
నాలుగు వాల�న్స్ ఎలక్ా్రరా న్ లన్ు క్లిగి ఉంట్్రయి. ఈ వాల�న్స్ ఎలక్ా్రరా న్ు్ల ,
క్ండక్్రర్లలో క్ాక్ుండా, సాధారణంగా తరలించడానిక్్ర సేవిచఛిగా ఉండవ్ు. 2 P-ర్కం సెమీకండక్రర్స్
అంద్ువ్ల్ల, అంతరగాత సెమీక్ండక్్రర్స్ అని ప్కలువ్బడే వాట్ి సవిచఛిమై�ైన్ సవిచఛిమై�ైన్ జెర్ర్మనియం లేదా సవిచఛిమై�ైన్ స్కలిక్ాన్ క్్రరిస్రల్ క్ు గాలియం
ర్కపంలో సెమీక్ండక్్రరు్ల అవాహక్ాలుగా ప్రవ్రి్తసా్త యి. (Ga) వ్ంట్ి ట్ి్రవాల�ంట్ పదారా్థ నిని జోడించిన్పు్పడు, ఒక్ో్య బంధానిక్్ర
అయిన్ప్పట్ిక్ీ, సెమీక్ండక్్రర్ యొక్్య వాల�న్స్ ఎలక్ా్రరా న్ లన్ు బ్రహయూ ఒక్ ఖాళ్ లేదా ఎలక్ా్రరా న్ లోట్ు ఏర్పడుతుంది. ప్రతి గాలియం
శ్క్్ర్తని వ్రి్తంపజ్రయడం దావిరా ఉచితంగా సెట్ చేయవ్చు్చ. ఈ శ్క్్ర్త పరమాణువ్ు ఎలక్ా్రరా న్ లేదా రంధ్్రం యొక్్య ఒక్ లోట్ున్ు సృష్్క్రసు్త ంది
వాట్ి బంధ్ం న్ుండి క్ట్ు్ర బడి ఉన్ని ఎలక్ా్రరా న్ లన్ు చీలి్చవేసు్త ంది క్ాబట్ి్ర, పదార్థం సరఫరా చేస్కన్పు్పడు ఎలక్ా్రరా న్ లన్ు అంగీక్రించడానిక్్ర
మరియు వాట్ిని ఉచిత ఎలక్ా్రరా న్ లుగా అంద్ుబ్రట్ులో ఉంచుతుంది. స్కద్ధింగా ఉంట్ుంది. క్ాబట్ి్ర గాలియంన్ు అంగీక్రించే అశుద్ధిం అంట్్రరు.
సెమీక్ండక్్రర్ న్ు వేడి చేయడం దావిరా బ్రండెడ్ వాల�న్స్ ఎలక్ా్రరా న్ లన్ు ఎలక్ా్రరా న్ క్ోసం ఖాళ్ అంద్ుబ్రట్ులో ఉన్నింద్ున్ మరియు ఈ ఖాళ్
ఫ్ీ్ర ఎలక్ా్రరా న్ లుగా మార్ర్చ సరళమై�ైన్ పద్ధితి. ధ్నాత్మక్ చార్జా ఉన్ని రంధ్్రం క్ాబట్ి్ర, అలా ఏర్పడిన్ పదారా్థ నిని P-రక్ం
పదార్థం అంట్్రరు.
సెమీక్ండక్్రర్ ఎంత ఎక్ు్యవ్ ఉష్్టణి గరితక్ు వేడి చేయబడితే, అంతగా
పట్ం 4bలో చూప్కన్ విధ్ంగా P-రక్ం మై�ట్్రరియల్ ని బ్రయూట్రీ
క్ట్ు్ర బడి ఉండే ఎలక్ా్రరా న్ు్ల సేవిచఛిగా మారతాయి మరియు విద్ుయూత్
అంతట్్ర క్నెక్్ర చేస్కన్పు్పడు, ఉచిత రంధా్ర ల లభయూత క్ారణంగా క్రెంట్

73
CG & M : R&ACT (NSQF - రివైెైస్డా 2022) - అభ్్యయాసం 1.4.14 - 20 కోసం సంబంధించిన సిద్్ధ ధా ంతం